ბატონო ზურაბ, გთხოვთ გაიხსენოთ, პირველად როდის იყავით ევროკავშირის წევრ ქვეყანაში და რა მიზნით?

ბევრი წლის წინ, ავსტრიაში ვიყავი საქმიანი ვიზიტით. წლების მანძილზე საერთაშორისო ორგანიზაციებში ვმუშაობდი და ერთ–ერთი ასეთი საქმიანი ვიზიტით წავედი, დაახლოებით 1990–იანი წლების ბოლო იყო.

ქალაქი თუ დაათვალიერეთ?

ეს იყო ერთგვარი შოკი, სრულიად განსხვავებული გარემო იყო იმისგან, სადაც მე ვცხოვრობდი და ჩემი ცხოვრების დიდი ნაწილი გავატარე. ეს ერთგვარი კულტურული შოკი იყო, ნამდვილად ბევრი დრო დავხარჯე სიარულში და ქალაქის დათვალიერებაში. მას შემდეგაც ბევრჯერ მოვხვდი ვენაში, მაგრამ ამ პირველი ვიზიტის ეფექტი ჩარჩენილი მაქვს.

ყველაზე მკაფიო და შთამბეჭდავი რომელ ქვეყანაში ვიზიტი იყო?

რთული სათქმელია, ევროპული ქვეყნები მნიშვნელოვნად განსხვავდებიან ერთმანეთისგან და სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვა განცდები გეუფლება. გერმანიაში და ბავარიაში, რომელიც ძალიან მიყვარს, იგრძნობა გერმანელების განსაკუთრებული მიდრეკილება წესრიგისადმი, შრომისმოყვარეობისადმი. საფრანგეთში გრძნობ თავისუფლების განცდას, სხვაგვარი აურა არის. ლონდონში ბიზნესაურა უფრო იგრძნობოდა, ბრიუსელში, რომელზეც მე არ ვგიჟდები, ბიუროკრატიული აურა არის, რადგან ბევრი საერთაშორისო ორგანიზაციის სათავო ოფისი იქ არის და ძალიან ნაცრისფერი და ხაკისფერი ქალაქია, სადაც ძირითადად ჰალსტუხიანი ადამიანები ცხოვრობენ, რაც მე მაინცდამაინც არ მიზიდავს.

ევროპის მთელი არსი ის არის, რომ ბევრი განსვავებული, სხვადასხვა ტიპის კულტურა თანაცხოვრობს და ეს არის მთელი სიმდიდრე, რისი ნაწილიც ჩვენ უნდა გავხდეთ.

თქვენთვის რა არის ევროკავშირი, რა ახასიათებს მას?

პირველ რიგში, ესაა მრავალფეროვნება და მშვიდობიანი თანაცხოვრება სხვადასხვა ტიპის კულტურის. პირადად ჩემთვის იმიტომ არის საინტერესო, რომ ევროპულ სივრცესთან დაახლოება, ერთი მხრივ, იქნება უსაფრთხოების ერთგვარი გარანტია და, მეორე მხრივ, კულტურული თვალსაზრისით ჩვენ ძალიან ახლოს ვართ ევროპასთან, ჩვენ ევროპის ნაწილი ვიყავით ისტორიის განმავლობაში და ეს იქნება ამ სივრცეში დაბრუნება. ევროინტეგრაცია ჩვენი შვილებისთვის, მომავალი თაობებისთვის არის შესაძლებლობა, რომ გახდნენ ამ თავისუფალი სივრცის ნაწილი, სადაც ისინი იქნებიან თანაზიარი ყველაზე თანამედროვე კულტურის, ცივილიზაციის მიღწევების, საუკეთესო მიღწევების განათლებაში, ჯანდაცვაში და ა.შ. და ექნებათ საკუთარი თავის მაქსიმალურად რეალზიაციის საშუალება ამ თავისუფალ გარემოში.

ზურა ჯაფარიძე

ერთია იმის აღნიშვნა, რომ ისტორიულად საქართველო ევროპას მიეკუთვნება, მაგრამ მეორე საკითხია არსებული მდგომარეობა. საქართველოს მოქალაეები თავისი ყოფითი კულტურით არიან კი ევროპულები, ამ სივრცის ნაწილი?

კი, ჩემი აზრით, უფრო არიან ევროპული სივრცის ნაწილი, ვიდრე ნებისმიერი სხვა სივრცის. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ ბევრი პრობლემა გვაქვს, საბოლოო ჯამში, მაინც ევროპელები ვართ და ეს ცალსახად ასეა. პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია ადამიანების უფლებებთან, შეუწყნარებლობის ფაქტები, ჰომოფობიის გამოვლინებები, ძალადობა უმცირესობების მიმართ და ზოგადად, ძალადობის გამოვლინება, ასეთი პრობლემები ევროპაშიც არსებობს და ჩვენთან, ცხადია, უფრო მეტად არის გამოკვეთილი, ამათ აღმოფხვრას დრო ჭირდება, მაგრამ ამ ყველაფრის მიუხედავად ჩვენ ევროპული სივრცის ნაწილი ვართ.

პარლამენტმა ანტიდისკრიმინაციული კანონი მიიღო, რომელსაც მართლმადიდებლური ეკლესია ეწინააღმდეგება. გარდა ამისა, ჩვენ ხშირად ვისმენთ ცალკეული სასულიერო პირების ანტიდასავლურ განცხადებებს. ზოგადად, როგორ ფიქრობთ, რატომ აღვივებენ სასულიერო პირები ანტიდასავლურ განწყობებს, ეკლესია ანტიდასავლური ძალაა, თუ მსგავსი აქტივობები მისი კონსერვატიული ბუნებიდან გამომდინარეობს?

ეკლესიის შიგნით სხვადასხვა შეხედულებების საკმაო მრავალფეროვნებაა, ისევე, როგორც ზოგადად ქვეყანაში. ბოლო პერიოდში ცალსახად ჩანს, რომ ეკლესიის შიგნით უფრო მძლავრობენ, ყოველ შემთხვევაში, უფრო აქტიური არიან და პოზიციებს გამოხატავენ ანტიდასავლური ძალები, ეს სამწუხარო ფაქტია. მეორე მხრივ, ეკლესია, როგორც ყველგან, საქართველოშიც კონსერვატიული ღირებულებების მატარებელი ინსტიტუტია, ამიტომ, ბუნებრივია, რომ მათ გააჩნიათ კონსერვატიული შეხედულებები ბევრ საკითხთან დაკავშირებით, თუმცა ანტიდისკრიმინაციული კანონის შემთხვევა ღირებულებათა დაპირისპირების საქმე არ არის, არამედ არასწორი გაგების პრობლემაა. ამ კანონში არაფერი ისეთი წერია, რასაც ისინი აპროტესტებენ. საბოლოო ჯამში, ეს კანონი ძალიან მნიშნელოვანი იყო იმ თვალსაზრისით, რომ დისკრიმინაცია აღმოფხვრილი უნდა იყოს ქვეყანაში. მე მქონდა გარკვეული შენიშვნები და არ ვარ კმაყოფილი იმ ვერსიით, რაც მიიღეს. არ არის სწორი, რომ ამ კანონის გარკვეული ნაწილები ვრცელდება კერძო სექტორზე, ჩემი აზრით, ეს დამაზიანებელი იქნება და არასწორია ასეთი მიდგომა. საბოლოო ჯამში, ამ კანონის მიღება წინგადადგმული ნაბიჯია.

2002 წელს, მიხეილ სააკაშვილის იუსტიციის მინსიტრად მუშაობის დროს, მართლმადიდებლურ ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის დაიდო კონსტიტუციური შეთანხმება. ამის შემდეგ ეკლესია განსაკუთრებით გაძლიერდა და მისი რეიტინგი ძალიან გაიზარდა “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლებაში ყოფნის დროს. ყოველწლიურად იზრდებოდა მისი საბიუეჯეტო დაფინანსება. ამავდროულად, გვაქვს მდგომარეობა, როდესაც ეკლესია ერთიანი საგადასახადო სისტემიდან ამოვარდნილია, მათ ქვეყნის ბიუჯეტში არაფერი შეაქვთ; ეკლესიას არაერთი ტერიტორია გადაეცა სიმბოლურ ფასად, იყო შემთხვევები ამ მიწების გაყიდვის, ან ადგილზე ბიზნესის წარმოების. დაუშვა თუ არა წინა ხელისუფლებამ შეცდომები ეკლესიასთან მიმართებაში გატარებულ პოლიტიკაში და მომხრე ხართ, თუ არა რომ ეკლესია ერთიან საგადასახადო სისტემაში მოექცეს?

გაძლიერებას რაც შეეხება, მე ასე არ ვიტყოდი, რადგან ეკლესია ძლიერდება დამოუკიდებლობის აღდგენის დღიდან, ეს ტენდეცია არსებობდა. ადამიანები, რომლებიც ცხოვრობდნენ მკაცრ ათეისტურ კულტურაში, ბევრმა მათგანმა ეკონომიკური გაჭირვების გამო თავშესაფარი ჰპოვა ეკლესიაში და ამაში არაბუნებრივი არაფერია. მიუხედავად იმისა, რომ სააკაშვილის ხელისუფლებას ბევრ რამეში ვაკრიტიკებდი, ვერ დავაბრალებ, რომ მან გააძლიერა ეკლესია. დაფინანსება ნამდვილად იზრდებოდა, მაგრამ ეკონომიკის ზრდასთან ერთად ბევრი სფეროს დაფინანსება იზრდებოდა და მათ შორის ეკლესიის დაფინანსებსაც.

ზოგადად, კონკორდატის არსებობა არის დისკრიმინაციული სხვა კონფესიებთან მიმართებაში და არასწორია, იმიტომ, რომ კანონის წინაშე ყველა თანასწორია და ეს პრინციპი ირღვევა. კონსტიტუციური შეთანხმების ერთ–ერთი მუხლი გამონაკლის მდგომარეობაში აყენებს ეკლესიას საგადასახადო თვალსაზრისით და, ცხადია, ესეც არასწორია. იქ წერია, რომ საგადასახადო შეღავათები უნდა ეხებოდეს საღვთისმსახურო პროდუქციას, თუმცა ამან რა შედეგიც მოიტანა, ვხედავთ. საღვთისმსახურო პროდუქციაში გადის პრაქტიკულად ყველაფერი და თუ ვნახავთ საპატრიარქოს საფარქვეშ არსებულ სხვადასხვა შპს–ებს, ისინი ვაჭრობენ სხვადასხვა პროდუქტით, იქნება ეს ყველი, თაფლი თუ სხვა რამ. ესეც არასწორია, რადგან ეკონომიკაში აჩენს გარკვეულ ხვრელს და ის, რომ საგადასახადო შეთავათებით ვინმემ უნდა ისარგებლოს, არასწორია.

სახელმწიფომ არ იცის რა თანხები ბრუნავს ეკლესიის შიგნით, რა მასშტაბებზეა საუბარი და ა.შ. გასაგებია, რომ ეკლესია დაკავებულია ქველმოქმედებით, ამას ყველა მიესალემება და ჩვენ ვხედავთ ბევრ ასეთ საქმეს, რომელსაც ეკლესია აკეთებს. თუმცა თანხების ძირითადი მასა სად ბრუნავს, რაში იხარჯება, არავინ იცის. ეს არის ხვრელი, რომელიც შეიძლება ცუდად იყოს გამოყენებული სხვადასხვა ჯგუფების მიერ და ამის დანახვის საშუალება სახელმწიფოს დღეს არ აქვს, რადგან ეს არის ხვრელი, რომელიც ეკონომიკის გარეთ არის და სახელმწიფოს მონიტორინგის საშუალება არ აქვს. ეს არასწორია და დარწმუნებული ვარ, ოდესმე ეს საკითხიც მოგვარდება.

ბოლო წლებში იყო რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც რელიგიურ უმცირესოებებს ლოცვაში ხელი შეუშალეს. ეს პრობლემა საკმაოდ ღრმაა და მოკლე პერიდში არ აღმოიფხვრება. რამდენად შეასრულა სახელმწიფომ თავისი ვალი და რა უნდა გაკეთდეს მომავალში მსგავსი ინციდენტების თავიდან ასაცილებლად?

ჰომოფობიური და ქსენოფობიური განწყობები საზოგადოებაში რომ არსებობს, არის ნათელი. ამის გამოვლინებებს ჩვენ ყოველდღე ვხედავთ, იქნება ეს სხვადასხვა ტიპის განცხადებები პოლიტიკოსების თუ ცნობილი სახეების მხრიდან, ამას, საბოლოო ჯამში, განათლების გარდა ვერაფერი უშველის, ეს არის სამუშაო, რომელსაც წლები სჭირდება. სახელმწიფომ ამაში გარკვეული როლი უნდა შეიტანოს და სახელმწიფოს გარდა, საზოგადოების სხვადასხვა ჯგუფებმა უნდა იაქტიურონ ამ მიმართულებით.

მეორეა, როდესაც ამ გაწნყობების გამოვლენა ხდება ძალადობის გზით, ამ შემთხვევაში ამ ყველაფერს სახელმწიფოს გარდა წინ ვერავინ აღუდგება. მნიშვნელოვანია, რომ როდესაც არის ძალადობის ფაქტები, როგორიც იყო ნიგვზიანში, როგორიც იყო 17 მაისს და კიდევ ბევრი, რომელიც მახსენდება, და არა მარტო ამ ხელისუფლების დროს, ამას წინ უნდა აღუდგეს სახელმწიფო და დასაჯოს ეს ადამიანები. ნებისმიერი სხვა პასუხი, მით უმეტეს, რბილი ნაბიჯი, აღქმული იქნება, როგორც სისუსტე და აგრესიული ჯგუფები გააგრძელებენ საქმიანობას და ეცდებიან იერიში მიიტანონ სახელმწიფოზე.

ევროკავშირის ბევრ ქვეყანას ახასიათებს ძლიერი სოციალური პოლიტიკა. თქვენ მემარჯვენე პოლიტიკოსი ხართ. საქართველოშიც მიმდინარეობს რამდენიმე სოციალური პროექტი.  რას ფიქრობთ მსგავს მიდგომებზე?

ევროკავშირი ამ მხრივ ძალიან მრავალფეროვანია და შიგნითაც მუდმივად მიდის დებატები. ძალიან ბევრი ქვეყანა ულტრასოციალისტურმა მიდგომებმა მიიყვანა კრიზისამდე, იგივე საბერძნეთი, იგივე საფრანგეთი, იტალია, პორტუგალია, ესპანეთი, ბიუჯეტის მართვის თვალსაზრისით კატასტროფული მდგომარეობაა და ქვეყნები დიდ ვალებში არიან გადავარდნილი. ბევრ მათგანს სჭირდება სხვადასხვა ტიპის დახმარება, ან ახლა ჭირდება მკაცრი რეფორმების გატარება იმისათვის, რომ ფისკალური დისციპლინა დაამყარონ.

ზოგადად არ ვეხმრობი ასეთ მიდგომებს, თუმცა ვთვლი, რომ საქართველო არის ქვეყანა საბჭოთა წარსულიდან, მას არ აქვს კაპიტალისტურ სისტემაში ცხოვრების მრავალწლიანი გამოცდილება, საქართველოს მოქალაქეებს არ ჰქონიათ იმის საშუალება, რომ თავისუფალ გარემოში ეცხოვრათ და დაეგროვებინათ გარკვეული კაპიტალი საკუთარი სიბერის უზრუნველსაყოფად, თუნდაც. მიუხედავად იმისა, რომ ლიბერტარიანელი ვარ, ვთვლი, რომ სახელმწიფომ დახმარება უნდა გაუწიოს ყველა იმ ადამიანს, რომელთაც არსებობის საშუალება არ აქვთ, მაგრამ წინააღმდეგი ვარ, რომ უმუშევრობაზე კომპენსაცია გაიცეს და მსგავსი რაღაცები. ჯერ ერთი, ამის საშუალება ქართულ სახელმწიფოს არ აქვს, ჩვენი ეკონომიკა საკმაოდ სუსტია  და მერე მეორე, ასეთი ტიპის დახმარებები აჩენს არასწორ სტიმულებს და ადამიანებს არ უბიძგებს სწორი მოქმედებებისკენ.

ევროპა ამ მხრივ ძლიან მრავალფეროვანია და ამ საკითხებზე შიდა დისკუსია დღემდე მიმდინარეობს. ბოლო ტენდეციები რომ ვნახოთ, ევროპარლამენტის არჩევნებში ბევრმა ისეთმა ძალამ მიაღწია წარმატებას, რომლებიც გამოირჩევიან ევროსკეპტიკური მიდგომებით, რაც არის წინააღმდეგობა ევროპის ზედმეტი ცენტრალიზაციისკენ, ზედმეტი ბიუროკრატიზაციისკენ და ა.შ. საბოლოო ჯამში, იმედი მაქვს, ჩვენც ოდესმე გავხდებით ამ ევროპული დისკუსიის ნაწილი და იმედი მაქვს ის იდეები გაიმარჯვებს, რომლისაც მე მჯერა.

ეკონომიკურ ჩამორჩენილობას რა უნდა მოვუხერხოთ, ჩვენს მაჩვენებლებს ევროკავშირის ყველა წევრი ქვეყანა სჯობს. როგორ უნდა აღმოფხვრას საქარველომ ეს ჩამორჩენილობა, რა მიმართულებით უნდა განვითარდეს?

საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ საქართველომ განიცადა ისეთი ეკონომიკური ვარდნა, როგორიც არ განუცდია არც ერთ პოსტსაბჭოთა ქვეყანას. ჩვენ გვქონდა ომები, როგორც სამოქალაქო, ასევე აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში ომი, ამის შემდეგაც ჩვენ ბევრი მიმართულებით  წლები დაგვჭირდა, რომ ჭკუა გვესწავლა. ქვეყნის დალაგება, ეკონომიკის დალაგება საკმაოდ გვიან დავიწყეთ, ამის გამო ჩვენ ბევრი გვაქვს “ამოსაქაჩი”. სამწუხაროდ, ეს ასე არ ხდება, ეკონომიკა ის სფერო არ არის, სადაც შეგიძლია ჯადოსნური ჯოხი მოიქნიო და საქართველოს მდგომარეობიდან უცებ გადახვიდე შვეიცარიის მდგომარეობაში. საბოლოოდ ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, რამდენად სწრაფად გაიზრდება ჩვენი ეკონომიკა, რაც უფრო მალე მოხდება ეს, მით უფრო მალე შევძლებთ დავეწიოთ ევროპის ცხოვრების დონეს, თუნდაც აღმოსავლეთ ევროპის ცხოვრების დონეს, აღარ მაქვს საუბარი ლუქსემბურგზე, რომელიც გაცილებით შორს არის. ამის გზა არის ერთადერთი და ეს გზა ევროპამაც გაიარა მეოცე საუკუნეში, ეს არის თავისუფალ ეკონომიკაზე ორიენტირებული ეკონომიკური მიდგომების გამოყენება, უკანასკნელი წლების მანძილზე ჩვენი ბევრი სწორი რეფორმა გავატარეთ, რის გამოც ჩვენი ზრდის ტემპი იყო საკმაოდ მაღალი. სამწუხაროდ, ახლა შეფერხებები გვაქვს, რადგან დღევანდელ მთავრობას მაინცდამაინც არ აქვს გააზრებული საით უნდა წავიდეს ქვეყანა. ჯერჯერობით არ ჩანს სინათლე გვირაბის ბოლო, რომ ეკონომიკა მოტრიალდება და წავა წინ. ამ მდგომარეობიდან გამოსვლა იქნება რთული არა მარტო ამ ხელისუფლებისთვის, არამედ მომდევნო ხელისუფლებისთვისაც რთული იქნება ეკონომიკის ხელახლა დაქოქვა და დაძვრა.

ევროკავშირის წევრი ქვეყნები გამოირჩევიან განათლების ხელმისაწვდომობით. სტუდენტური მოძრაობები აცხადებენ, რომ “ნაციონალურმა მოძრაობამ” განათლების ხელმისაწვდომობა ვერ უზრუნველყო, რომ ქვეყანაში ხარისხიანი განათლების მიღება შეუძლებელია. გაატარა თუ არა ყოფილმა ხელისუფლებამ სწორი რეფორმები განათლების სისტემაში?

ჩემი აზრით, დასაწყისში პირველი რეფორმები, რომლებიც დაიწყო ლომაიამ, იყო უფრო სწორი, რომელიც მიმართული იყო კონკურენტული გარემოს შექმნაზე და საბჭოთა ტიპის განათლების სისტემის დაშლაზე, იყო სწორი. კონკურენტული გარემო არის ერთადერთი, რითიც ჩვენ შეგვიძლია უზრუნველვყოთ განათლების ხარისხის გაუმჯობესება და, მეორე მხრივ, ფასების შემცირება. შემდეგ რაც ხდებოდა შაშკინის პერიოდში, ეს იყო ამ რეფორმების შემოტრიალება და არასწორი გზით წაყვანა, მე მაშინაც ვაკრიტიკებდი ამას. ხდებოდა უფრო მეტი ცენტრალიზაცია, სახელმწიფოს ხელში ბერკეტების კონცენტრაცია, სახელმწიფოს მხრიდან მეტი კონტროლის დაწესება და ნაკლები უფლებების მიცემა თუნდაც სკოლებისთვის. საბოლოო ჯამში, ფუჭია შეხედულება, რომ შეიძლება ჩვენ განვავითაროთ რომელიმე ერთი მიმართულება და ეს მიმართულება გადაარჩენს ქვეყანას. ვისმენთ, რომ სოფლის მეურნეობას ავაღორძინებთს და სოფელი გადაარჩენს ქვეყანას, ან მრეწველობა გადაარჩენს საქართველოს და ასეთივე მიდგომაა, რომ თუ განათლებაში დიდ სახელმწიფო რესურსს ჩავყრით, ამით მთელი ქვეყანა წინ წაიწევს. ეს ასე არ ხდება, ყველაფერი ვითარდება ერთდროულად. ესაა პროცესი, როდესაც განათლებაც განვითარდება, ჯანდაცვაც და ეკონომიკის სხვადასხვა სექტორებიც. ძალიან დიდი ფული რომ დახარჯო და გაზარდო მეორე გია დვალი, ისიც წავა და შვეიცარიაში იმუშავებს, არა მხოლოდ იმიტომ, რომ იქ უკეთესი ანაზღაურება ექნება, არამედ იმიტომ, რომ იქ არის იმ სფეროს განვითარების პიკი, რომელიც აინტერესებს და რისთვისაც ცხოვრობს.

ზურა ჯაფარიძე

ქორწინება თქვენთვის ქალსა და კაცს შორის კავშირია?

ეს არის სახელმწიფო რეგისტრაცია, შეიძლება ნებისმიერი ტიპის რეგისტრაცია არსებობდეს ორ ზრდასრულ ადამიანს შორის, რომლებიც გადაწყვეტენ, რომ ერთად იცხოვრონ. საბოლოო ჯამში, ეს ყველაფერი დადის საკუთრების უფლების მოგვარებამდე, თუ როდესმე ასეთი კონფლიქტი გაჩნდება და თუ ასეთი რეგისტრაციის უფლება აქვს ქალსა და კაცს, მაშინ ასეთი უფლება უნდა ჰქონდეს ნებისმიერ ადამიანს კანონის წინაშე თანასწორობიდან გამომდინარე.

მარიხუანის თემა არის ბოლო პერიოდში აქტუალური. მკაცრ ნარკოპოლიტიკას, რომელიც “ნაციონალურმა მოძრაობამ” დაიწყო, ახლანდელი ხელისუფლებაც აგრძელებს. უნდა მოხდეს თუ არა მარიხუანის მოხმარების დეკრიმინალიზაცია?

ეს მკაცრი პოლიტიკა “ქართულმა ოცნებამ” არ შეცვალა და გააგრძელა. ჩემი აზრით, პირველ წლებში, როდესაც “ნაციონალური მოძრაობა” მოვიდა ქვეყანაში, მკაცრი მიდგომები, რომელიც არა მხოლოდ ნარკოპოლიტიკას, არამედ ბევრ სხვა მიმართულებას უკავშირდებოდა, იყო მართებული. მკაცრი ნარკოპოლიტიკა ანტინარკოტიკული პოლიტიკა კი არ იყო, ეს იყო კრიმინალთან ბრძოლის პოლიტიკის ნაწილი, რადგან ეს ყველაფერი ერთმანეთზე იყო გადაჯაჭვული. მომდევნო წლებში ამ პოლიტიკის გაგრძელება იყო შეცდომა. მათ შორის ბევრი ჩვენი მომხრე საუბრობს იმაზე, რომ ეს პოლიტიკა იყო ეფექტური, რადგან შემცირდა ნარკოტიკების მოხმარების რაოდენობა. ამ პოლიტიკას ჰქონდა ძალიან ცუდი შედეგი იმის გამო, რომ ბევრი ნარკოტიკი, მათ შორის მსუბუქი, იყო აკრძალული და ადამიანებმა დაიწყეს სხვადასხვა ქიმიური პრეპარატების მოხმარება, თვითონ ამზადებდნენ სხვადასხვა ტიპის ნარკოტიკს, რომელიც გაცილებით საზიანოა, როგორც მათი ჯანმრთელობისთვის, ასევე, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის თვალსაზრისითაც. დაიწყეს სინთეზური ნარკოტიკების მოხმარება, როგორიცაა ვინტი, კრაკადილი და ათასი რამ, რაც გაცილებით საშიშია. ასე რომ, ასე ცალსახად შეხედვა, თითქოს გაქრა ნარკოტიკები, არ არის სწორი, გაქრა რაღაცების მოხმარება, მაგრამ სანაცვლოდ უფრო საშიში ნარკოტიკები გაჩნდა. როდესაც ასეთი რამ არის სახელმწიფო პოლიტიკის შედეგი, ამაზე სახელმწიფოა პასუხისმგებელი. ამიტომ მე ყოველთვის ვიყავი და ვარ დეკრიმინალიზაციის მომხრე, თუ ეს ეხება მსუბუქ ნარკოტიკებს, მგონია, რომ ეს არის სწორი მიდგომა და, მგონია, ეს არის ის, რაც საქართველოს უფრო ევროპულს გახდის. მანამ, სანამ ჩვენ მარიხუანას მოხმარებისთვის ადამიანებს ჩავსვამთ ციხეში, საქართველო დარჩება საბჭოთა საქართველოდ და ის ვერ იქნება ევროპული ქვეყანა.

თქვენ თუ მოგიხმარიათ მარიხუანა?

კი, რა თქმა უნდა.

სტერეოტიპებსაც შევეხოთ. ხშირად ისმის ხმა, რომ ევროპა გაგვრყვნის, ან რომ ევროპა ათეისურია, იდენტობას დავკარგავთ და სხვა. შეესაბამება ეს მოსაზრებები სინამდვილეს?

არა, ეს ყველაფერი არის სრული სისულელე. ასეთი აზრები გამიგია ევროპაზეც და ამერიკაზეც, მე ბევრ ევროპულ ქვეყანაში ვარ ნამყოფი და ამერიკის შეერთებულ შტატებშიც, საზოგადოება ბევრგან საკმაოდ რელიგიურია, მე ვიტყოდი – საქართველოსთან შედარებით ბევრად უფრო რელიგიური საზოგადოებებიც არსებობს იმ თვალსაზრისით, რომ საქართველოში ეს რელიგიურობა უფრო მოდის ნაწილია, უფრო იმის ნაწილია, რომ სოციუმი ასეთია და მეც ასეთი უნდა ვიყო. მეტწილად ფარისევლობასთან გვაქვს საქმე, ადამიანები იძახიან, რომ ქრისტიანები არიან, მაგრამ მათი ცხოვრების წესი, მათი ზნეობრივი ნორმები, უმეტესწილად არ არის ქრისტიანული, მაშინ, როდესაც ევროპასა და ამერიკაში ადამიანები, რომლებიც ამბობენ, რომ რელიგიურები არიან, ისინი იცავენ იმ დოგმებს, იმ წესებს, რასაც მათი სარწმუნოება ქადაგებს. არიან უფრო კაცთმოყვარეები, პატივს სცემენ როგორც საკუთარ, ისე სხვების თავისუფლებას, არიან შემწყნარებლები და უყვართ მოყვასი თვისი. ეს არის მნიშვნელოვანი კონტრასტი ჩვენი საზოგადოების რელიგიურობასა და იმ საზოგადოების რელიგიურობას შორის.

ზურა ჯაფარიძე

თქვენი კოლეგები პარლამენტიდან ამ ინტერვიუების ფარგლებში აცხადებდნენ, რომ 17 მაისს აქციის გამართვა ეს ჰომოსექსუალების ცხოვრების წესის პროპაგანდაა. თქვენთვის რას ნიშნავს 17 მაისი და როგორ შეაფასებთ დეპუტატების განცხადებებს?

17 მაისი არის ჰომოფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის დღე, საერთოდ არანაირი კავშირი აქვს იმასთან, რაზეც ისინი საუბრობენ, ესაა დღე, როდესაც ადამიანები ამბობენ, რომ ძალადობა განსხვავებული სექსუალური ორიენტაციის მქონე ადამიანების მიმართ მიუღებელია.  განცხადებები ცხოვრების წესის პროპაგანდაზე არის სრული სისულელე და აქაც განათლებასთან გვაქვს პრობლემა. ადამიანის სექსუალობა არის ნებისმიერი ადამიანის იდენტობის შემადგენელი ნაწილი. თქვა, რომ შენ შეიძლება მოახდინო ამის პროპაგანდა, არის იმის თქმა, რომ ადამიანმა მოახდინოს ფეხის 43 ზომის პროპაგანდა, რაც ასევე იდენტობის ნაწილია. ეს აბსურდია. ნებისმიერი ადამიანი, რომელიც აცხადებს, რომ პროპაგანდაა, მას აქვს პრობლემები განათლებასთან.

როდესაც შემოვა ევროკავშირთან ასოცირების შესახებ შეთანხმების ტექსტი პარლამენტში რატიფიცირებისთვის, მხარს თუ დაუჭერთ?

კი, რა თქმა უნდა.

საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ასოცირების შეთანხმება უკვე პარაფირებულია და 27 ივნისს მხარეები ხელს მოაწერენ, რის შემდეგაც საჭიროა საქართველოს პარლამენტში ამ დოკუმენტის რატიფიცირება. “ნეტგაზეთმა” გადაწყვიტა შემოგთავაზოთ ინტერვიუების სერია საქართველოს პარლამენტის წევრებთან ევროპისა და ევროკავშირის შესახებ და მათი პერსონალური გამოცდილება და მოსაზრებები გაგიზიაროთ.