საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების გრძელვადიანი სადამკვირვებლო მისიის მეორე შუალედური ანგარიში გამოაქვეყნა. წინასაარჩევნო პროცესებს საია 9 რეგიონული მონიტორის მეშვეობით აკვირდება თბილისში, აჭარაში, გურიაში, სამეგრელო-ზემო სვანეთში, იმერეთში, შიდა და ქვემო ქართლში, მცხეთა-მთიანეთსა და კახეთში.
ანგარიშის თანახმად, სექტემბერში საიას დამკვირვებლებმა დააფიქსირეს:
- სახელმწიფოსა და პარტიის გამიჯვნის მოთხოვნის უგულებელყოფის 1 შემთხვევა;
- ამომრჩევლის მოსყიდვის 1 შემთხვევა;
- მუქარისა და ძალადობრივი ქმედებების 11 შემთხვევა;
- პარტიის წინასაარჩევნო კამპანიისთვის დაბრკოლებების შექმნის 3 შემთხვევა.
ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის შეფასებით, კვლავ გამოწვევად რჩება სამთავრობო პროექტების პერსონოფიცირება და კონკრეტულ პარტიასთან აფილირება, რაც მმართველი პარტიის კამპანიის ნაწილად, ასევე, ამომრჩევლის ნებაზე მანიპულაციად აღიქმება.
“სექტემბერი გამოირჩეოდა ძალადობრივი ქმედებებით, რამაც საგანგაშო ხასიათი მიიღო ბოლნისსა და მარნეულში მომხდარი ძალადობრივი დაპირისპირების დროს. ამ მოვლენებს მიღმა საიასთვის ცნობილი გახდა ოპოზიციური პარტიების აქტივისტებზე მუქარისა და თავდასხმის შემთხვევებიც. ყველა მათგანი სისხლის სამართლის დანაშაულის ნიშნებს შეიცავს. წინა საანგარიშო პერიოდის მსგავსად, ამჯერადაც გამოვლინდა ხელისუფლების მხრიდან წინასაარჩევნო კამპანიის წარმოების ხელის შეშლის ფაქტები, რაც თანასწორი საარჩევნო გარემოსთვის დამაზიანებელია”, – ნათქვამია საია-ს ანგარიშში.
სახელმწიფოსა და პარტიის გამიჯვნის უგულებელყოფა
ქვეყნის მაღალსიჩქარიანი ინტერნეტის ხელმისაწვდომობის გაზრდის პროექტი – Log-in Georgia, რომელსაც მსოფლიო ბანკი 40 მილიონი აშშ დოლარით დააფინანსებს, ათასამდე დასახლებულ პუნქტში მცხოვრები ნახევარი მილიონი მოქალაქისთვის მაღალხარისხიან ინტერნეტზე წვდომის უზრუნველყოფას ითვალისწინებს. საია ყურადღებას ამახვილებს, რომ ამ ინიციატივასთან დაკავშირებით მთავრობის ადმინისტრაციის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში პრემიერ-მინისტრის მრჩეველი ეკონომიკურ საკითხებში, ბექა ლილუაშვილი პროექტის იმპლემენტაციაში ფონდ „ქართუს“ როლსა და მის მიერ დახარჯულ მილიონობით ლარზე საუბრობს.
“ფონდი „ქართუ“ მმართველი პარტიის თავმჯდომარე ბიძინა ივანიშვილთან მჭიდროდ დაკავშირებული ორგანიზაციაა. ხელისუფლების მხრიდან წინასაარჩევნო პერიოდში მსხვილი პროექტების პერსონიფიცირება იმ მანიპულაციური სტრატეგიის ნაწილია, რომლის შედეგიც სახელმწიფოსა და სახელისუფლებო პარტიას შორის ზღვრის წაშლაა. ეს კი, საბოლოოდ, ამომრჩევლის აღქმას ამახინჯებს და არსებულ უმრავლესობას საარჩევნო უპირატესობას აძლევს”, – ნათქვამია ანგარიშში.
ამომრჩევლის მოსყიდვა
საია-ს ანგარიშის თანახმად, “ძალა ერთობაშიას” მაჟორიტარი დეოუტატობის კანდიდატმა დმანისში კახა ოქრიაშვილმა დაარღვია წესი, რომელიც პარტიას სხვა პირის მეშვეობით, არაპირდაპირ, საქართველოს მოქალაქეებისთვის შეღავათიან ფასად საქონლის მიყიდვას უკრძალავს. საუბარია „PSP ფარმას“ გავრცელებულ რეკლამაზე, რომლის მიხედვითაც, ის მოქალაქეებისთვის უზრუნველყოფს გარკვეული დაავადებების სამკურნალო ძვირადღირებული პრეპარატების თურქეთიდან იმპორტს ყოველგვარი ფასნამატის გარეშე. კომპანია ასეთი ტიპის მომსახურებას პაციენტთა ინდივიდუალური მოთხოვნის საფუძველზე ასრულებს. „PSP ფარმას“ 95%-იანი წილის მფლობელია კახა ოქრიაშვილი, რომელიც, იმავდროულად, პარტია „პროგრესი და თავისუფლების“ ლიდერი და მაჟორიტარობის კანდიდატია.
მუქარა და ძალადობრივი მოქმედებები
საია-ს თანახმად, სექტემბრის განმავლობაში ადგილი ჰქონდა მუქარისა და ძალადობრივი მოქმედებების 11 შემტხვევას. არასამთავრობო ორგანიზაციის შეფასებით, ყველა ეს ფაქტი სისხლის სამართლის დანაშაულის ნიშნებს შეიცავს. მათგან ნაწილზე დაწყებულია გამოძიება, ნაწილი კი შესაბამისი ორგანოების რეაგირებას ელოდება. საია სამართალდამცავ ორგანოებს მოუწოდებს, ყველა შემთხვევა სრულად გამოიძიონ, პროცესი ობიექტურად და გამჭვირვალედ წარმართონ, ხოლო საზოგადოებას საქმეების მიმდინარეობის შესახებ აცნობონ.
ზეწოლა ლელოს აქტივისტზე
თავდასხმა ლელოს აქტივისტზე
დაპირისპირება ზუგდიდში
თავდასხმა სტრატეგია აღმაშენებლის აქტივისტებზე
ზეწოლა ლელოს აქტივისტზე
თავდასხმა ლეიბორისტების აქტივისტებზე
ენმ-ის ოფისის დარბევა
თავდასხმა ენმ-ის აქტივისტებზე
ნიკა მელიას ქვები ესროლეს
დაპირისპირება ბოლნისში
დაპირისპირება მარნეულში
მართავდნენ. მათი განმარტებით, აქციის მიზეზი საკრებულოს თავმჯდომარის და მარნეულში პარტია „ქართული ოცნების“ შტაბის უფროსის, ამირან გიორგაძის მიერ საუბნო კომისიის წევრების თვითნებურად არჩევა იყო. აქცია გადაიზარდა ამ ორი პარტიის წარმომადგენლებს შორის ფიზიკურ დაპირისპირებაში. დაახლოებით 16:00-18:00 საათის შუალედში დაპირისპირება გამწვავდა და სამიზნეები ამჯერად, პოლიტიკოსებთან ერთად, ჟურნალისტებიც გახდნენ. დაპირისპირების შედეგად, დაშავდნენ „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრები, გივი და ლაშა ქველაძეები, ასევე, „მთავარი არხისა“ და „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ჟურნალისტები. განსაკუთრებით მძიმე იყო მთავარი არხის ჟურნალისტის, ჯეიჰუნ მუჰამედალის მდგომარეობა. ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს სადამკვირვებლო ორგანიზაციის წარმომადგენელს. ინციდენტთან დაკავშირებით ძალადობის ბრალდებით ორი პირი დააკავეს. 30 სექტემბერს, დილის საათებში, თბილისი-მარნეულის გზაზე ფიზიკურად გაუსწორდნენ „ქართული ოცნების“ შტაბის თანამშრომელ თემურ შუბითიძეს. დაუდგენელმა პირებმა მის ავტომობილს ჯერ მანქანა დააჯახეს, შემდეგ კი სასტიკად სცემეს. შსს-მ მომხდარზე გამოძიება ძალადობის მუხლით დაიწყო.
კამპანიისთვის ხელის შეშლა
საია-ს ანგარიშში საუბარია პარტიის საარჩევნო კამპანიისთვის დაბრკოლების შექმნის სამ ფაქტზე. პირველ შემთხვევაში პარტია „ლელოს“ კანცელარიის წინ მდებარე სკვერთან მერიის საზედამხედველო სამსახურმა მათ სააგიტაციო მიზნებისთვის გაშლილი კარავი ააღებინა. იგივე განმეორდა 28 სექტემბერს მეტროსადგურ „ახმეტელის“ შესასვლელის წინ.
გარდა ამისა, საია-ს თანახმად, ქარელის მუნიციპალიტეტმა „ერთიან საქართველო – დემოკრატიულ მოძრაობას“ წინასაარჩევნო შეხვედრის გამართვაზე უკანონოდ უთხრა უარი. მუნიციპალიტეტებმა კი დაარღვიეს წინასაარჩევნო კამპანიისთვის გამოყოფილი შენობა-ნაგებობების ნუსხის გამოქვეყნების ვალდებულება.