კომენტარი

ქალაქური სიმღერა

27 თებერვალი, 2012 •
ქალაქური სიმღერა

“საინტერესოა, დიონისე რომ ცოცხალი იყოს, სად ივახშმებდა?”

ვუდი ალენი, „ქალაქელი ნევროტიკის ჩანაწერები, წერის გადაგდების მომენტში გაკეთებული“

 

ერთი ასეთი ძველი ფილმია – “თამაში 6”. სცენარის ავტორი – დონ დელილოა, ამერიკელი მწერალი. თითქმის მთელ ნარატივს რადიოდან ვისმენთ. მთავარი პერსონაჟი ბეისბოლზე გაგიჟებული დრამატურგია, რომელიც საკუთარ მოგონებებსა და „სასტიკ“ კრიტიკოსს შორის მიმოიქცევა. მეც ასე მივუდექი ამ სვეტს. მინდოდა პატარა რეპორტაჟი გამეკეთებინა ღამის ქალაქიდან, მაგრამ ვერაფრით დავიწყე. მერე წარმოვიდგინე, რას ვიტყოდი, სადმე სახურავზე, ინტიმურად განათებულ სტუდიაში რომ ვმჯდარიყავი და ჯაზურ კომპოზიცებს შორის  მარტოობაზე და ქალაქზე მელაპარაკა. და ტექსტიც წამოვიდა:

მაშ ასე, თქვენ მოისმინეთ Sun Ra-ს „Pink Elephants“. სადაც პატარა სპილოს სიზმარში გამსკდარი საყვირიდან ვარდისფერი სპილოების აღლუმი იწყება. რაღაც ასეთი წარმოიდგინეთ. თუმცა ეს შეიძლება ერთკაციანი აღლუმიც იყოს…

ურბანულ კროსვორდს ჩემი უმიზნო ტრაექტორიებით ვავსებ. დავხეტიალობ ამ კითხვებით შექმნილ სივრცეში. ვხვდები ადგილებში, რომლებიც ცარიელია და ვიცი, პასუხები არავის აქვს. ხშირად შეცდომით შევსებულ ნაწილებშიც ავღმოჩნდები ხოლმე. მაგალითად, კლუბში, სადაც კედლებთან აყუდებული ამაყად მორიდებული ბიჭები უყურებენ მორიდებულად ამაყ მოცეკვავე მთვრალ გოგოებს, რომელთაც მიუხედავად ჭკუაზე გადამყვანი, უხარისხო მუსიკისა, ჯერაც არ დაუკარგავთ საკუთარი თავი. და ირევა ერთმანეთში მოკრძალებული სურვილი გიჟური სექსის, პოზების უაზრო, დახლართული მოძრაობები, ალკოჰოლით მოგვრილი სითამამე და ირონია. ქუჩა გრძელდება, როგორც თამბაქოს კვამლი. გაშიშვლებული ხეები დგანან, როგორც უფუნქციო, ცივი ანტენები…

შარდის სუნად აყროლებულ მიწისქვეშა გადასასვლელში თურქული ბარებია, 30– ვატიანი ნათურებით, სადაც ნაძვის ხესავით მორთული ქალები ელაპარაკებიან სქელ კაცებს, სქელი ულვაშებითა და სქელი საფულეებით… გაბუღულ დარბაზებში სათამაშო აპარატებთან სხედან განწირული მარიოები და დებენ ფსონებს, ნერვიულად და ანგარიშგაუწევლად. მათ უკვე დაურეკეს თავიანთ პრინცესებს და გააფრთხილეს, რომ დღეს სადმე გვიანობამდე შერჩებიან და ლოდინს აზრი არ აქვს.

მკაცრ შენობებთან დგანან გაყინული დაცვის ბიჭები და ჩუმად ეწევიან. მათ თავზე მტვრიანი დროშების ფრიალს რომ ვუყურებ, სულ მახსენდება, — „ბედნიერება თბილ იარაღსა ჰგავს და სიჩუმეს გასროლის შემდეგ“. თვალწინ მიდგება პალატა, რომელიც უკვე დატოვა გინეკოლოგმა, რომელმაც ვერ შეძლო ახალშობილის გადარჩენა. ის უკვე ფანჯარას აღებს და ხტება. აფეთქებული ფანჯრებიდან მწვანე ხალათში გადაცმული ექიმები გადმოდიან. და ისინი ფორმებს კარგავენ. და ერთმანეთში იზილებიან, როგორც პატარა, სევდიანი სპილოს სიზმარში.

ყველაფერი ტიბეტური მკვდართა წიგნის იმ ნაწილსა ჰგავს, სადაც ადამიანმა არ იცის, რომ მოკვდა და სხვადასხვა თავგადასავლებში მონაწილეობს, სხვადასხვა სირთულის წინაღობები ხვდება. შემდეგ კი ან იბადება ან არა.

ჩვენ მგონი აღარ დავიბადეთ.

ახლა კი Moondog-ს მოვუსმინოთ გამთენიისას, როცა ქალაქის ცა ემსგავსება ლოლიტას ტუჩებიდან გამობერილ კევის ბუშტს, რომელიც თითქოს ეს-ესაა, უნდა გასკდეს.

აი, ასეთი კომენტარი გამომივიდა. საიდანაც, ალბათ დასკვნის გამოტანა ძალიან ძნელია.  თუმცა ეს არც არის აუცილებელი. მთავარია, ასოციაციები და კითხვები გაგვიჩნდეს. რადგან სწორედ კითხვები ქმნიან თავისუფალ სივრცეს და ადამიანის ავტონომიურობასაც, მისი როგორც პასუხგაუცემელი კითხვის არსებობა განაპირობებს.

ალექსი ჩიღვინაძე, მწერალი
ალექსი ჩიღვინაძე, მწერალი

მასალების გადაბეჭდვის წესი