როგორ იგეგმება ადგილობრივი ბიუჯეტები, რაში იხარჯება საქართველოს მოსახლეობის მიერ გადახდილი გადასახადები, რა გვიჯდება ადგილობრივი ხელისუფლების შენახვა და მართლაც მოქალაქეთა სოციალური დაცვაა თუ არა ქვეყანაში პრიორიტეტული?მაგალითად, ჟინვალის კულტურის სახლში მსოფლიო ჩემპიონატში გამარჯვებულ თორნიკე თათარაშვილთან შეხვედრისას დუშეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარემ ცარო საძაგლიშვილმა ჩემპიონს საკრებულოს რიგითი წევრის ზურაბ ოტიაშვილის ინიციატივით დაწესებული 500-ლარიანი ფულადი ჯილდო გადასცა“.
საკრებულოს თავმჯდომარე ცარო საძაგლიშვილი მცხეთა-მთიანეთის საინფორმაციო ცენტრთან საუბარში აცხადებს, რომ ფულადი ჯილდო, რომელიც მსოფლიო ჩემპიონატში გამარჯვებულს გადაეცა, დუშეთის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტიდან გამოიყო.
მცხეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობასა და გამგეობის სამსახურებში 228 ადამიანია დასაქმებული. მათ ხელფასზე თვეში 84 735, ხოლო წელიწადში 1 016 820 ლარი იხარჯება. მცხეთის საკრებულოს თავმჯდომარე თანამშრომლების მუშაობით კმაყოფილია და ყველა მათგანს კვარტალში ერთხელ პრემიას უწერს.
მცხეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის მაღალჩინოსნების – გამგებლის, მისი მოადგილეებისა და თანაშემწეების– სახელფასო ანაზღაურება თვეში 5 960 ლარია. მცხეთის მუნიციპალიტეტის გამგებელი თეიმურაზ აბაშიძე ხელფასის სახით თვეში 2 360 ლარს იღებს.
მცხეთის გამგეობის და გამგეობის სამსახურების თანამშრომლები ხელფასის გარდა პრემიებსაც იღებენ. როგორც მცხეთა-მთიანეთის საინფორმაციო ცენტრს მცხეთის გამგეობის საფინანსო-საბიუჯეტო სამსახურის უფროსმა, იოსებ ლეგენდარაშვილმა განუცხადა, გამგეობის და გამგეობის სამსახურების ყველა თანამშრომელი კვარტალში ერთხელ ერთი თვის თანამდებობრივი სარგოს ოდენობის პრემიას იღებს. კვარტალური პრემიის ფონდი 70 ათასი ლარია, რაც წელიწადში 280 ათას ლარს შეადგენს.
„ბიუჯეტი გვაძლევდა პრემიების გაცემის შესაძლებლობას. მე ჩემი თანამშრომლებით კმაყოფილი ვარ. ისინი ხალხს პატიოსნად ემსახურებიან. რა თქმა უნდა, ყველა ერთნაირად კარგად ვერ მუშაობს. შეიძლება, ზოგიერთი თანამშრომელი პრემიას საერთოდ არ იმსახურებდეს. მაგრამ, მარტო 5-10 კაცს რომ მისცე პრემია, ამან შეიძლება ცუდი შედეგი გამოიწვიოს. ამიტომ ყველას ვაძლევთ. 2012 წლიდან პრემიების გაცემას აღარ ვგეგმავთ. ამ თანხას სოციალურ დახმარებებსა და სხვადასხვა სამუშაოებზე გადავამისამართებთ. გადაწყვეტილებას მარტო მე არ ვიღებ. პრემიების გაცემის თაობაზე საკრებულო იმსჯელებს და ერთობლივად გადავწყვეტთ,“ – განუცხადა მცხეთა-მთიანეთის საინფორმაციო ცენტრს მცხეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარემ, ანდრო კალანდაძემ.
მოძრაობა “თავისუფალი საქართველოს” კახეთის რეგიონული ორგანიზაციის თავმჯდომარე გიორგი მოსიაშვილი თელავში საპატრულო რადარებისა და ვიდეოთვალის დამონტაჟების ხარჯების ადგილობრივი ბიუჯეტიდან დაფინანსებას აპროტესტებს.
როგორც რადიო “ჰერეთს” მოსიაშვილმა განუცხადა, იმ დროს, როდესაც თელავში ბევრი სოციალურად დაუცველია, არ შეიძლება მუნიციპალიტეტის საკრებულომ 59 000 ლარი სხვა, ნაკლებად მნიშვნელოვანი საჭიროებებისათვის მიმართოს.
ოპოზიციონერის განმარტებით, ვიდეო-კონტროლის დასაფინანსებლად თანხები არა ადგილობრივი, არამედ ცენტრალური ბიუჯეტიდან, მათ შორის შს სამინისტროდან შეიძლებოდა დახარჯულიყო.
ბრალდებებს თელავის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილე ეხმაურება. ზურაბ ბუცხრიკიძის განცხადებით, საკრებულომ მოქალაქეების მოძრაობის უსაფრთხოება დააფინანსა, რაც აუცილებლობას წარმოადგენდა.
ბუცხრიკიძეს მიაჩნია, რომ თანხების მხოლოდ სოციალურ პროგრამებში მობილიზება სწორი არ იქნება, რადგან იგი საჭიროებების მიხედვით უნდა გადანაწილდეს.
ლანჩხუთის ბიუჯეტის 48,7 % ადმინისტრაციულ ხარჯზე მოდის, ხოლო აიპ-ების დაფინანსებას ბიუჯეტის 42,3 % უკავია, რაც საერთო ჯამში, ბიუჯეტის პროექტით განსაზღვრული თანხის 91% შეადგენს, – წერს გაზეთი „გურია ნიუსი“.
ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის მომდევნო წლის ფინანსური დოკუმენტი 5 241 600 ლარით განისაზღვრა. მთავარი პრიორიტეტი, როგორც ამას ადგილობრივი ხელისუფლება აცხადებს, არა სოციალური დაცვა, არამედ ადმინისტრაციული ხარჯი, ე.წ. აიპ-ების თანამშრომლების შენახვა და სპორტულ-კულტურული პროგრამების დაფინანსებაა.
ადგილობრივი ხელისუფლება თვლის, რომ სწორი გადაწყვეტილებაა პოლიციისთვის ფინანსების გამოყოფა. მომავალი წლის ბიუჯეტში პოლიციის დაფინასება 62 000 ლარით არის განსაზღვრული.
გაზეთმ„გურია ნიუსის“ ინფორმაციით, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მომავალი წლის ბიუჯეტი 3 მილიონ 242.9 ათასი ლარია. აქედან მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი და აღმასრულებელი ორგანოების შენახვაზე დაიხარჯება 1 288.0 ათასი ლარი!
სოციალური და ჯანდაცვის პროგრამებზე, სპორტულ ღონისძიებებზე თითქმის სამჯერ ნაკლები თანხაა გათვალისწინებული _ 275.0 ათასი ლარი.
მიუხედავად იმისა, რომ პოლიციის დაფინანსება სულაც არ შედის თვითმმართველობის კომპეტენციაში, ჩოხატაურის ხელისუფლებამ 60 000 ლარი პოლიციას უფეშქაშა და ოზურგეთის ხელისუფლებასაც კი “გადაუსწრო”, რომელმაც პოლიციისთვის, რომლის ბიუჯეტი თითქმის 6 მილიონი ლარია, 55 000-ლარიანი ხარკი გაიღო.
მართალია, ხარჯების და საქმიანობის დასასაბუთებლად თავი არ შეუწუხებია “გურიის განვითარების სააგენტოს”, მაგრამ ბიუჯეტიდან 11 000 ლარი მაინც ერგო. და ეს მაშინ, როცა ონკოლოგიური ავადმყოფებისთვის ბიუჯეტში მხოლოდ 10 ათასი ლარია გათვალისწინებული. ადგილობრივმა ხელისუფლებამ ბიუჯეტის განხილვისას ვერ გასცა პასუხი ჟურნალისტების შეკითხვას, რას საქმიანობს ეს სააგენტო და რისთვის იღებენ ხელფასებს მისი თანამშრომლები. საგულისხმოა, რომ ამ ორგანიზაციის ძირითადი თანამშრომლები ყოფილი ჩინოვნიკები არიან.
რაც შეეხება ოზურგეთის მუნიციპალიტეტს, აქ ბიუჯეტის დამტკიცებისას კანონის დარღვევასაც კი ჰქონდა ადგილი. ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დებულების 89-ე მუხლის თანახმად, რომელიც საკრებულოს ოფიციალურ ვებ-გვერდზევეა გამოქვეყნებული,”ბიუჯეტის პროექტს ამტკიცებს საკრებულოს წევრთა სიითი შემადგენლობის ნახევარზე მეტით“. ანუ ბიუჯეტის დამტკიცებას ხმა უნდა მისცეს 19 დეპუტატმა.
„გურია ნიუსის“ ინფორმაციით, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს სხდომაზე ოთხი საათის განმავლობაში 2012 წლის ბიუჯეტის პროექტის განხილვა დაცარიელებულ დარბაზში მიმდინარეობდა. აღმოჩნდა, რომ მმართველი პარტია კვორუმის პრობლემის წინაშე დადგა. ამიტომ შესვენება გამოაცხადეს და კენჭისყრის დაწყების წინ ორი დეპუტატის “მობილიზება” შეძლეს. დეპუტატთა საერთო რაოდენობამ 22 შეადგინა. ბიუჯეტის დამტკიცებას მხარი არ დაუჭირა დარბაზში მყოფმა ოთხმა ოპოზიციონერმა დეპუტატმა, მაგრამ ამის მიუხედავად, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულომ 2012 წლის ბიუჯეტი 18 ხმით, აპლოდისმენტების თანხლებით, მიიჩნია დამტკიცებულად.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2012 წლის ბიუჯეტის პროექტი 9 მილიონ 692 ათასი ლარით განისაზღვრა. აღნიშნული თანხიდან, როგორც გავარკვიეთ, ადგილობრივმა ხელისუფლებამ მთავარ პრიორიტეტად კულტურის სფერო განსაზღვრა. პროექტის მიხედვით, კულტურულ ღონისძიებებზე 2 193.8 ათასი ლარია გათვალისწინებული, რაც მთლიანი ბიუჯეტის 22,63 % შეადგენს. შემდეგ მოდის ადმინისტრაციული ხარჯი _ ბიუჯეტის 16,64%, ანუ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოში დასაქმებულთა ხარჯი ნახევარ მილიონ ლარს შეადგენს, აქედან 31 თანამშრომლის ხელფასზე 248.5 ათასი ლარი დაიხარჯება, ხოლო აღმასრულებელი ორგანოს დაფინანსებაზე მილიონ ლარზე მეტია გამოყოფილი. აღსანიშნავია, რომ 2011 წლის ბიუჯეტით, არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების დაფინანსება, როლებსაც საკრებულოები აფუძნებს, 3 791.3 ათას ლარს შეადგენდა, 2012 წლის ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით კი, დაფინანსება 737.7 ათასი ლარით იზრდება და 4 529.0 ათას ლარამდე ადის.
სოციალურ სფეროზე ბიუჯეტის მხოლოდ 6,84% დაიხარჯება.
2011 წლის ბიუჯეტით, სამართალდამცავი ორგანოების დაფინანსებაზე გამოყოფილი იყო 115.0 ათასი ლარი. ეს თანხა, 2012 წლის ბიუჯეტის პროექტით, შემცირებულია და შეადგენს 55.0 ათას ლარს.
