ავტორი: მანანა მანჯგალაძე

რამდენიმე საათის წინ მეც როგორც თითქმის ყველას, 9 აპრილი მარტო 9 აპრილს გამახსენდა, სურათი ისევ დავდე და მივაწერე – „რამდენი წელია ვეძებ თქო…“

დილით ნინომ მომწერა: მე ვიცნობ ამ გოგოს და იტალიაში, ემიგრაციაში ცხოვრობსო, დოდოშკამ – სამხატვროში სწავლობდაო…. ისევ ვარაუდების, თბილისური ლეგენდა – ვერსიების ამარა დავრჩი…

სამი საათისთვის ლიზა კინოში წავიყვანე, წლებია დასვენების დღეს არ დამისვენია და დღეს ლიზას სამსახურში ჩავდექი, „რიო 2“ -ის ბილეთები „რუსთაველში“ არ დამხვდა და „ამირანში“ ავიღე, სეანსი ერთ საათით გვიან იწყებოდა ამიტომაც პეპსით და „პოპ კორნით“ შეიარაღებული facebook-სა და ვაიბერს ჩავუჯექი..

თამარა დიდი ხანია ჩემი „ოპერატიული მუშაკია“, საოცრებები იცის ან იგებს… შეტყობინებაც მისგან დამხვდა.. შენი სურათი ჩემმა მეგობრებმა გაიზიარეს იტალიაში და ნახე რა მოიწერესო.

„მარი, ნანა მახარაძე მოგესალმებით ყველას, დიდი მადლობა ბატონ იური მეჩითოვს ამ საოცარი ფოტოსათვის, ეს დღე მუდამ უნდა ახსოვდეს ქართველ ხალხს. არასოდეს არ ვთვლიდი საჭიროდ მეთქვა: ამ ფოტოზე ასახული გოგონა მე ვარ, რადგან ეს არასოდეს ყოფილა ჩემთვის, მხოლოდ ჩემი ფოტო, დღეს ძალიან შორს ვარ ჩემი ქვეყნიდან“.

რაღაც უცნაურად ვიგრძენი თავი. დიდი ხნის უნახავ, უფრო სწორად დაკარგულ ახლობელს რომ იპოვი… ჩემი 9 აპრილი ვიპოვე… მერე სოციალურ ქსელში მისი სახელი და გვარი ავკრიფე – ნანა მახარაძე და მივწერე….. ყველაფერი მაინტერესებდა, ყველაფერი… პასუხი ნახევარი საათის შემდეგ მოვიდა: „დიახ, მე გახლავართ იმ ფოტოზე. თქვენ საიდან მომაგენით ?“

„პროფესია მაქვს ასეთი“- ვუპასუხე, გავეცანი და შემდეგ კითხვაზე გადავედი. ფოტოს შესახებ ვკითხე. აღმოჩნდა, რომ მხოლოდ ოჯახის წევრებმა და მეგობრებმა იციან ამ სურათის შესახებ, ფოტოს ავტორიც კი ეძებდა. ფოტო საპროტესტო მსვლელობის დროს ქუჩაში გადაიღო იური მეჩითოვმა.

ყველაფერი გამახსენდა. თბილი აპრილის დღეები. რაღაცნაირი – უცნაური განწყობა და დამოკიდებულები. რამდენი მიტინგი და აქცია გამართულა თბილისში ისეთი მას შემდეგ არ მახსოვს… არც ის წუთი მავიწყდება, საოცარი სიჩუმე… მოარული კასეტები, ჯოხით ტანკთან შებმა… „დაუკარიიით, რომ ძველ ხანჯალს ელდა ეცეს…“ – ეს ხმაც მახსოვს…

მერე უკვე მორგის კადრები, დაღუპულების სახელები, კომენდანტის საათი, შევარდნაძის ჩამოსვლა, მისგან პირველად თქმული სიტყვა პლურალიზმი, განცხადებები, პატიაშვილი, ზვიადი, მერაბი, ხალხი… მოწამლულები, ექიმები, მილიცია, როდიონოვი, ალესილი ნიჩბები. „ვაჩუქოთ ერთმანეთს ტიტები“ და ზინა კვერენჩხილაძის მიერ წაკითხული რაღაც უცნაური გოდება სიონის ტაძარში…

ქუჩაში გამოსული ხალხი, მანქანები გაუჩერებელი „სიგნალებით“… არ ვიცი, ვინ დაიწყო, საიდან აგორდა,მაგრამ ეს მახსოვს – ყველა მანქანა ასე დადიოდა… ამ ხმას ვერ გაექცეოდი, ვერ დაემალებოდი…

ეს სურათიც მაშინ არის გადაღებული, იმ პროტესტის დროს.

„ამ ფოტოზე 19 წლის ვარ, უნივერსიტეტის მე-3 კურსის სტუდენტი, ფიზიკის ფაკულტეტი. მე ნაცნობმა ჟურნალისტმა გოგონებმა მითხრეს: შენი ფოტოები დაიბეჭდა გაზეთებშიო.

პლაკატებიც იყო ამ ფოტოსი.

ცოტა რთულად გვქონდა საქმე. მამიდაჩემი პარტორგანიზაციის მდივანი იყო, რაიკომში ერთ-ერთი დიდი თანამდებობა ეკავა, ჩემი მშობლებიც პარტიულები იყვნენ, ყველა ძალიან ნერვიულობდა, მამიდამ ჩემს გამო საყვედურიც მიიღო პირად საქმეში შეტანით, თუმცა მხოლოდ ის აღელვებდათ, მოწამლული ვიყავი თუ არა. საბედნიეროდ არა. ამ ფოტოზე რომ მანქანაა, იმ მანქანის კარებზე ვარ ჩამომჯდარი, მე და ჩემი ბიძაშვილი უცებ აწყობილი დროშით მივდივართ რუსთაველზე, დილის 11 საათი იქნებოდა.

მაშინ დიდუბეში ვცხოვრობდით. პლეხანოვზე, კინოსტუდიასთან იქ მომუშავე ბიჭები იდგნენ, ძალიან გაღიზიანებულები და დაღლილები. გვკითხეს, გოგოებო, სად მიდიხართ, ფრთხილად იყავითო და შემოგვთავაზეს შემოგიერთდებითო. მართალი გითხრათ, არც კი ვიცნობდით ამ ბიჭებს, თუმცა ამას მაშინ არავითარი მნიშვნელობა არ ჰქონდა. ყველაზე მეტად ამაზე მწყდება გული, ისეთი ერთსულოვნება და თავდადება, ისეთი სიყვარული რაც მაშინ იყო აღარასოდეს აღარ მიგრძნია“.

აქ მისი 9 აპრილი მთავრდება და ის იწყება, რაც ალბათ ამ ქვეყნის ბოლო 25 წელს ძალიან ჰგავს… ტყუილად ხომ არ გახდა, როგორც დღეს იტყვიან, იმ დღეების სახე და ყველაფერი რაც ამ ქვეყანაში მოხდა მის ცხოვრებაზე ზუსტად აისახა.

„ახლა იტალიაში ვცხოვრობ, ჩემდა სამწუხაროდ. ვმუშაობ, როგორც ყველა ემიგრანტი. იცით, ალბათ ეს რას ნიშნავს. 3 თვის წინ მეუღლე გარდამეცვალა, ჩამოსვლაც ვერ მოვახერხე.

მყავს ერთი გოგონა, 22 წლის, რომელსაც ამ წუთას აღარც მამა ჰყავს და აღარც დედა. მქონდა ჩემი ბიზნესი, თუმცა, როგორც უმეტესობას, კრიზისის გამო ყველაფერი დამენგრა. ბინაც, სადაც ვცხოვრობდით, ჯერ ბანკმა შეგვიჭამა და მერე კერძო იპოთეკარებმა. ბინის პრობლემა რომ არა, ამ ჯოჯოხეთში არც წამოვიდოდი. ძალიან მწყდება გული ასე რომ მოხდა. იმაზეც მწყდება გული, რომ ვუყურებ ამ ქართველების ყოფას. არ ვიცი რამდენი ხანი დამჭირდება კიდევ ამ ჯოჯოხეთში გაძლება. თუმცა სასიკეთოს, მართალი გითხრათ, დღეს ვერაფერს ვხედავ საქართველოში.

ერთიც არის, თავზე ჭერი რომ მქონდეს აქ ერთ დღესაც არ გავჩერდებოდი. იმიტომ არა რომ აქ ძალიან მიჭირს, უბრალოდ აქ არც კი ვარსებობ…“

„არც კი ვარსებობ“ – იქ, სადღაც იტალიაში… არადა სურათზე როგორი შეუვალია. წარმოვიდგინე დაღლილი, ამ სიტყვების თქმის თუ წერის დროს როგორი შეწუხებული, შეიძლება ცრემლიანიც იყო. ასობით ისტორიის მსგავსი თავგადასავლით. მთელი 25 წელი ჩაჯდა ამ რამდენიმე წინადადებაში.

სულ რაღაც ერთი საათი ვისაუბრეთ, მერე მომიბოდიშა, ჩემი შესვენება მთავრდება და უნდა დაგემშვიდობოთო, მეც შევწუხდი – იქნებ შვილთან სასაუბრო ერთი საათი წავართვი. ნებართვა ავიღე ამ ჩვენს საუბარს გამოვაქვეყნებ-თქო, დამთანხმდა და დამემშვიდობა.

მე კი მინდა იცნობდეთ ამ გოგონას 9 აპრილის ფოტოდან 25 წლის შემდეგ ოღონდ იტალიიდან… არადა გოგონა სურათზე სულ სხვანაირი ისტორიით მინდოდა რომ ყოფილიყო… ისევე, როგორც სხვანაირი მინდოდა ყოფილიყო ჩემი ქვეყნის ისტორიაც.