ბატონო ირაკლი, თქვენი როგორც პოლიტიკოსისა და როგორც პარტიის ლიდერის გეგმები როგორია?
გეგმები არის ცხდი – 2015 წლის განმავლობაში უნდა გავშალოთ ჩვენი პარტიული სტრუქტურა რეგიონებში, რაიონებში. შევქმნათ არჩევნებისთვის ისეთი სისტემა, რომელიც მოგვცემს შესაძლებლობას ჩვენი ხედვა მივიტანოთ მაქსიმალურად მეტ ამომრჩევლამდე და საპარლამენტო არჩევნებისთვის ჩვენი ელექტორატის საარჩევნო მობილიზება გავაკეთოთ. ჩვენ ვართ ალტერნატივა ხელისუფლების. საზოგადოების დიდი ნაწილი ელოდებოდა მესამე ძალის გამოჩენას. ეს თავისუფალ დემოკრატებს მისცემს შანსს, ხაზს ვუსვამ შანს, მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვება მოვიპოვოთ. მაგრამ ამას სჭირდება ძალიან დიდი შრომა, ამიტომაც არ დავკარგეთ დრო და როგორც კი ახალი წელი დადგა, დავიწყეთ რეგიონებში შეხვედრები მოსახლეობასთან, ჩვენს პარტიულ აქტივთან.
რაც ვიგრძენი გურიაში, რაც ვიგრძენი დღეს ბათუმში, ხალხი პოლიტიკოსებთან ურთიერთობის დეფიციტს განიცდის. მათ ძალიან ბევრი სათქმელი დაუგროვდათ, ძალიან დიდი იმედგაცრუებაა, აქვთ საკუთარი ხედვები – როგორ უნდა გამოვასწოროთ ბევრი პრობლემა.
ჩვენი პარტიისთვის საზოგადოებასთან ურთიერთობა იქნება ერთ-ერთი მთავარი ინსტრუმენტი.
ჩვენ ვთვლით, რომ ქვეყნისთვის ახლა უმთავრესია სწორი ეკონომიკური გეგმის შექმნა, რაც ხელს შეუწყობს ბიზნესის განვითარებასა და ინვესტიციების მოზიდვას. მაგრამ ამას სჭირდება გააზრებული გეგმა, რომელსაც თავისუფალი დემოკრატები პროფესიული წრეების წარმომადგენლებთან ერთად ვადგენთ. ეს იქნება სპეციფიური ყველა რეგიონისთვის, ყველა რაიონისთვის.
დღეს ბათუმელებთანაც სწორედ ასეთ გეგმებზე გვქონდა საუბარი. ეს არის ის პოლიტიკური დღის წესრიგი, რომელიც აქვს პარტიას, მაგრამ, ამავე დროს, ჩვენ ვიქნებით უკიდურესად კრიტიკული ყველა იმ შეცდომის მიმართ, რომელსაც დღეს დაუშვებს ხელისუფლება სწორედ იმ მიმართულებით, რა მიმართულებითაც პასუხისმგებლობა გვქონდა თავისუფალ დემოკრატებს ხელისუფლებაში ყოფნის დროს აღებული. ეს არის ჩვენი გზა ევროპისკენ. ის შეთანხმებები, რომელებიც მიღწეული იქნა ევროპასთან ასოცირებით, ნატოსთან შეთანხმებით, უნდა იქნეს შესრულებული, რომ საქართველო გახდეს უფრო დაცული, უფრო სასურველი ინვესტორებისთვის. ბუნებრივია, ჩვენ გვაქვს კომპეტენცია, რომელიც მაქსიმალურად არ გაადხვევინებს, არ შეანელებინებს ხელისუფლებას ამ შეთანხმების განხორციელების ტემპს.
შეიძლება ვთქვათ, რომ თქვენი პროგრამა მაქსიმუმი 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე არის ხელისუფლებაში მოსვლა?
რა თქმა უნდა, სწორედ ეგ არის და აქვე ვუპასუხებ თქვენ ერთ-ერთ შეკითხვას, რომელიც გამომრჩა – დღევანდელი გადმოსახედიდან ვერ ვხედავ, რომ თავისუფალი დემოკრატები რაიმე ფორმით პოლიტიკურ ალიანსში იქნება რომელიმე სხვა ძალასთან. ამაზე სერიზული მსჯელობა ლოგიკურია დაიწყოს მაშინ, როცა მოახლოვდება საარჩევნო პერიოდი.
დღეს თქვენთვის აქამდე უჩვეულო თემაზეც ისაუბრეთ – „თანაინვესტირების ფონდზე“. გაქვთ რამე კონკრეტული ინფორმაცია ან დოკუმენტური მტკიცებულება, რომ თანაინვესტრიების ფონდი არის ბლეფი?
მე საჯაროდ არ მითქვამს, რომ ეს ბლეფია. მე ვთქვი, რომ შესასწავლია, რატომ არ შეიქმნა სამუშაო ადგილები, ისე როგორც ეს შეპირების დროს მოხდა. რამ შეუშალა ამ გეგმებს ხელი, რატომ არ იქნა დამატებითი ინვესტიციები მოძიებული იმ მასშტაბით, რა მასშტაბითაც ბატონი ივანიშვილი ამას თავის დროზე იძახდა. ეს ის საკითხია, რომელიც ჩვენს ყურადღებას იპყრობს და, ბუნებრივია, ამაზე საჯაროდ ვისაუბრებთ, ისევე როგორც მნიშვნელოვანია გავარკვიოთ, თუ რატომ ჩაუვარდა ქვეყნის მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურა – ფოთის პორტის ნაწილი „როსნეფტს“ ხელში. მიუხედავად იმის იყო თუ არა ეს ბიზნესგარიგება, სახელმწიფოს ვალია შეამოწმოს მისი გოეპოლიტიკური მდებარეობისთვის სტრატეგიული ობიექტის (როგორიც ფოთის პორტია) ფუნქციონირება ქვეყნის ინტერესებისთვის.
ანუ თქვენ ფიქრობთ, რომ სახელმწიფო უნდა ჩარეულიყო ამ კერძო გარიგებაში?
არა, სახელმწიფოს მოვალეობაა სანქციებში მოხვედრილი ისეთი ორგანიზაცია, როგორიც „როსნეფტია“ – პრაქტიკულად არაკეთილმოსურნე სახელმწიფოს ნაწილი… გააზრებული უნდა გვქონდეს, რომ ამას არ მოყვება ჩვენი ქვეყნის სტრატეგიული სატრანზიტო კორიდორისთვის ნეგატიური მოვლენები. ეს თუ გააზრებული აქვთ, ამის მოსმენა მინდა ეკონომიკის მინისტრისგან, პრემიერ-მინისტრისგან. სწორედ ამას ემსახურება ჩემი შეკითხვა.
თქვენი ივანიშვილთან საჯარო შეხვედრის შემდეგ თქვით, რომ არ ისაუბრებდით ამ შეხვედრის დეტალებზე. რატომ მიიღეთ ეს გადაწყვეტილება და შემდეგშიც თუ გქონდათ მასთან შეხვედრა?
მას არ შევხვედრივარ და იმაზე მეტი, რაც ვთქვი, არ ვაპირებ, რომ ვილაპარაკო. ორ ადამიანს შორის ხანდახან არის ისეთი სათქმელი, რაც უნდა დარჩეს ამ ორ ადამიანს შორის.
ანუ ეს შეხვედრა საზოგადოებრივად მნიშვნელოვანი არ ყოფილა?
არა მგონია. მე არ ვთვილი საჭიროდ, რომ ეს საზოგადოებამ იცოდეს.
გასული წლის სექტემბერში ამერიკულმა მედიამ თეთრი სახლის ინკოგნიტო წყაროსა და ამერიკაში საქართველოს ელჩზე დაყრდნობით დაწერა, რომ ტერორიზმის წინააღმდეგ საწვრთნელი ცენტრი, სამხედრო ბაზა უნდა გაიხსნას საქართველოში. მართალია, შემდეგ არჩილ გეგეშიძემ თქვა, რომ ეს გამოცემის ინტერპრეტაცია იყო, მაგრამ მაინც მინდა გკითხოთ, შესთავაზა თუ არა საქართველმ აშშ-ის კონტრტერორისტული საწვრთნელი ცენტრის გახსნა, სადაც მათ შორის ხუთი ათასამდე სირიელ მოქალაქეს გადაამზადებენ. რა სახის შეთანხმება იყო ამაზე მიღწეული?
არ ყოფილა სირიელი მეამბოხეების გადამზადებაზე საუბარი, შემიძლია ეს დაგიდასტუროთ.
რაზე იყო საუბარი?
თანამშრომლობაზე, რომელიც ისედაც გვაქვს ჩვენ სტრატეგიულ პარტნიორთან. იცით, რომ საქართველო, ჩვენი ზომის ქვეყნებს შორის ერთ-ერთი მოწინავეა საერთაშორისო უსაფრთხოების შენარჩუნების, ტერორიზმთან ბრძოლის საქმეში. ჩვენ ის შევთავაზეთ, რაც ღიად განვაცხადე ჰეიგელთან [აშშ-ის თავდაცვის მდივანი] ერთობლივ კონფერენციაზე, რომ საქართველო მზად იქნება საკუთარი გამოცდილება გაუზიაროს ერაყში, ერაყის შეარაღებულ ძალებს.
თქვენ აზრით, მსგავსი ცენტრის შექმნა საქართველოსთვის სახიფათოა?
ამაზე არ ყოფილა ლაპარაკი საქართველოსა და ამერიკას შორის და მე რას ვფიქრობ არ არის საინტერესო.
ანუ სახიფათო იქნება?
თქვენ ჰიპოთეტურ კითხვას მისვამთ. ვერ შეიქმნება ის, რაზეც არ ყოფილა ლაპარაკი და მე რახან დავტოვე თავდაცვის მინისტრის თანამდებობა, ვილაპარაკო ისევ მაგ საკითხებზე, არ მიმაჩნია სწორად.
ვიდრე გადაგაყენებდნენ, თქვენ განაცხადეთ საქართველოს საგარეო კურსის შეცვლასთან დაკავშირებით…
არა, მე ვთქვი, რომ საფრთხე იქმნება. თუ დაზუსტებულად იტყვით უკეთესია…
მეორე დღეს ეს განცხადება შეცვალეთ და თქვით, რომ გებრძოდათ პროკურატურა…
არასწორია – მეორე დღეს არა, იმ დღესვე ვთქვი, რომ პროკურატურის ნაბიჯი საფრთხეს უქნის ამას. მე ხომ მახსოვს რაც ვთქვი?
კი ბატონო. პირველად რაც თქვით, იმის შემდეგ განცხადების შინაარსი რატომ შეცვალეთ, რამ გაიძულათ ეს?
ხაზს ვუსვამ, მე არაფერი არ შემიცვლია და ძალიან გთხოვთ ზუსტად გადაიტანეთ ჩემი ნათქვამი. მე ვთქვი ის, რომ პროკურატურის ამ ნაბიჯებმა, ამ უპრეცენდენტოდ ჩადენილმა პირდაპირ ზურგში დანის ჩარტყმამ თავდაცვის მინისტრზე, რომელიც წასული იყო, რომ ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანეს თავდაცვით საკითხებზე მოეწერა ხელი, საფრთხეს უქმნის ჩვენი ქვეყნის თავდაცვის უნარიანობასაც, ევროპულ ინტეგრაციასაც, დემოკრატიასაც. აქედან გამომდინარე ვითხოვე შეხვედრა კოალიციის პოლიტსაბჭოში, რომ გაგვეანალიზებინა, რატომ ან ვისი დავალებით დგამს პროკურატურა ამ ნაბიჯებს. საპასუხოდ მეორე მხრიდან მივიღეთ ღარიბაშვილის, პრაქტიკულად ივანიშვილის განცხადება თანამდებობიდან გადაყენებასთან დაკავშირებით. ეს იყო იმ დღის ზუსტი ქრონოლოგია.
კურსის შეცვლის საფრთხეს ჩვენ დღესაც ვხედავთ, მაგრამ არასდროს მითქვამს, რომ გადაუხვია კურსს, ქვეყანას კურსს ვერ შეაცვლევინებს ვერც ივანიშვილი, ვერც ალასანია, ეს არის ხალხის არჩევანი, მაგრამ რაღაც თემების შეჩერება, შენელება, გაჩენილი შესაძლებლობების გაშვება შესაძებელია, ამიტომ ჩვენ ვთქვით, რომ მნიშვნელოვან მონიტორინგს დავიწყებთ იმ შეთანხმებების, რომელიც მიღწეული იქნა ნატოსთან, ევროკავშირთან, რომ არ მოხდეს ამ პროცესების შენელება.
პროკურატურა პირდაპირ ასრულებდა ივანიშვილის, ღარიბაშვილის დავალებას, ეს ნათლად დაადასტურა ორივემ, როდესაც ხანგრძლივი ინტერვიუები მისცეს პროკურატურის ბრალდების დეტალური განხილვით, რომელიც მათ არც ერთ შემთხვევაში არ უნდა სცოდნოდათ, მით უმეტეს ყოფილ პრემიერს. ამით დადასტურდა, რომ ისინი იყვნენ თავიდან ბოლომდე საქმის კურსში და მათი მითითებით ხდებოდა პროკურატურის შემოტევა თავდაცვის სამინისტროს სრულიად უდანაშაულო ადამიანებზე. შემდეგ პროკურატურამ აღიარა, რომ თურმე ამ ადამიანების ბრალის გამოკვეთილი მოტივაცია არც აქვთ. მიუხედავად ამისა, ამ ადამიანებს წინასწარ პატმობაში ტოვებენ. ჩემთვის ნათელზე ნათელია, რომ ეს არის პოლიტიკური დევნა პოლიტიკური კონკურენტის – თავისუფალი დემოკრატების წინააღმდეგ.
თანამდებობიდან წასვლის შემდეგ თქვენ თქვით, რომ იმ შემთხვევაში თუ ხელისუფლება თავდაცვის უნარიანობის თვალსაზრისით დასახულ გეგმებს გადაუხვევდა, თქვენ ბევრ რამეზე ღიად ისაუბრებდით. თქვენ იქვე ახსენებდით საფრანგეთში მიღწეულ შეთანხმებისგან გადახვევას. მას შემდეგ ამ საკითხზე რაიმე კონკრეტული განცხადება არ გაგიკეთებიათ, მიუხედავად იმისა, რომ ამ განცხადებამ, სავარაუდოდ, როგორც პოლიტიკოსი დაგაზარალათ, თუ გადავხედავთ პრესას ამის გამო თქვენ უმწიფარი პოლიტიკოსიც კი გიწოდეს. ხომ არ ფიქრობთ, რომ ახლა შეგიძლიათ გააკეთოთ ამ თემაზე რაიმე კონკრეტული განცხადება?
არ ვფიქრობ, რომ დამაზარალა… რაც შეეხება კონკრეტულ სათქმელს, როგორ არა, ძალიან ბევრი კონკრეტული სათქმელი მაქვს, მაგრამ ამას თავის დრო აქვს. მე ვუთხარი საზოგადოებას, რომ, როდესაც ის მომენტი დადგება, რომ მე დავინახავ, რომ არ ასრულებს ხელისუფლება ხელმოწერილ შეთანხმებას, მე ამას ვიტყვი. მაგრამ, ჯერჯერობით, ეს მომენტი არ დამდგარა.
თქვენ ამ გზით ხელისუფლებას აშანტაჟებთ?
რაც გინდათ ის დაარქვით. თუ ეს [შეთანხმება] შესრულდა, ჩემზე ბედნიერი ადამიანი არ იქნება და დამერწმუნეთ ჩვენი ქვეყნის თავდაცვისთვისაც იქნება ძალიან კარგი.
ეს გრიფით საიდუმლო ინფორმაციაა?
მე გეუბნებით, რომ თუ ეს განხორციელდა, რასაც ხელი მოეწერა, ეს იქნება დიდი მიღწევა თითოეული მოქალაქისა და ჩვენი ქვეყნის თავდაცვის უნარიანობისთვის. თქვენ არაფერი არ დაამატოთ, რასაც გეუბნებით ის დაწერეთ.
თქვენი მინისტრობის დროს და ახლაც ISSI-ის რიგებში იბრძვიან საქართველოს მოქალაქეები. ერთი შეხედვით ჩანს, რომ საქართველოს ხელისუფლების თანმიმდევრული პოლიტიკა არ აქვს ამ პრობლემის მოსაგვარებლად. როგორია თქვენი ხედვა ამ პრობლემის გადასაჭრელად?
ბუნებრივია, ეს ჩვენ გვაღელვებდა და გავღელვებს. ეს არის საფრთხის შემცველი ჩვენი ქვეყნისთვის და აქედან გამომდინარე ანტიტერორისტულმა, სადაზვერვო სამსახურებმა უნდა მოახდინონ ძალიან ახლო კორდინაცია იმ ქვეყნის – ამ შემთხვევაში თურქეთის, სტრატეგიული ქვეყნების შესაბამის სტრუქტურებთან, რომ მაქსიმალურად ინფორმირებული ვიყოთ გადაადგილებზე, მონაწილეობაზე ამა თუ იმ საბრძოლო მოქმედებებში. ჩვენი სახელმწიფო და ოპერტიული სამსახურები მაქსიმალურ მზადყოფნაში უნდა იყვნენ, რომ ნებისმიერი გართულების პრევენცია მოახდინონ. ეს, რა თქმა უნდა, არის გლობალური პრობლემა, ჩვენ ვნახეთ რა მოხდა პარიზში და ერთადერი გზა ამ პრობლემებთან გამკლავების არის გამართული სამართლებრივი სივრცე და კარგად აწყობილი სადაზვერვო თანამშრომლობა შესაბამის ქვეყნებთან.
როცა ხელისუფლებაში იყავით, მაშინ რა სახის კონსულტაციები იყო ამ საკითხზე?
მე მქონდა ამაზე მსჯელობა შს სამინისტროსთან, ვის კომპეტენციაშიც შედის ტერორიზმის წინააღმდეგ ბრძოლის განხორციელება. ბუნებრივია, ჩვენ გვქონდა ურთიერთქმედებაც სადაზვერვო ინფორმაციის გაცვლის მოტივით.
ტერორიზმს რომ თავი დავანებოთ – დადასტურებულია, რომ პანკისის ხეობაში გაჩნდა მრავალცოლიანობის პრაქტიკა, ქალებისთვის იძულებითი ჰიჯაბის ტარება. რა უნდა გააკეთოს ხელისუფლებამ იქ არსებული სტატუს-კვოს შესაცვლელად და რა გზით შეიძლება ამ ყველაფრის საქართველოს კანონმდებლობის ჩარჩოებში მოქცევა?
მეტი აქტიურობა უნდა იყოს ადგილობრივ მმართველობითი ორგანოების, ასევე ცენტრალური ხელისუფლებისაც იმისთვის, რომ ის სოციალური ფონი, რომელიც ძალიან არის დაცემული ამ რეგიონში… იქ ადამიანებმა უნდა იგრძნონ მხარდაჭერა, იგრძნონ შესაძლებლობა იმის, რომ ჯეროვან განათლებას მიიღებენ. მეორეს მხრივ, ბუნებრივია, ჩვენ ყველა კომფესიის ადამიანებს თანაბრად უნდა ვცეთ პატივი, ეს არ უნდა გადავაქციოთ ისლამოფობიაში, მაგრამ კანონის ფარგლებში თუკი რამე გადაცდომა ხდება, მყისიერი რეაგირება უნდა ჰქონდეთ სამართალდამცველებს. ეს არ არის მხოლოდ სამართადაცვითი პრობლემა, ეს არის სოციალური საკითხების მოგვარება, გრძელვადიანი გეგმა უნდა არსებობდეს, ნდობა რომ გაჩნდეს ახალგაზრდების, საზოგადოების. ჩემი აზრით, გრძელვადიან კონცეფცია არის შესამუშავებელი.
მრავალცოლიანობის პრქტიკის შესაჩერებლად სახელმწიფომ რა უნდა გააკეთოს…
რატომ თვლით, რომ უნდა ჩაერიოს? კანონის ფარგლებში რაც არის დაშვებული, იმაში
ხელს ვერ შეუშლია. რა მას ოფიციალურად ჰყავს სამი ცოლი?
ცხადია, სამოქალაქო ქორწინება არ არის გაფორმებული… და მაინც, სახელმწიფო ამაზე არ უნდა რეაგირებდეს?
როგორ უნდა რეაგირებდეს? – უნდა დაინერგოს მაქსიმალურად სწორი განათლების სისტემა, მაქსიმალურად გამჭვირვალე უნდა იყოს საზოგადოება სიახლისადმი და სოციალური ფონი უნდა წამოვწიოთ. ჩემი აზრით, ეს შეუწყობს ხელს იმ შეგნების დამკვიდრებას, რა შეგნებაზეც ახლა ვსაუბრობთ, მაგრამ ადამიანს თანაცხოვრებაში ვერ შეუშლი ხელს. თუ მათ უნდათ ერთად ცხოვრება, სახელმწიფო ვერ ჩაერევა. ჩემგან თუ გაინტერესებს პასუხი, სახელმწიფო აქ უძლურია.
