კომენტარი

ქანთარია მედიაზე: პროფესიონალიზმის ნაკლებობაა და მოქალაქეობის დეფიციტი

5 თებერვალი, 2015 • • 1324
ქანთარია მედიაზე: პროფესიონალიზმის ნაკლებობაა და მოქალაქეობის დეფიციტი

მედიას მოუწოდებთ, რომ იმ ტოტს ნუ ჭრიან, რომელზეც სხედან. იქვე ამბობთ, რომ თავისუფალი სივრცე ობიექტურად უნდა იყოს გამოყენებული. რას ნიშნავს ობიექტურად გამოყენება, ვინ განსაზღვრავს, რა არის ობიექტური?

 

თვითონ ჟურნალისტმა, თვითონ კომპანიამ, თვითონ პარტონებმა უნდა განსაზღვრონ, სივრცეში რა ხდება და ბალანსი შეეცადონ, რომ დაიცვან. ყველა სუბიექტური ვართ მეტ-ნაკლებად და ყველა ტელეკომპანიას თავისი პატრონი ჰყავს, მაგრამ არ შეიძლება ერთი და იგივე თემა ხუთჯერ იყოს გაშუქებული და პოზიტივი იყოს სადღაც შუაში, გაკვრით. ამიტომ ვამბობ, თუ მოქალაქე ხარ, თუ ცხოვრობ აქ, არ უნდა გაეჯიბროთ ერთმანეთს იმაში, ვინ ცუდს რამდენჯერმე, რამდენი კუთხით გააშუქებს. ერთ დაჭრას, ერთ კაცს რომ ფეხი გადაუბრუნდა, ხუთჯერ რომაა და სხვადასხვა მხრიდანაა გაშუქებული, შთაბეჭდილება იქმნება, რომ არ დამთავრდა ეს უბედურება, ამაზე მაქვს საუბარი.

 

კონკრეტულად რომელიმე თემას გულისხმობთ?

 

ნებისმიერი თემა აიღეთ, მკვლელობა იყოს. ერთ დღეს აჩვენებენ, რომ მოკლა, მეორე დღეს იმის ნათესავს, შემდეგ მკვლელს, მერე მეზობლებს და ეს ყველაფერი არის გაუთავებლად. მერე ამასობაში მეორე. თქვენ ვერ ატყობთ ამ ტენდენციას? მარტო მე კი არ ვამბობ, ამას ყველა მეკითხება და მხოლოდ ჩემი აზრი არ არის.

 

მაგალითად, ვინ გეუბნებათ?

 

მოსახლეობა, საზოგადოება, რომელიც ჩართავს არხს და არის შეჯიბრი, ცუდი რამდენჯერმე იყოს გაშუქებული, კუბში იყოს აყვანილი და გაიზარდოს, ამაზეა საუბარი, რომ რაღაც ბალანსი იყოს დაცული, კულტურაზე საერთოდ სიტყვები აღარ არის. შემდეგ ვიძახით ჩვენი კულტურა… რამდენს ვუთმობთ ბადეში კულტურას? რამდენი მწერალი წარმოვაჩინეთ, რომ დაწერა მოთხრობა? აუცილებლად დედის გინება უნდა ჩაწეროს, ან უნდა გაიხადოს ვიღაცამ, რომ გახდეს პოპულარული?! ვინც შრომობს და მართლაც ღირებულს ქმნის, არ შეიძლება ის გახდეს [პოპულარული]?!

 

კულტურასაც ხომ  აქვს თავისი დრო გამოყოფილი ბადეში?

 

რა დროა? ეგ რა დროა? – რაღაც წამები ბოლოში და თავიდან ეს მოხდა, ის მოხდა, ამას რად უნდა ახლა საუბარი?!

 

მედია თვლის, რომ მისი პრიორიტეტი პრობლემების გაშუქებაა, ამისთვის არსებობს.

 

ეს პრობლემებიც უნდა გამოიძიო.

 

ამას აკეთებს, როცა მუდმივად აშუქებს.

 

არა, ყურმოკრულად, რაღაცას ყური მოკრეს და ეს ასეა. პროფესიონალიზმის ნაკლებობაა, როგორც ჩანს, ერთი მხრივ, და მეორე მხრივ, მოქალაქეობის დეფიციტი.

 

ამ ინტერვიუში ამბობთ, რომ ჟურნალისტებმა თავისუფლება შეირგონო, მაგრამ ამავდროულად ამბობთ, რომ ისე იმუშაოს მედიამ, როგორც თქვენ ან ხელისუფლებას მოსწონს, როგორ გამოდის ეს თავისუფლება?

 

ის, რომ არავინ არ ავალდებულებს, ტელეფონებით არ მართავენ ტელეკომპანიებს, არავინ არ უკვეთავს რაღაცებს, სპეცნაზი არ შედის, არც ტყვიებს ესვრიან, არც გაზით წამლავენ, ეს თავისუფლება არ არის?

 

როგორ არის თავისუფლება, როცა ეუბნებით, რომ რადგან არ მოგწონთ მედიის მუშაობა, მათ შესაძლოა ის ტოტი მოჭრან, რომელზეც სხედან?

 

მერე მე ბოქლომი მაქვს და იმათ კარს ვუკეტავ? მე ჩემ აზრს ვამბობ, აზრი რომ ვთქვი, ეს ზეწოლაა? ამას ქმედება მოჰყვა? მე ავდექი და ხალხი გამოვყარე? შევუზღუდე რამე?

 

ამბობთ, რომ ხალხი მოითხოვს მედიის შეზღუდვას და ხელისუფლება ხალხს ამ სურვილს შეუსრულებს. როგორ არის ეს თავისუფლება, თუ თქვენ მედიას ეუბნებით, რომ ხალხის მოთხოვნით ხელისუფლება მას შეზღუდავს?

 

არა, შეზღუდვას არ ვამბობ. როდის ვთქვი? ასეთი რამ თუ წერია, არასწორია.

ნუკრი ქანთარია
ნუკრი ქანთარია

 

ამბობთ, რომ ხალხი მოითხოვს ამის შეჩერებას და ხელისუფლება შეუსრულებს  ხალხს ამას.

 

ხელისუფლება როგორ შეუსრულებს, ეს ტელეკომპანიებმა თვითონ უნდა შეასრულონ, თუ ისინი მართლა არიან საზოგადოებასთან კავშირში. ერთმანეთს ხომ უნდა გაუწიონ ანგარიში, აქ არავითარ დიქტატზე არ არის საუბარი. ეს ყველაფერი იყო, გავიარეთ, რაღა ჯანდაბად გვინდა ახლა ჩვენ თავიდან ტელევიზიების დამარხვა და მთელი ამბები? ეს ჩემ თვალწინ მოხდა და მონაწილე ვიყავი, ხან საზოგადოებრივ არხს ვიცავდით, ხან მაესტროს, ხან იმედს და “რუსთავი 2”-ს როცა შეუვარდნენ. მაგის გამეორებას არავინ არ აპირებს, მაგრამ ეს სივრცე, რომელიც არის, გამოიყენე, რა.

 

იყენებენ, მათ როგორც წარმოუდგენიათ, იმის მიხედვით.

 

მათ როგორც წარმოუდგენიათ, ეს არის ხშირ შემთხვევაში სწორედ მავნე პოზიცია და ამას ვამბობთ.

 

ხალხი მოითხოვს, როცა ამბობთ, როგორ წარმოგიდგენიათ იმის განსაზღვრა, რას ითხოვს ხალხი? როგორ დაადგენთ, რომ ხალხი  მაინცდამაინც მედიის რეგულირებას ითხოვს?

 

მე ვამბობ იმ ნაწილთან, ვისთანაც შეხვედრები მაქვს და მეუბნება.

 

ეს მხოლოდ თქვენი გარემოცვაა…

 

ხო, ჩემს მოსახლეობასთან, ჩემს ამომრჩეველთან. რეფერენდუმი არ ჩაგვიტარებია, პლებისციტი ტელევიზიებმა თვითონ შეუძლია ჩაატარონ.

 

ხელისუფლება თუ ჩაატარებს, ამ შემთხვევაში?

 

ხელისუფლება რატომ ჩაატარებს, ჩვენ შეგვიძლია მივუთით, როგორც ისინი ამბობენ ჩვენზე კრიტიკულს, ასევე ჩვენც შეგვიძლია ვთქვათ. ადამიანებმა ერთმანეთს ხომ უნდა მივუთითოთ. შემდეგ ან დაიჯერებ, ან არა. ჩვენ არც გვაქვს და არც გვინდა გვქონდეს ბერკეტი, რომ მერე ეს ავამუშაოთ.

 

ხალხმა ბევრი რამ შეიძლება მოითხოვოს, რაც დემოკრატიულ ღირებულებებთან მოდის წინააღმდეგობაში, არ გეჩვენებათ სახიფათოდ ხალხის მოთხოვნით საუბარი?

 

ხალხის მოთხოვნით არა, მე ვამბობ, რომ, როცა თავისუფალ სივრცეს ვერ იყენებს ადამიანების ნაწილი და ეს გადადის ზომას, ხალხში ჩნდება მკაცრი ხელის მოთხოვნილება, ძალის, ესენი გავლილი გვაქვს, ისტორიაშიც არის.  ეს ლოგიკურია და ამიტომ ვამბობ, რომ ეს არ უნდა მოხდეს.

 

იმ ქვეყნებში, სადაც თავისუფლად მუშაობს მედია და აშუქებენ პრობლემურ საკითხებს და შეიძლება ეს ხელისუფლებას არ მოსწონდეს, თქვენი აზრით, იქ ტოტალიტარიზმის და მკაცრი ხელის მოთხოვნა ჩნდება?

 

გასაგებია, ვინ ამბობს იმას, რომ ხელისუფლების ნანინანატრი უნდა გააშუქონ, მაშინ გვექნებოდა ერთი ტელევიზია ჩვენც. არც ერთი ტელევიზია არ მუშაობს ხელისუფლებისთვის და დაჭერილი ჰყავდათ ყურებით, თქვენ, არა მგონია, რომ ეს არ გახსოვთ. უბრალოდ აქ ანგარიშის გაწევაა ქვეყანაზე და არა კონკრეტულ ხელისუფლებაზე. ადამიანები არ უნდა დათრგუნო და იმედი უნდა გაუჩინო, ის პოზიტივი, რომელიც არის, ისიც უნდა გააშუქო და წონასწორობა დაიცვა ამაში. ეს არის და ეს.

 

თავისუფლების ალტერნატივა ისევ ტერორი და შევარდნებია, – ამბობთ. არ მიგაჩნიათ, რომ ეს მუქარად შეიძლება იქნას აღქმული?

 

მუქარა კი არა, ეს არის ლოგიკა, ამას გვასწავლის ისტორია და მერე მოდის დიქტატურა, ეს დიქტატურა არის წლების განმავლობაში, შემდეგ ლპება ეს დიქტატურა და იწყება ისევ თავისუფლება – დემოკრატია. ამიტომ უნდა ბალანსირების დაცვა, რომ ეს საშიშროება აღარ მოგველანდოს და არ გამოჩნდეს აჩრდილი. იმას კი არ ვამბობ, რომ ამას ჩვენ გავაკეთებთ, არამედ სხვა ხალხი, რომელიც ამ დევიზით მოდის.

 

რადგან მედია უარყოფით კონტექსტში აშუქებს ამ ხელისუფლების საქმიანობას, ხალხში შეიძლება გაჩნდეს უკმაყოფილება ხელისუფლების მიმართ და სხვა ხელისუფლება აირჩიოს, რომელიც დიქტატურით მოვა – ეს არის თქვენი ლოგიკა?

 

რომელსაც უფრო მკაცრი მოთხოვნები ექნება და უფრო რადიკალიზმით იქნება გამსჭვალული, ბუნებრივია, ისინი გამოჩნდებიან უფრო მიმზიდველები და პოპულარულები და ეს ყველაფერი გასათვალისწინებელია. ადამიანი როდესაც ხარ სრულწლოვანი, მუშაობ ამ თემებზე, ასეთი რაღაც ალბათ უნდა იცოდე.

მასალების გადაბეჭდვის წესი