შსს-ში არსებულ საკადრო პოლიტიკასა და პოლიციის პოლიტიკური ნეიტრალიტეტის კუთხოთ არსებულ გამოწვევებზე „ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის (EMC)“ საკანომდებლო მიმიხილვაში არის საუბარი.
როგორც მიმოხილვაში არის აღნიშნული, პოლიციის თანამშრომლების პოლიტიკური ნეიტრალიტეტი ვერ მიიღწევა მხოლოდ პოლიტიკური ნეიტრალიტეტის პრინციპის კანონის დონეზე განმტკიცებით. EMC წერს, რომ ეს საკითხი პირდაპირ კავშირშია თანამშრომელთა სამსახურში აყვანისა და სამსახურიდან გათავისუფლების მომწესრიგებელ ნორმატიულ ბაზაზე, თანამშრომელთა დისციპლინირებისა და წახალისების პროცედურებზე, ამ პროცედურების გამჭვირვალობასა და დემოკრატიულობის ხარისხზე.
EM-ის საკანომმდებლო მიმოხილვის თანახმად, რიგი საკითხები კანონის დონეზე მოუწესრიგებულია და ისინი მინისტრის ბრძანებითაა რეგულირებული. მათ შორის არის ის საკითხიც, რომ მინისტრს ერთპიროვნულად შეუძლია პოლიციის დისციპლინირების საკითხის ერთპიროვნულად გადაწყვეტა
“ხშირ შემთხვევაში, მინისტრის ბრძანებები არ არის საკმარისად ნათელი და, ამავდროულად, ისინი კვლავ მინისტრს აღჭურავს კონკრეტული, თუმცა ბუნდოვნად რეგულირებული უფლებამოსილებებით. ასეთ უფლებამოსილებებში ექცევა საგამონაკლისო, განსაკუთრებულ შემთხვევებში თანამშრომელთა დანიშვნა/გათავისუფლების, მათი დაწინაურება/დაქვეითებისა თუ სამსახურებრივი გადაადგილების საკითხები, რა დროსაც ფაქტობრივად არ ხდება საკითხის განხილვა კოლეგიური ორგანოს მიერ და მინისტრი ერთპიროვნულად იღებს გადაწყვეტილებას. მნიშვნელოვან ხარვეზს წარმოადგენს მინისტრის მიერ პოლიციელის დისციპლინირების საკითხის ასევე ერთპიროვნულად გადაწყვეტა, რა დროსაც პოლიტიკური თანამდებობის ფიგურას შეუძლია უგულებელყოს გენერალური ინსპექციის მიერ მომზადებული რეკომენდაცია და მიიღოს განსხვავებული გადაწყვეტილება.
ზემოაღნიშნული პრობლემები კიდევ უფრო მწვავდება იმ ფონზე, რომ სამინისტროში არაა შექმნილი მამხილებლის დაცვის ეფექტური მექანიზმი, მეტიც, ზოგადად არაა რეგულირებული, როგორ უნდა მოხდეს უშუალოდ პოლიციელის მიერ სისტემის შიგნით ჩადენილ დანაშაულზე/გადაცდომაზე რეაგირებადა აღნიშნული ფაქტის მხილება. ასეთ პირობებში კი, როდესაც შეზღუდულია პოლიციის საქმიანობაზე გარე კონტროლის მექანიზმები, შიდა რეგულაციები კი, მათ შორის თანამშრომლებისთვისაც, ხშირ შემთხვევაში მეტად ბუნდოვანია, იზრდება კონკრეტულ პოლიციელებზე ზეგავლენის და შემდგომში ამის ვიწრო პოლიტიკური ინტერესებით გამოყენების რისკები, რაც ზოგადად პოლიციის, როგორც სამართალდაცვითი და საზოგადოებრივ წესრიგზე პასუხისმგებელი ორგანოს ბუნებრივ ფუნქციებსა და თვისებებს სცილდება,” – აღნიშნულია მიმოხილვაში.
გარდა ამისა, მიმოხილვაში ხარვეზად არის მიჩნეული ისიც, რომ დისციპლინური სახდელის დადების უფლება მხოლოდ შს მინისტრს აქვს. გარდა ამისა, დისციპლინური გადაცდომის შესაძლო ჩამდენი არ არის სამართლებრივად დაცული: