22.00 -24.00

მოძრაობა ”ალიანსი საქართველოს” თანათავმჯდომარე სოზარ სუბარი უკვე პასუხობს კითხვებს, რომლებიც ”ნეტგაზეთის” ვიზიტორებმა დასვეს.

შეკითხვები შეგიძლიათ დაპოსტოთ ქვემოთ, კომენტარების ოპციაში.

კითხვები/მოსაზრებები და პასუხები შემდგომში განთავსდება აქ.

უკვე გაცემული პასუხები კითხვებზე:

ზვიად: ბატონო სოზარ. იქნებ ჩამოთვალოთ ის 3 ძირითადი მიზეზი, რის გამოც,თქვენი აზრით, ვინმემ, თუნდაც ოპოზიციის ერთიანმა კანდიდატმა უნდა დაამრცხოს გიგი უგულავა. და თუ ეს მიზეზები არსებობს, რატომ არ იწყებთ წინასაარჩევნო კამპანიას?

სოზარ სუბარი: ბატონო ზვიად, მაპატიეთ, მაგრამ კითხვა ვერ გავიგე. არ მესმის, რას ნიშნავს „სამი მიზეზი, რის გამოც უნდა დაამარცხოს გიგი უგულავა…“ გიგი უგულავა, მარტივად, არის დამნაშავე, რომელმაც პასუხი უნდა აგოს მის მიერ ჩადენილი დანაშაულთა გამო: მის მიერ თბილისში განხორციელებული ნგრევების გამო; საკუთრების უფლების შელახვის აურაცხელ ფაქტზე; თაბუკაშვილის ქუჩაზე ცამეტსართულიანი სახლიდან მოქალაქეების უკანონოდ და ბარბაროსულად გამოყრის გამო და იმის გამო, რომ ეს ადამიანები დღემდე უბინაოდ არიან; 2007 წლის 7 ნოემბერს მშვიდობიანი მანიფესტანტების დარბევაში მონაწილეობის გამო;

თბილისის მერიის თანამშრომლების პოლიტიკური ნიშნით დევნისა და სამსახურიდან გათავისუფლების გამო (ეს დევნა შეეხოთ, მაგალითად, ირაკლი ოქრუაშვილის ნათესავებს); თბილისის ბიუჯეტის კანონის გვერდის ავლით ხარჯვის გამო, რაც კორუფციის ნათელი მაგალითია (თუნდაც ერთი მაგალითის დასახელება კმარა – თბილისში, თამარ მეფის ხიდთან პრომეთეს ძეგლის დადგმა თბილისის მერიას მილიონამდე ლარი დაუჯდა. თბილისის საკრებულოდან მაქვს ოფიციალური პასუხი, რომ საკრებულოს ამ ძეგლის დადგმისთვის თანხის გამოყოფაზე რაიმე გადაწყვეტილება არ მიუღია. დადგმიდან რამდენიმე თვეში ძეგლი უკვალოდ გააქრეს – გადაწყვეტილების ავტორი ისევ უცნობია. ოდნავ მაინც სამართლებრივ სახელმწიფოში მარტო ეს ფაქტი საკმარისია მერის სისხლის სამართლებრივი დევნის დასაწყებად). მაგალითების ჩამოთვლა მრავლად შემიძლია – თუნდაც მხოლოდ ჩემი მოხსენებებიდან, მაგრამ, მე მგონი, საკმარისია. ზემოთქმულიდან გამომდინარეც ნათლად ჩანს, რომ ეს არ არის ჩვეულებრივი საარჩევნო კამპანია, სადაც მხოლოდ ოპოზიციამ მხოლოდ იმაზე უნდა ვილაპარაკოთ, გამარჯვების რის გაკეთებას ვაპირებთ თვითმმართველობების დონეზე. მოსახლეობას ნათლად უნდა დავანახოთ ორი რამ: პირველი – რის გაკეთებას ვაპირებთ თვითმმართველობების დონეზე და მეორე – რომ ეს არის არა ჩვეულებრივი არჩევნები, არამედ სააკაშვილის დანაშაულებრივი რეჟიმის დემონტაჟის დასაწყისი. რაც შეეხება წინაასაარჩევნო კამპანიას, ვფიქრობ, დაწყებულია, თუმცა, გეთანხმებით, ჯერჯერობით არასაკმარისი ინტენსივობით.

მარიამი: :) გულახდილად გეტყვით, რომ აუცილებელია უფრო უკეთესად ჩამოაყალიბოთ, თუ რა არის თქვენი “გამარჯვების ფორმულა” . თორემ ისე გამოდის, რომ თქვენი კეთილშობილი ინიციატივა, რომ შეთანმხდეთ თამაშის საერთო წესებზე,   ყველა ალიანსის არაკეთილმოსურნემ, ისე გაახმოვანა, როგორც ეს მათ აწყობდათ. მაგალითად, დღეს კუკავა გამოდის და ამბობს, რომ ” სოზარ სუბარის პოზიცია არ არის, მერის არჩევნებში ირაკლი ალასანია ოპოზიციის ერთიანი კანდიდატი უპირობოდ იყოს.”

ვის დავუჯეროთ ჩვენ? ეს არის სიმართლე თუ ის, რაც თქვენ თქვით დასაწყისში, რომ ამ მოლაპარაკებებზე ალასანიას კანდიდატურის მოხსნაზე არ არის საუბარი, არამედ საკრებულს თავჯდომარის პოსტზე და საერთო თამაში წესების შემუშავებაზე?

თუ თქვენ არ შეგიცვლიათ ეს გადაწყვეტილება და ეს კუკავას მიერ სათავისოდ მოტრიალებული ფანტაზიაა – მაშინ გამოდით და მკაფიოდ დააფიქსირეთ კიდევ ერთხელ, თუ რა არის თქვენი პოზიცია! 

ნუ დაიღლებით და იმეორეთ ერთი და იგივე – ეს ელემენტალურად მარკეტინგის და “პიარ” სტრატეგიის წესია – რომ პირადად თქვენგან გაეცნოს საზოგადოება თქვენს პოზიციას და არა კუკავასგან, გაჩეჩილაძისგან და ასე შემდეგ.

სოზარ სუბარი: ჩემი (და ალიანსის) პოზიცია უცვლელია: 1. ირაკლი ალასანიას მხარდაჭერა თბილისის მერის პოსტზე; 2.შეთანხმება საკრებულოს თავმჯდომარის კანდიდატურაზე და საერთო მხარდაჭერა მისთვის; 3. შეთანხმება, რომ მაჟორიტარულ ოლქებში ოპოზიცია ერთმანეთს არ დაუპირისპირდეს (იდეალური ფორმულა – თბილისის 25 ოლქში 25 ოპოზიციონერი კანდიდატი 25 ნაციონალის წინააღმდეგ). ბუნებრივია, ვისთანაც დიალოგი გვაქვს, იმათ აქვთ განსხვავებული პოზიცია, თუ როგორი უნდა იყოს გამარჯვების ფორმულა. ასე რომ არ იყოს, დიალოგის საჭიროებაც არ იქნებოდა – პირდაპირ დაეთანხმებოდნენ ალიანსის წინადადებებს. მეორე მხრივ, შეთანხმების საჭიროება და შანსი რომ არ არსებობდეს (რასაც ყველა გრძნობს), არც დიალოგი შედგებოდა. პირველივე შეხვედრაზე ულტიმატუმების წაყენება – თუ ჩემს პოზიციას არ გაიზიარებთ, შეხვედრას დავტოვებთო, არ არის პრობლემის გადაწყვეტის გზა. თუმცა, გამარჯვების ფორმულაზე შეთანხმების აუცილებლობის მიუხედავად, შესაძლებელია, რომ ეს შეთანხმება რა შედგეს. მიზეზი მრავალია, თუმცა, ამ მიზეზებზე საუბრისგან 31 მაისამდე თავს შევიკავებ.

მარიამი: გაჩეჩილაძე კი თქვენს მოძრაობას მხარს არასდროს არ დაუჭერს!    ასე გაწელავს პროცესს, გაიყვანს დროს და თუ დამარცხდით არჩევნებზე , მერე ისევ თქვენსკენ გამოიშვერს ხელს და შეგაწმენთ დამარცხებას.

ამიტომ, საერთო ჯამში, რა საჭირო იყო ეს მოლაპრაკებების ახალი რაუნდი, მაინც გაუგებარია ჩემთვის. ან მაშინ ისევ გავიმეორებ, უფრო ხშირად იკონტაქტეთ მედიასთან, რომ თქვენი მესიჯები არ გადაკეთდეს დროთა განმავლობაში სხვა პოლიტიკოსების და მედიასაშუალებების მიერ! თორემ თქვენ თუ დაიწყეთ კეთილშობილური მესიჯით, შევთანხმდეთ საერთო წესებზეო – დანარჩენებმა ინტრიგების ჩახლართვა დაიწყეს ამასობაში და საბოლოოდ,  ამ გაუგებრობის შედეგად ყველაზე მეტად საზოგადოება ზარალდება.

სოზარ სუბარი: გაჩეჩილაძემ რომ ალიანსს დაუჭიროს მხარი, ძალიან კარგი იქნება, თუმცა, ამ შემთხვევაში მისგან ამას არ ვითხოვთ. ჩვენ ორივენი ერთად ვმუშაობთ ისეთი შეთანხმების მიღებაზე, რომელშიც ყველა მხარის ინტერესი იქნება მეტ-ნაკლებად დაკმაყოფილებული. რაც შეეხება მოლაპარაკებების ახალი რაუნდის საჭიროებას, ამაზე ისევ 31 მაისს ვისაუბროთ. თუ თქვენი ინტერესი იქნება, პირობას გაძლევთ, ისევ ვუპასუხებ თქვენ კითხვებს. ოღონდ მაშინ სრულიად გულახდილად…

დუჩე1. სოზარი არ არის თბილისელი. არ შეუშლის ეს მას ხელს არჩევნებში?

სოზარ სუბარი: რას ნიშნავს თბილისელობა და ვინ არის თბილისელი? მე დავიბადე და გავიზარდე სვანეთში, მაგრამ ვარ თბილისელი – ვცხოვრობ თბილისში, ჩემი ქვეყნის დედაქალაქში. თბილისი სწორედ იმით განსხვავდება სხვა კუთხეებისგან, რომ თბილისური ყოფა და კულტურა თან სრულიად თვითმყოფადია, თან მასში საქართველოს ყველა კუთხისა და თბილისში მცხოვრები მრავალი სხვადასხვა ეთნოსის კულტურაა შერწყმული

დუჩე: თუ ეს ოპოზიციონერები ერთ კანდიდატზე შეთანხმდებიან, საიდან აქვს იმის გარანტია, რომ ამ კამპანიაში რუსული ფული არ დაიხარჯება?

სოზარ სუბარი: რაც შეეხება მერის საარჩევნო კამპანიაში რუსული ფულის დახარჯვას, თუკი ირაკლი ალასანია იქნება ერთიანი კანდიდატი, მაშინ ამის ალბათობაც გამოირიცხება. ასე რომ, ესეც ჩემი ფორმულის კიდევ ერთი დადებითი მხარე

დუჩე: მერაბიშვილმა თქვა, რომ ალასანია ვერასოდეს ვერ გახდება პრეზიდენტიო… მინისტრის ეს განცხადება რას ნიშნავს თქვენთვის?

სოზარ სუბარი: მერაბიშვილის დღევანდელ ინტერვიუში გაცილებით საინტერესო სხვა რამეა: მინისტრმა ნათლად აღიარა, რომ საქართველოს ხელისუფლება ღიად თანამშრომლობდა ოკუპანტებთან და მათ ქრთამს სთავაზობდა საკუთარი ქალაქების დაბომბვისა და ძეგლების აფეთქების სანაცვლოდ. ძეგლებთან ბრძოლა რომ ჩვენს ხელისუფლებას სერიოზულ ავადმყოფობად ექცა, ეს უკვე ფსიქიატრიული პრობლემაა, მაგრამ ქრთამის მიცემა და ოკუპანტებთან თანამშრომლობა დანაშაულია. ისე, საინტერესოა, რამდენი გადაუხადეს გორის ან თბილისში 31 ქარხნის ტერიტორიის დაბომბვაში? (სხვათა შორის, მე ამ ქარხნის გვერდით ვცხოვრობ!) ჩვენი ხელისუფლების ლოგიკიდან გამომდინარე, ეს ერთგვარი მომგებიანი ბიზნესიც კია – გადაუხდი ოკუპანტს რამდენიმე მილიონს საკუთარი ქალაქების დაბომბვაში, სამაგიეროდ, მიაღწევ, თუნდაც დროებით, მოსახლეობის კონსოლიდაციას ხელისუფლების ირგვლივ (ოკუპანტის წინააღმდეგ) და მიიღებ სერიოზულ ფინანსურ დახმარებას მეგობრებისგან (4,5 მილიარდი ევრო ევროკავშირისგან და 1 მილიარდი დოლარი აშშ-სგან).

დუჩე: ერთიც რა, ახალი ომბუდსმენის ანგარიში თუ წაიკითხა და თუ კი, თქვას რამე.ისე ლორთქიფანიძე იძახდა დიმიტრი, ისეთი რამეები უწერია ტუღუშს, ბუნებაში არ არსებობსო, მაგალითად, არასრულწლოვან ქალთა გამასწორებელი კოლონიაში კარგი მდგომარეობააო. არადა ესეთი დაწესებულება საერთოდ არ არსებობსო. მართალია ლორთქიფანიძე?

სოზარ სუბარი: სამწუხაროდ, გიორგი ტუღუშის ახალი მოხსენების წაკითხვა ჯერ ვერ მოვახერხე. რაც შეეხება „არასრულწლოვან ქალთა გამასწორებელ კოლონიას“, შარშან სექტემბერში – როცა მე ვიყავი სახალხო დამცველი, მსგავსი დაწესებულება არ არსებობდა. არა მგონია, მას შემდეგ შექმნილიყო, თუმცა, უფრო ზუსტი პასუხის გაცემას ხვალ შევძლებ.

უსმგავსო: ერთიანი კანდიდატის შერჩევისას ისევ ყველა მინუს ერთის პოზიციაზე დგახართ? მხოლოდ ნოღაიდელია ისევ განტევების ვაცი? და ბურჟანაძე პლიუსებში რატომ არის, ისიც ხომ იყო მოსკოვში?

სოზარ სუბარი:  ჯერ ერთი, ნინო ბურჯანაძე არ მონაწილეობს არჩევნებში. მეორე, ჩვენ მომხრე ვართ რუსეთთან ურთიერთობის აღდგენის, რადგან დიალოგის დაწყების გარეშე ჩვენს წინაშე არსებული პრობლემების გადაჭრა შეუძლებელია. მათ შორის ყველაზე რთული პრობლემა – ოკუპირებული ტერიტორიების დეოკუპაცია – ვერასდროს გადაიჭრება, თუ არ დაიწყება დიალოგი. თუმცა, ჩვენ მიგვაჩნია, რომ ოპოზიციას არა აქვს ამ პრობლემების გადაჭრის ბერკეტები, ამიტომ დიალოგი უნდა იყოს ხელისუფლებასა და ხელისუფლებას შორის. მიუხედავად ზემოთქმულისა, მე პირადად მიმაჩნია, რომ თუ რომელიმე ოპოზიციური ლიდერი აწარმოებს დიალოგს რუსეთთან, ეს მისი გადასაწყვეტია და ამაში დანაშაულს ვერ ვხედავ. რაც შეეხება ფორმულას – მინუს ერთი: მას შემდეგ, რაც ზურაბ ნოღაიდელმა ხელი მოაწერა ურთიერთთანამშრომლობის ხელშეკრულებას იმ პარტიასთან, რომელმაც აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობა ცნო, ამ პარტიასთან მჭიდრო თანამშრომლობა (ვთქვათ, ერთიანი საარჩევნო ბლოკის შექმნა, ერთიანი საარჩევნო კამპანიის წარმოება ან რაიმე მგავსი ტიპის ინტეგრაცია) ჩვენთვის არის მიუღებელი. თუმცა, ეს არ ნიშნავს, რომ არ უნდა შევთანხმდეთ თამაშის საერთო წესებზე და იმაზე, რომ ერთმანეთი არ დავაზარალოთ – მაგალითად, მაჟორიტარულ ოლქებში არ დავუპირისპირდეთ ერთმანეთს, რადგან ამგვარი შეუთანხმებლობა მხოლოდ ნაციონალურ მოძრაობას გააძლიერებს.

აგენტი:): მხარს უჭერს თუ არა ლუსტრაციის კანონის მიღებას საქართველოში? თუ არა რატომ?

 სოზარ სუბარი: ლუსტრაციის კანონის მიღებას მხარს ვუჭერ, თუმცა, იმის გამო, რომ უშიშროების სამსახურის არქივები ძირითადად რუსეთშია გატანილი, დიდი იმედი, რომ კანონი მიღების შემთხვევაში კარგად იმუშავებს, ნაკლებად მაქვს.

იურისტი: დღემდე ვერ ვხვდები, რატომ წავიდა წარამატებული უფლებადამცველი პოლიტიკაში? (მით უმეტეს, პატარა პოლიტიკაში)

 სოზარ სუბარი:  უფლებების წარმატებით დაცვა იქ არის შესაძლებელი, სადაც უფლებების დარღვევა გამონაკლისია და არა წესი. ხოლო სადაც უფლებების დარღვევა წესია, იქ ეს წესები და მათი დამწესებლები უნდა შეიცვალონ. ამის გზა კი სწორედ პოლიტიკაზე – პაააატარა პოლიტიკაზე გადის :)

ირინა: ბატონო სოზარ, იქნებ უფრო კონკრეტულად გესაუბრათ თქვენი პარტიის საარჩევნო პროგრამაზე,ან რატომ არ იწყებთ წინასაარჩევნო კამპანიას, ან რა იქნება თქვენთვის პრიორიტეტები არჩევნების შემდეგ…

 სოზარ სუბარი: არჩევნო პროგრამაზე დეტალური საუბრისგან ჯერჯერობით თავს შევიკავებ რამდენიმე მიზეზის გამო. 1. მაშინ აქ ღამის გათენება მოგვიწევს ყველას; 2. რამდენიმე დღეში მოვახდენთ ჩვენი პროგრამების პრეზენტაციას და მანამდე ყველაფერს ვერ გავამხელ. თუმცა, შემიძლია გითხრათ, რომ მთავარი ყურადღება ჯანდაცვისა და დასაქმების პროგრამებს ექცევა და, დამერწმუნეთ, ეს ძალიან სერიოზული და ქმედითი პროგრამება. განსაკუთრებით საინტერესოა დასაქმების პროგრამა, რადგან ეს ის სფეროა, სადაც თვითმმართველობებს, თითქოს, ნაკლები შესაძლებლობები აქვთ, მაგრამ ჩვენ გვაქვს დასაქმების ძალიან ეფექტური პროგრამების ძალიან მოკლე დროში ამუშავების დასაბუთებული გეგმა.

დათო: ბატონო სოზარ, როგორ შეაფასებდით თქვენი შემცვლელის (ომბუდსმენის პოსტს ვგულისხმობ) საქმიანობას ამ თანამდებობაზე?

სოზარ სუბარი: რაც შეეხება გიორგი ტუღუშს – ის ჩემგან ძალიან განსხვავებული სტილის ომბუდსმენია და ეს კარგია, რადგან ცვლილება სჭირდებოდა ამ ინსტიტუტს. მომწონს, რომ იგი სერიოზულად აგრძელებს და ხვეწს იმ მიმართულებას, რაც ჩემს მთავარ დამსახურებად მიმაჩნია – ეს არის დახურული ინსტიტუციების მონიტორინგის ეფექტური სისტემა. საქართველოს სახალხო დამცველის მონიტორინგის სისტემა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ქმედითი და დახვეწილია. ამის შექმნას წლები დასჭირდა და ეს დღეს კიდევ უფრო იხვეწება და ვითარდება. არ მომწონს, რომ გიორგი ტუღუში ერიდება პოლიტიკურად მგრძნობიარე თემებს: როდესაც თვით აშშ სახელმწიფო დეპარტამენტის ადამიანის უფლებათა მოხსენებაშიც კი აღიარებულია, რომ საქართველოში არიან პოლიტიკური მოტივით დაპატიმრებული ადამიანები (ანუ პოლიტპატიმრები), ამაზე ძალიან მკვეთრად უნდა ილაპარაკოს სახალხო დამცველმაც.

გუგა: თქვენი აზრით, როგორ აისახება ჩრდილოეთ კავკასიაში არსებული დაძაბულობა საქართველოზე? რა უნდა ქნას სააკაშვილმა?
სოზარ სუბარი: მინიმუმ, მიხეილ სააკაშვილი უნდა შეეშვას ისეთ პროვოკაციებს, როგორიცაა ვანო მერაბიშვილის დღევანდელი ინტერვიუ კომერსანტ.რუ-ში, ან პირველი კვკასიური არხი და ა.შ.

magticomge@yahoo.com: ამდენ სხვა პარტიებთან კონსულტაციებს ალიანსს ხომ არ ერჩივნა თავისი ერთიანობის გაღრმავებაზე ეზრუნა? დამიჯერეთ, რომ თქვენ ყველაზე მეტი ამომრჩეველი გყავდათ და გეყოლებოდათ, რომ გაჩეჩილაძეს არ ეხვეწებოდეთ მუდმივად მის მხარდაჭერას. რაში სჭირდებოდა ირაკლი ალასანიას გაჩეჩილაძის მხარდაჭერა? ან თქვენ რაში გჭირდებათ? თქვენ თქვენი საქმიანობით ე.წ. რადიკალურ ოპოზიციაზე მეტი გააკეთეთ სააკაშვილის რეჟიმის წინააღმდეგ საბრძოლველად. თქვენნაირების ეშინია ამ მთავრობას, თორემ რადიკალური ოპოზიციის სულაც არ ეშინია . ირწმუნეთ რა საკუთარი თავის : თქვენც და ირაკლი ალასანიამაც და თქვენი ალიანსის ერთიანობაზე და შეკავშირებულობაზე იმუშავეთ.

სოზარ სუბარი:  ეს რომ ჩვეულებრივი თვითმმართველობის არჩევნები იყოს, სადაც ყველა პარტიამ თავისი კუთვნილი უნდა მიიღოს, სხვა ვითარება იქნებოდა, მაგრამ, ეს ასე არ არის. ამ არჩევნებში ოპოზიციის გამარჯვება სააკაშვილის დანაშაულებრივი რეჟიმის რღვევის დასაწყისსაც ნიშნავს. გამომდინარე აქიდან, არ გვინდა, რომ სააკაშვილის მარცხი სათუოდ იქცეს. ამით არის გამოწვეული ჩვენი კონსულტაციებიც. უფრო დეტალურად ამ საკითხზე საუბარი პირადად მე მხოლოდ 30 მაისის შემდეგ შემეძლება.

მკითხველი: ბატონო სოზარ, როგორც სახალხო დამცველს საკმაოდ დიდი რეიტინგი გქონდათ საზოგადოებაში, ნებისმიერი პოლიტიკური ძალისათვის “მომგებიანი” იყო თქვენი მიმხრობა, თქვენ “ალიანსში” წახვედით, რატომ?

 სოზარ სუბარი: ბევრი შეთავაზება მქონდა სხვადასხვა პოლიტიკური ძალებისგან, თუმცა „ალიანსში“ წავედი 2 მიზეზის გამო: 1. ერთნაირი შეხედულებები გვაქვს ქვეყნის განვითარების ძირითად ვექტორზე (დასავლური ტიპის დემოკრატიული სახელმწიფოს ჩამოყალიბება); 2. „ალიანსში“ ვხედავდი ძალას (და ვხედავ დღემდე), რომელსაც გამარჯვება შეუძლია.

გიორგი: ბატონო სოზარ, უაკაცრავად, გვიან აღმოვაჩინე ეს დისკუსია. მაინტერესებთ, რადგან 31 მაისამდე არა ხართ გულწრფელი ამომრჩეველთან, როგორ ფიქრობთ, რატომ უნდა მოგცენ ხმა?

სოზარ სუბარი: მე არ მითქვამს, რომ არა ვარ გულწრფელი, უბრალოდ, არის საკითხები, რაზეც დღეს ვერ ვილაპარაკებთ. მაგალითად, როდესაც კონსულტაციები მიმდინარეობს დახურულ რეჟიმში, ამ კონსულტაციების დეტალებზე საჯაროდ ვერ ვისაუბრებთ. ეს არ არის არაგულწრფელობა, ეს არის თამაშის წესები, რაც ყველამ უნდა დაიცვას.

ნინო: ბატონო სოზარ, ზოგადად მოგწონთ ონლაინ კონფერენციის იდეა?

სოზარ სუბარი: ონლაინ კონფერენცია კარგი იდეაა, რადგან მხოლოდ ჟურნალისტის კითხვებს კი არ ვპასუხობთ, არამედ გაცილებით ბევრი ადამიანისას. შესაბამისად, კითხვებიც უფრო მრავალფეროვანი და საინტერესოა და, იმედია, პასუხებიც.

ნინო: ბატონო სოზარ, ზოგადად მოგწონთ ონლაინ კონფერენციის იდეა?

სოზარ სუბარი: ონლაინ კონფერენცია კარგი იდეაა, რადგან მხოლოდ ჟურნალისტის კითხვებს კი არ ვპასუხობთ, არამედ გაცილებით ბევრი ადამიანისას. შესაბამისად, კითხვებიც უფრო მრავალფეროვანი და საინტერესოა და, იმედია, პასუხებიც.

ცირა: ბატონო სოზარ, ვის დაასახელებდით საქართველოში დღეს პოლიტიკურ პატიმრად? თქვენი ინფორმაციით, მიმდინარეობს თუ არა პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტში ამაზე საუბარი?

სოზარ სუბარი:  პოლიტპატიმართა სია საკმაოდ ვრცელია. რამდენიმეს ჩამოვთვლი: მერაბ რატიშვილი, რომელსაც ნარკოტიკები ჩაუდეს მხოლოდ იმის გამო, რომ მას რამდენიმე ოპოზიციონერთან ჰქონდა კავშირი; პოლკოვნიკი რეზო კლდიაშვილი, რომელსაც ავტომატი ჩაუდეს 2007 წლის ნოემბრის აქციებში მონაწილეობის გამო; ნორა კვიციანი, რომელიც უბრალოდ მძევალია იმის გამო, რომ ხელისუფლებამ ვერ შეძლო მისი შვილისა და ძმის დაჭერა; მაია თოფურია და მასთან ერთად დაკავებული პირები და მრავალი სხვა. რაც შეეხება პარლამენტის ადამიანის უფლებათა კომიტეტს, სამწუხაროდ, იქ ამ თემით არათუ დაინტერესებას, ამ თემაზე ფიქრსაც კი ვერ გაბედავენ.

ნუკნუკ: ბატონო სოზარ, თუ სწორად მახსოვს, ბაჩო ახალაია სახალხო დამცველის ოფისში მუშაობდა თქვენი ომბუდსმენობის პერიოდში. მასთან და თქვენთან ერთად მუშაობდნენ რეზო ჭარბაძე და კიდევ რამდენიმე ადამიანი, რომლებიც შემდეგში ბაჩო ახალაიას გადაყვნენ ჯერ პენიტენციალურ სისტემაში და შემდეგ თავდაცვაში. ხომ არ შეგიძლიათ მათზე რამდენიმე სიტყვა გვითხრათ? როგორი თანამშრომლები იყვნენ? იყო თუ არა მათი წასვლის მიზეზი რაიმე დაპირისპირება ომბუდსმენის ოფისში? და რა ურთიერთობა იყო თქვენს შორის მას მერე, რაც თქვენ ისეც უფლებადამცველის პოზიციიდან ცდილობდით მათთან კომუნიკაციას. მადლობა ყურადღებისთვის.

 სოზარ სუბარი: ცხადია, არანაირი დაპირისპირება მათთან არ მქონია. პირიქით, რეზო ჭარბაძესაც და სხვებსაც ძალიან ვაფასებდი, ისინი ძალიან კარგად მუშაობდნენ და ჩემთვის ძალიან მტკივნეული იყო, როცა სასჯელაღსრულების დეპარტამენტში გადასვლის შემდეგ მათ ადამიანის უფლებების დაცვის ნაცვლად ადამიანის უფლებების დარღვევა დაიწყეს. ამ შემთხვევაში ისინი მსხვერპლი იყვნენ – სააკაშვილის სისტემის მსხვერპლი, რომელიც კანონის იგნორირებას და ძალადობის კულტს ითხოვდა. მორალური ძალა, ამას წინ აღდგომოდნენ, ამ ადამიანებს არ აღმოაჩნდათ – შეიძლება იმის გამო, რომ ისინი ძალიან ახალგაზრდები იყვნენ, შეიძლება – სხვა მიზეზების გამოც. ზოგადად, უკონტროლო ძალაუფლება ცუდად მოქმედებს ადამიანთა უმრავლესობაზე. თუმცა, ამის მიუხედავად, ბევრ მათგანთან საქმიანი ურთიერთობა არ გამიწყვეტია ომბუდსმენობის ბოლო დღემდე, რადგან ეს საქმეს სჭირდებოდა.

 მაია: როგორ მიდის თქვენი თანამშრომლობა გაეროსთან? უფლებადამცველობა უფრო რთული პროფესიაა თუ პოლიტიკოსობა?

სოზარ სუბარი: გასული წლის ოქტომბერში 3 წლით ამირჩიეს გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის მრჩეველთა საბჭოს წევრად. ეს არის 5-კაციანი საბჭო – თითო კაცი დედამიწის 5 სხვადასხვა ნაწილიდან. ნაწილი, რომელსაც მე წარმოავადგენ საბჭოში, მოიცავს აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებს, ყოფილ საბჭოთა კავშირს, მახლობელ აღმოსავლეთსა და აზიის არაბულ ქვეყნებს ვიდრე პაკისტანამდე. ეს არის საზოგადოებრივი მონიტორინგის საბჭო, რომელსაც წელიწადში ორჯერ გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისი აბარებს ანგარიშს: რას აკეთებენ, რას გეგმავენ, რა პრიორიტეტები აქვთ და რა თანხები იხარჯება თითოეულ პრიორიტეტზე, ასევე რა მდგომარეობაა ადამიანის უფლებათა სხვადასხვა სფეროში და სხვადასხვა ქვეყანაში. სამუშაო ძალიან საინტერესოა და ბევრად უფრო მიზიდავს, ვიდრე პოლიტიკა, მაგრამ თუ გვინდა, რომ იმ ანგარიშებში საქართველოში დადებით ცვლილებებზე იყოს ლაპარაკი, პოლიტიკაში ყოფნას გვერდს ძნელად ავუვლით :) ჯერ კიდევ გასული წლის თებერვალში მაცნობეს, რომ ამ საბჭოში ამირჩევდნენ, თუმცა, არჩევა მაინც ძალიან მოულოდნელი იყო, რადგან გადაწყვეტილებას პირადად ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისარი იღებს, ხელს კი გაეროს გენერალური მდივანი აწერს. თანაც, მე ვიყავი პირველი ომბუდსმენი, რომელიც ამ პოსტზე აირჩიეს.

სოზარ სუბარი: ძვირფასო მეგობრებო, დიდი მადლობა საინტერესო კითხვებისთვის. იმედია არ მიწყენთ, თუ ყველა პასუხი ამომწურავი არ იყო – დროის დეფიციტიც მოქმედებს :). რაც შეეხება გულწრფელობას – კიდევ ერთხელ მივუბრუნდები ამ საკითხს – როცა დაუფარავად ვამბობ, რომ ზოგიერთ საკითხზე ამ ეტაპზე ვერ ვისაუბრებ, მე მგონი, ესეც ერთგვარი გულწრფელობაა.

იხილეთ კითხვები/მოსაზრებები, რომლებიც ნეტგაზეთის ვიზიტორებმა ბლოგზე განათავსეს, რომლებსაც ასევე უპასუხა სოზარ სუბარმა.