კომენტარი

ერთი ინტერვიუს ორი მხარე

19 აპრილი, 2010 • 1331
ერთი ინტერვიუს ორი მხარე

პრიმაკოვი, რუსული პროექტი – ბაგრატიონების ქორწინება, ქართული და რუსული ეკლესია, – ეს ყველაფერი ერთმანეთთან ვანო მერაბიშვილმა დააკავშირა გასულ კვირას რუსულ ”კომერსანტისთვის” მიცემულ ინტერვიუში. შს სამინისტრომ ამ ინტერვიუდან მხოლოდ ერთი ნაწილი, რომელიც საქართველო-ევროკავშირის ურთიერთობას ეხებოდა, უარყო.

მინისტრის კომენტარების კომენტირება ”ბათუმელებმა” ორ პოლიტიკოსს – პარლამენტარ დავით დარჩიაშვილსა და ”რესპუბლიკელ” პაატა ზაქარეიშვილს სთხოვა. ისინი ერთსა და იმავე კითხვებს პასუხობენ. პასუხები სტილის დაცვით იბეჭდება.

 

პაატა ზაქარეიშვილი

– ბატონო პაატა, ვანო მერაბიშვილმა თქვა, რომ ალასანია შევარდნაძის რევანშისტია. `ვარდების რევოლუციიდან~ დღემდე არავის უთქვამს, რომ შევარდნაძე ისევ პოლიტიკაშია და მით უფრო არ უთქვამთ, რომ ის რევანშისთვის ემზადება

-აქ სამი კომპონენტია _ ალასანია, ეკლესია და ევროკავშირი. შევარდნაძე პოლიტიკაში არ ერევა, მაგრამ გამორიცხული არ არის, შევარდნაძის ხალხი ერეოდეს პოლიტიკაში. მთავარი ისაა, რომ მან მიაბა ერთმანეთს ალასანია და შევარდნაძე.

როგორც კი რევოლუცია მოხდა, ალასანია მაშინვე სააკაშვილის გუნდში აღმოჩნდა და აფხაზეთის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარედ დაინიშნა. შემდეგ მუშაობდა სააკაშვილის პირად წარმომადგენლად ქართულ აფხაზურ კონფლიქტში და მას მაღალი სტატუსი ჰქონდა ბრიუსელში, გაეროში… ახლა მიხვდა ყოვლად ინფორმირებული მერაბიშვილი, რომ ის შევარდნაძის კაცია?

აშკარაა, მას ეშინია ალასანიასი. პოლიტიკური ჯგუფი, რომელიც გაერთიანებულია `ალიანსის~ გარშემო, უშუალოდ ებრძვის ნაციონალურ მოძრაობას მის მოედანზე, ე.წ. დემოკრატიის მოედანზე. ნაციონალური მოძრაობა მუდმივად სპეკულირებს, რომ ყველაზე დემოკრატიულია. სწორედ `ალიანსი~ არის ის ძალა, რომელიც მას კონკურენციას უწევს დემოკრატიის მოედანზე. ამიტომ მთავარი ამოცანა ამ განცხადებაში არის ალასანიას დისკრედიტაცია. და როგორ ხდება ეს? _ ეს ხდება იმ ხალხის თვალში, ვისაც უნდა დემოკრატია, მაგრამ არ უნდა შევარდნაძის დაბრუნება. მერაბიშვილის ამოცანაა, ჩაანაცვლოს ალასანია შევარდნაძეს, რადგან მისი ეშინია. ეს იყო შიდა მოხმარებისთვის გაკეთებული განცხადება.

 -ვანო მერაბიშვილმა `კომერსანტთან~ ასეთი რამ თქვა, როგორც კი რუსეთში პრიმაკოვს დაეკისრა საქართველოზე პასუხისმგებლობა, მაშინვე გაჩნდა ბაგრატიონების დაქორწინების პროექტი. პროექტი ჩაიშალა ქორწინებასთან ერთად. ანუ ეს ქორწინება ქართული სპეცსამსახურის ჩარევის შედეგად ჩაიშალა?

– ეს სიცრუეა, პატრიარქმა უფრო ადრე გამოთქვა მოსაზრება მონარქიაზე, ვიდრე პუტინმა პრიმაკოვს მისცა ეს დავალება. ასეთ განცახდებებს მერაბიშვილი ქართველი საზოგადოების მოკლე მეხსიერებაზე თვლის და გონია, რომ ხალხი დროში განსხვავებას ვერ დააფიქსირებს. აქ მერაბიშვილი უკვე პატრიარქის დისკრედიტაციაზე წავიდა. ყველაზე პოპულარული ინსტიტუტი საქართველოში საპატრიარქოა, ეკლესია და ილია მეორე. ხელისუფლებას ეს აღიზიანებს და ყველანაირად ცდილობს ამ ინსტიტუტის დისკრედიტაციას. თუ ალასანია მიაბეს შევარდნაძეს და ამით უნდათ მოახდინონ მისი დისკრედიტაცია, ეკლესია მიაბეს რუსეთს და ასე ცდილობენ მისი ავტორიტეტის შელახვას. რაც შეეხება ქორწინების ჩაშლას, არ არის გამორიცხული, რომ გარკვეული სამუშაო გასწიეს, მაგრამ ეჭვი მეპარება. თბილისი პატარა ქალაქია, ყველა ყველას იცნობს და ჭორების დიდი ნაწილი მეტყველებდა იმაზე, რომ ეს ქორწინება თავიდანვე სიყვარულზე არ იყო დაფუძნებული.

– თქვენი აზრით, ეს განცხადებები პატრიარქის მიმართ ერთგვარი ბრალდება ხომ არის?

– ეს ბრალდება არ არის, ეს არის დისკრედიტაცია. არ გამოვრიცხავ, რომ შესაძლოა პატრიარქის სურვილი იყო, მაგრამ როგორ შეიძლება ეს დააბრალო ადამიანს? საბოლოო გადაწყვეტილებას წყვილი თავად იღებს და სურვილი არ არის დანაშაული.

-რაში დასჭირდა შს მინისტრს ამის ხმამაღლა თქმა დღეს, წინასაარჩევნოდ? 

– სწორედ ამაში ჩანს მათი მოკლე ჭკუა. ამიტომაა ქვეყანა რომ ექცევათ თავზე. საერთოდ რა გამოუვიდათ? რომელიმე პროექტი გამოუვიდა სახელმწიფოს _ ჯანდაცვა? განათლება? ან კონფლიქტები მოგვარდა? ევროპას დავუახლოვდით ან რუსეთთან მოვაგვარეთ ურთიერთობა? გარდა პოლიციის რეფორმისა, რომელზეც დაფუძნებულია ხელისუფლება, ყველგან კრახია, შესაბამისად, ეკლესიის წინააღმდეგ პროექტიც განწირულია კრახისთვის.

– მერაბიშვილმა რუსეთ-საქართველოს ეკლესიების ურთიერთობასთან” დაკავშირებულ კითხვაზე – ”მაგრამ ეს მხოლოდ ეკლესიების კავშირებია?~ უპასუხა: `მხოლოდ არ არსებობს”. მინისტრის ამ განცხადებას როგორ აფასებთ.

– მან რამდენჯერმე უარი თქვა, ეკლესიაზე საუბარი არ უნდოდა. ჟურნალისტი მაინც ეკითხება და შემდეგ პასუხობს: `მხოლოდ არ არსებობს~. იგულისხმება, რომ ამ ურთიერთობებში შეიძლება იყოს რაღაცა პოლიტიკური კომპონენტი. რუსეთთან ლაპარაკი რომ შეიძლება, ეს დაამტკიცა სალომე ზურაბიშვილმა, როცა იგი მინისტრი იყო. შესაბამისად, როცა ეკლესია გამოდის წინა პლანზე რუსეთთან ურთიერთობაში, თავისთავად იმაზე მეტყველებს, რომ სახელმწიფოს არ არსებობს. ეს არ არის ეკლესიის ბრალი. როცა სახელმწიფოში არ არსებობს ინსტიტუტები, იქ არასახელმწიფო ინსტიტუტები იწყებენ ჩანაცვლებას. ამის გამო იყო, რომ ეკლესიამ ომის დროს თავის თავზე აიღო ტყვეთა გაცვლა, პერევზე მოლაპარაკებები და სხვა საკითხებშიც ჩაენაცვლა. ეს ამტკიცებს, რომ სახელმწიფო ინსტიტუტები არ მუშაობს, ამიტომაა  მერაბიშვილი გამწარებული.

_ ამ ინტერვიუს მიხედვით თუ ჩანს, რომ ვანო მერაბიშვილს მომავალში საქართველოს პრეზიდენტობაზე ექნება პრეტენზია? 

_ გამორიცხული არ არის.

დღეს ის ფლობს ყველაზე ძლიერ შეიარაღებულ ფორმირებას პოლიციის სახით. საუბედუროდ, პოლიციელები მზის დარად ლოცულობენ მერაბიშვილზე, მათი უმრავლესობა კანონს და კონსტიტუციას კი არა მერაბიშვილს ემსახურება.

ის, რომ რობაქიძის მკვლელებს დაიცავ, ის რომ ვაზაგაშვილის მკვლელებს დაიცავ, ეს შეტყობინებაა  _ მე თქვენ გიცავთ. და პოლიციას თავში აუვარდა. მათ ჰგონიათ, რომ სახელმწიფოზე მაღლა დგანან. ამით მერაბიშვილმა სერიოზულად გაიმყარა პოზიციები. როცა ასეთი სიტუაცია იყო ჯარში, მერაბიშვილმა მოიშორა ოქრუაშვილი, შემდეგ დააკანონა და გააცამტვერა არმია. დღეს არმიაში ჩამჯდარია ჟანდარმი ახალაია, რომლის ამოცანაა არა არმიის მობილიზება, არამედ მისი დემორალიზაცია. ამ ფონზე, რა თქმა უნდა, მერაბიშვილს აქვს უპირატესობა, მან შექმნა უნიკალური ინსტიტუტი, რომლითაც შეიძლება დააშანტაჟოს ყველა, მათ შორის, პირველი რიგში სააკაშვილი.

– ანუ სააკაშვილს მერაბიშვილის ეშინია?

– მგონია, რომ კი. დააკვირდით რამდენი დრო გავიდა და უგულავა ჯერ კიდევ არ დაუსახელებია მერობის კანდიდატად. არ გამოვრიცხავ ვაჭრობა მიდიოდეს მერაბიშვილ-უგულავას დონეზე, რადგან თუ უგულავა გახდება მერი, მომავალში მერაბიშვილის გაპრეზიდენტობის შანსები მცირდება.

 

დავით დარჩიაშვილი

ბატონო დავით, ვანო მერაბიშვილმა თქვა, რომ ალასანია შევარდნაძის რევანშისტია. ვარდების რევოლუციიდან დღემდე არავის უთქვამს, რომ შევარდნაძე ისევ პოლიტიკაშია და მით უფრო არ უთქვამთ, რომ ის რევანშისთვის ემზადება.

– აბსოლუტურად არასწორი ინტერპრეტაცია მიდის. არის ძალიან თავისუფალი და მოკლე შეტყობინებებით ნათქვამი ფრაზები, რომლის ინტერპრეტირებაც სხვანაირად ხდება. ის, რომ მან თქვა, რომ ალასანია არის შევარდნაძის რევანშისტი, აბსოლუტურად არ ნიშნავს იმას, რომ შევარდნაძე პოლიტიკაშია ჩაბმული. ეს ინტერვიუ იძლევა ინტერპრეტაციების საშუალებას, მაგრამ ვიცნობ მას და აბსოლუტურად გულწრფელად გეუბნებით, ჩემი აზრით, მან თქვა, რომ ალასანია არის შევარდნაძის მსოფლმხედველობა. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ალასანია პირდაპირი გაგებით არის შევარდნაძესთან _ თაობებში მეორდება ის მსოფლმხედველობა, რაც შევარდნაძეს ჰქონდა – დემოკრატები ვიყოთ და თან კლანებს ანგარიში გავუწიოთ, ცოტა კორუფციაც იყოს, ცოტა ზრდილობიანად ვილაპარაკოთ, ჩემი აზრით, ეს იგულისხმა.

-ვანო მერაბიშვილმა `კომერსანტთან~ ასეთი რამ თქვა, როგორც კი რუსეთში პრიმაკოვს დაეკისრა საქართველოზე პასუხისმგებლობა, მაშინვე გაჩნდა ბაგრატიონების დაქორწინების პროექტი. პროექტი ჩამოიშალა ქორწინებასთან ერთად. ანუ ეს ქორწინება ქართული სპეცსამსახურის ჩარევის შედეგად ჩაიშალა?

_ შორს მიმავალი დასკვნები გამოგაქვთ. ის, რომ მერაბიშვილი იძახის, ვთქვათ, პრიმაკოვი იყო დაინტერესებული ასეთი ტიპის ქორწინებით, ჩანს, მას აქვს ეს ინფორმაცია. მაგრამ აქედან გამომდინარეობდეს ის, რომ ქორწილი ჩაშალა სპეცსამსახურმა, ეს რანაირად, არ მესმის. როგორ შეიძლება ადამიანების ქორწილი ან დაგეგმო, ან ჩაშალო ამ ადამიანების გრძნობების გაუთვალისწინებლად…

ქალი კი არ დააშორეს ქმარს, ძალით შერთეს. ძალით შერთვას მოყვება ხოლმე დაშორება, ხელოვნური ქორწინება არ მუშაობს ოცდამეერთე საუკუნეში.  მეთექვსმეტე საუკუნეში იყო სახელმწიფოებს შორის ურთიერთობის ან პოლიტიკურ ძალებს შორის ურთიერთობის ფორმა ქორწილები. შეიცვალა საზოგადოება და ღირებულებებიც. პრიმაკოვს ჰქონდა ასეთი იდეა და, სამწუხაროდ, საქართველოს საზოგადოების გულუბრყვილო ნაწილიც ამით უცებ გახდა აჟიტირებული და ეს ჩაიშალა. თორემ როგორ წარმოგიდგენიათ შეყვარებული წყვილი რომელიმე სპეცსამსახურმა ძალით დააშოროს ერთმანეთს.

_ ეს ქორწინება ილია მეორის სახელთანაც იყო დაკავშირებული. მერაბიშვილის მიერ ამ ქორწინების პროექტად განხილვას თუ ეთანხმებით?

_ ალბათ, აქვს მერაბიშვილს ინფორმაცია, ეს რომ თქვა. ვამბობ, რომ ვიღაცისთვის ეს ნამდვილად იყო პროექტი. ეს აჩვენა რამდენიმე დღეში განვითარებულმა მოვლენებმა.

_ თქვენი აზრით, ეს განცხადებები პატრიარქის მიმართ ხომ არ არის ერთგვარი ბრალდება?

_ ყველანაირად შეიძლება ამის ინტერპრეტირება. შესაძლოა, ჟურნალისტმაც და მკითხველმაც განავითაროს ვერსიები, მაგრამ მასში მსგავსი არაფერია ნათქვამი. არის საუბარი, რომ პრიმაკოვს ჰქონდა ამის ინტერესი. ალბათ, მერაბიშვილს აქვს ინფორმაცია, რომ პრიმაკოვს ჰქონდა ასეთი ინტერესი და ეს არ განხორციელდა. საქართველოში ძალიან ბევრს გულწრფელად და გულუბრყვილოდაც უნდოდა, რომ აქედან რაღაცა გამოსულიყო.

რაც შეეხება საპატრიარქოს როლს, ვერაფერს გეტყვით. საპატრიარქოს თავისი შეხედულებები აქვს, შეიძლება მათთვის ყოფილიყო პირველადი, უბრალოდ, როგორც გვარეულობის წარმოშობა. ურემი რომ გადაბრუნდა, ბევრი რამე გამოჩნდა, ამ ურმის უკან თუ პრიმაკოვი იყო აი, ამაზე უნდა გავაკეთოთ კონცენტრირება და გამოვიტანოთ დასკვნები.

_ მერაბიშვილმა იმავე ინტერვიუში რუსეთ საქართველოს ეკლესიების ურთიერთობასთან დაკავშირებულ კითხვაზე _ `მაგრამ ეს მხოლოდ ეკლესიების კავშირებია?~ უპასუხა: `მხოლოდ არ არსებობს~. მინისტრის ამ განცხადებას როგორ აფასებთ?

_ ასე წერია ზუსტად? მე რაღაც სხვანაირად მახსოვს. როცა ეკითხებიან საეკლესიო კავშირებზე, იგი კომენტარს არ აკეთებს და აბსოლუტურად მართალია. რატომ უნდა გააკეთოს საერო პირმა, სამართალდამცავი იქნება თუ ჩვეულებრივი თანამდებობის პირი, საეკლესიო ურთიერთობაზე კომენტარი. სასურველია არც ეკლესია აკეთებდეს ზედმეტად პოლიტიკურ თემებზე კომენტარებს (ეკლესიის ძალიან ბევრი მსახური ამას აბსოლუტურად იზიარებს), ასევე საერო პირებისთვის არ არის მიზანშეწონილი საეკლესიო საქმეებში ზედმეტად ერეოდნენ, ჩემი აზრით, ამაზეა საუბარი.

_ ამ ინტერვიუს მიხედვით თუ ჩანს ვანო მერაბიშვილის შინაგანი განწყობა, მაგალითად, იმასთან დაკავშირებით, რომ მას გადაწყვეტილი აქვს საქართველოს პრეზიდენტობა მომავალში?

_ ვიცნობ რა პიროვნებას, წავიკითხე რა ეს ინტერვიუ, მსგავსი დასკვნა ძალიან ხელოვნურია. ვფიქრობ,

ის არის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული შინაგან საქმეთა მინისტრი საქართველოს ისტორიაში თუ ერთადერთი არა.

შეიძლება გავიხსენოთ, ვთქვათ, რამიშვილი მენშევიკების მთავრობის დროს, რომელიც ასევე ძალიან წარმატებული იყო კომუნისტების დევნაში, მაგრამ მაშინ მთლიანობაში მთავრობამ ეს ვეღარ მოახერხა. ასევეა მერაბიშვილიც ბევრი საქმის განეიტრალებაში. თუ მისი გამოთქმული სიტყვა ან მოსაზრება კითხვების ნიადაგს ქმნის და ადამიანები სხვადასხვა ინტერპრეტაციას აკეთებენ, ესეც გასაგებია, მაგრამ მოდით, საქმეებით შევაფასოთ ადამიანები.

 

მასალების გადაბეჭდვის წესი