აშშ-ის მიერ მოსამართლეთა სანქცირების შემდეგ პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი მოსამართლეებს უზენაეს სასამართლოში შეხვდა. პრემიერთან შეხვედრა მოსამართლეებმა საჯაროდ თავად მოითხოვეს. უზენაეს სასამართლოში შეხვედრის შემდეგ კი პრემიერ-მინისტრმა სანქცირებულ მოსამართლეებს სრული მხარდაჭერა გამოუცხდა. პრემიერ-მინისტრისა და  მოსამართლეების შეხვედრაზე ნეტგაზეთი ესაუბრა თბილისის ყოფილ მთავარ პროკურორს მაია მწარიაშვილს.

პირველ რიგში, როგორ შეაფასებდით პრემიერის მისვლას უზენაეს სასამართლოში? იყო მსგავსი შეხვედრის საჭიროება?

რაიმეს საჭიროება მაშინ არის, როცა გადაწყვეტის გზა არსებობს. ეს შეხვედრა რამდენად იყო ამ პრობლემის გადაწყვეტის გზა, თუ ასე დავსვამთ საკითხს… ჩემთვის  ეს იყო დადგმული სცენარის ნაწილი, რომელსაც თავისი ადრესატები ჰყავდა და მათთვის ჰქონდა რაღაც სათქმელი. სხვა არაფერი. ხელისუფლების პოზიცია თავშივე ცხადი იყო, რა იქნებოდა, ოფიციალურად სახელისუფლებო პოზიცია მაშინვე გააჟღერა საგარეო საქმეთა მინისტრმა. ამას მოჰყვა აშშ-ის ელჩის განცხადება, რომ ეს არის შანსი, კორუფციასთან ბრძოლაში სად დგახარათო, ჰოდა, აჩვენეს, სადაც დგანან. პრემიერმა თქვა, მე ვამაყობ ყველა მოსამართლით და პატივისცემით მოიხსენიეთო, ანუ ჩვენ ერთად ვართ და ვერავინ დაგვაშორებსო… ეს კლანური მმართველობა ჩვენ ვართო – უკვე ოფიციალურადაც თქვეს, თუმცა ჩვენ ეს ისედაც ვიცოდით. სხვა გზაც არ აქვთ… ისინი მართლა ერთად არიან, მაგრამ ამას რომ ამბობენ, დარწმუნებული ვარ, თან იმ მოსალოდნელ საფრთხეებსაც ითვალისწინებენ, რაც ამერიკულ სანქციებს უკავშირდება.

პრემიერთან შეხვედრის ე.წ. მოთხოვნა, რაც გაახმოვანეს მოსამართლეებმა, ჩემთვის ეს წინასწარ დადგმული სცენარის ნაწილი იყო, რომ შემდეგ ღარიბაშვილს რაღაც პოზიცია გაემჟღავნებინა.

მე მომეჩვენა, რომ პრემიერი არ იყო თავის ჩვეულ ამპლუაში, მიუხედავად იმისა, რომ ეს დადგმული სპექტაკლის ნაწილი იყო. მან თქვა, შემაშფოთებელი რაღაცები მოვისმინეო, მაგრამ რა, არ ვიცით, ვიღაცების ზეწოლაზე ისაუბრა, მაგრამ არანაირი კონკრეტიკა არ იყო. მას ერთხელაც არ უხსენებია აშშ ან საელჩო, ვითომ ჩვენ უნდა გვევარაუდა, რადგან მოსამართლეებმა წინასწარ ისაუბრეს ამაზე. თქვა, რომ სასამართლო დამოუკიდებელია, მაგრამ, ამავდროულად, რაღაც ზეწოლებზე ისაუბრა…

სამართლებრივად რომ ეს არაფერში ჯდებოდა, ამაზე არაერთი შეფასება გაკეთდა. სასამართლო ხელისუფლების დამოუკიდებლობის გარანტია რომ არ არის პრემიერი, ეს ვინც სამართალში ორჯერ ორი იცის, ყველასთვის ცხადია. მათი დამოუკიდებლობის გარანტია არის კონსტიტუცია, მაგრამ ჩვენი სასამართლო ხელისუფლება დამოუკიდებლობის განარანტად პრემიერს მოიხმობს. იყო განცხადებები, რომ ჩვენი  დამოუკიდებლობის გარანტია პრემიერიაო, უცნაურია.

ჩემთვის პრემიერის ეს განცხადებები უფრო სასამართლოს კორპუსისკენ იყო მიმართული. ამით მათ [მოსამართლეებს] დაანახეს, რომ ჩვენ კლანურ მმართველობას ისევ ვუჭერთ მხარს. მათ შიში აქვთ, სისტემა არ გაერღვათ, პრობლემაა ინფორმაციის გაჟონვასთან დაკავშირებით, რომელიც თავისთავად ცხადია, რომ ბევრი წყაროდან გაედინება. პრობლემაა სისტემის მდგრადობასთან დაკავშირებითაც. სწორედ სასამართლო კორპუსისკენ იყო ძირითადად ეს გზავნილები მიმართული, რომ მათ არ შეერყეთ რწმენა კლანის უძლეველობაში.

კლანმა და ხელისუფლებამ კარგად იციან, რომ ისინი ერთ ნავში სხედან და გარკვეულია ყველაფერი, მაგრამ სხვებმა, ვინც სამზარეულოში არაა ჩახედული, მათ, ვისაც დავალებებს აძლევენ, უნდა დაინახონ, რომ ხელისუფლება ისევ კლანის გვერდით დგას და ეს აჩვენეს დანარჩენებს.

თქვენ თქვით, რომ პრემიერი არ იყო თავის ჩვეულ ამპლუაში. თქვენი აზრით, მისთვის უზენაეს სასამართლოში მოსამართლეებთან შეხვედრა იძულებითი ნაბიჯი იყო?

პრემიერი განა იძულებით მივიდა, ეს მისვლაც შეთანხმებული იყო. მაშინ, როცა გვრიტიშვილმა თქვა, პრემიერი შეგვხვდესო, თქვენ როგორ გგონიათ, ეს თვითონ წამოისროლა? ეს შეთანხმებული იყო და იმიტომ თქვა. ეს ერთი თამაშია. პრემიერი ცუდ ხასიათზე იყო, რადგან მან იცის, რომ სანქციები არ გაჩერდება. პრემიერის შვილი ამერიკაში სწავლობს… რაც არ უნდა ილაპარაკონ, რომ ჩვენ სანქციების არ გვეშინია და მყარად ვდგავართო, ისეთი ქვეყნის განაცხადი სანქციებზე, როგორიც ამერიკაა, ძალიან ბევრ რამეს მოასწავებს. სანქცირებული მოსამართლეები ძალიან ბევრი თვალსაზრისით იგრძნობენ ამას საკუთარ ტყავზე.

ეს იცის პრემიერმა და ამიტომ უფრთხოდა სიტყვებში იმას, რაც მოსამართლეებმა ილაპარაკეს, რომ ჩანაწერები გვაქვს ზეწოლაზეო და გვრიტიშვილი საერთოდ დეტალებში შევიდა, რომ თურმე ამერიკის ელჩს შესაძლოა ინტერესები ჰქონდეს კონკრეტულ საქმეებთან დაკავშირებით და სწორედ ამიტომ უნდათ სასამართლოს დასაკუთრება… წარმოუდგენელი სისულელები ისაუბრეს, რაც ვეღარ თქვა პრემიერმა.

იმ დეტალის უკან, რომ თავად პრემიერი მივიდა სასამართლოში და არა მოსამართლეები პრემიერთან, უნდა დავინახოთ თუ არა რაიმე?

ამ დეტალის უკან ნურაფრის ძებნას დაიწყებთ, ამდენი ტვინი აქვთ. განგებ მივიდა პრემიერი უზენაეს სასამართლოში, რადგან სალაპარაკო არ მიეცათ არავისთვის, რომ პრემიერს ეახლენ [მოსამართლეები]. ამით ვითომ დაგვანახეს, რომ ეს [სასამართლო] ხელისუფლება დამოუკიდებელია. ვითომ ეს ერთადერთი ნიშანი იყო, რომელიც სინამდვილეში არაფერს არ ნიშნავს.

პრემიერთან შეხვედრის შემდეგ უზენაესი სასამართლოს თავმდჯომარე ნინო ქადაგიძემ განაცხადა, რომ „დადგა ის ეტაპი, როდესაც მთავრობა უნდა ჩაერიოს რიგ საკითხებში და  გარკვეულ სწორ ხედვებზე დაფუძნებული ნორმატიული ჩარჩო შეიძლება იქნეს შემუშავებული, რომელიც გამორიცხავს სასამართლოში რაიმე ფორმით ჩარევას და აგრეთვე მინიმუმამდე დაიყვანს სასამართლოში პოლიტიკის გავლენას“. თქვენი აზრით, ვისი მხრიდან ჩარევას გულისხმობს ნინო ქადაგიძე და რამდენად სჭირდებათ მოსამართლეებს საკანონმდებლო დონეზე დამატებითი დაცვა და თეორიულად რა გარანტიებზე შეიძლება საუბრობდეს?

ჩვენი მოსამართლის დამოუკიდებლობის გარანტია არის კონსტიტუცია. კანონის დონეზე ჩვენი მოსამართლეები დამოუკიდებელი იყვნენ იმ ხელისუფლების [„ნაციონალური მოძრაობის] პირობებშიც. თუ სისტემას არ უნდა დამოუკიდებლობა და ეს მისი მოთხოვნილება არ არის, ის ვერასოდეს იქნება დამოუკიდებელი, რამდენჯერაც არ უნდა ჩაუწერო ეს კანონში.

როდესაც დაიწყეს საუბარი ამერიკულ ზეწოლაზე, მურუსიძე საუბრობდა, ჩანაწერები გვაქვსო, მე როდესაც საბჭოს მდივანი ვიყავიო… ის საბჭოს მდივანი რამდენიმე წლის წინ იყო [2013-2017 წლებში] და იმის მერე რამდენმა წყალმა ჩაიარა. თურმე აღმოჩნდა, რომ იმის საპასუხოა [ეს სანქციები]. ამაში არანაირი ლოგიკური ჯაჭვი არ არის. წარმოუდგენელი ამბებია.

სწორედ ამიტომ გაუჭირდა ნინო ქადაგიძესაც კონკრეტიკაზე საუბარი. ის ნამდვილად არ არის უწიგნური მოსამართლე. სწორედ ამიტომ ვერ ახსენა კონკრეტიკა პრემიერმა და იყო ზოგადი საუბარი, რომ ზეწოლებისგან უნდა დავიცვათ მოსამართლე. ამაში უნდა ვიგულისხმოთ ამერიკული გავლენები. ვნახოთ, რა ფორმით გაამჟღავნებენ ამ ინიციატივას ან რა ფორმით აგვიკრძალავენ ჩვენ მოსამართლეებზე საუბარს და სასამართლო ხელისუფლების კრიტიკას. ის რუსული სულისკვეთების კანონიც, ვითომ ამერიკული რომ იყო, თავის თავში ხომ ამას მოიაზრებდა. აზრის და გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვისთვის იყო ისიც. ახლაც იგივე პრობლემა აქვთ. ამ კლანს ყველაზე მეტად უნდა, რომ არ საუბრობდეს არასამთავრობო სექტორი.

რადგან სანქციები ამერიკული მხარისგან წამოვიდა, ახლა ჰგონიათ, რაციონალური მსმენელი დაიჯერებს, რომ ამერიკას სურს სასამართლო ხელისუფლების დასაკუთრება. ახლა ჩვენმა სასამართლო ხელისუფლებამ თურმე ამისგან უნდა დაიცვას თავი. ვნახოთ, რა საკანონმდებლო ჩარჩოს პროექტს შემოგვთავაზებენ ამისთვის და იქ გამოჩნდება ყველაფერი.