კომენტარი

“პრემიერის მიზანი იყო, საზოგადოებისთვის დაენახებინა, რომ არც ისეთი მაგრები არიან ეს ჟურნალისტები”

2 ოქტომბერი, 2013 • • 1397
“პრემიერის მიზანი იყო, საზოგადოებისთვის დაენახებინა, რომ არც ისეთი მაგრები არიან ეს ჟურნალისტები”

რას ფიქრობთ ჟურნალისტებისა და პრემიერ–მინისტრის შეხვედრის იმ ფორმატის შესახებ, რომელიც საზოგადოებამ დღეს იხილა. საუბარია შეცვლილ როლებზე, სადაც ხშირ შემთხვევაში პრემიერ–მინისტრი სვამდა შეკითხვებს და ჟურნალისტებს უწევდათ პასუხების გაცემა მათ მიერ ამა თუ იმ გადაცემაში გამოთქმული მოსაზრებების გამო. მიგაჩნიათ თუ არა, რომ ეს იყო ჟურნალისტებზე ზეწოლის მცდელობა?

არა, მე არ ვიტყოდი იმას, რომ ეს არის მედიაზე ზეწოლა და გეტყვით რატომაც: ეს ფორმატი პირველად არ ვნახეთ, ამ სახით, [პრემიერი] ჯერ შეხვდა ექსპერტებს და შემდეგ ჟურნალისტებს. ზეწოლად რატომ ვერ ჩავთვლი ამას? პრემიერ–მინისტრს არ აქვს ინსტრუმენტი, რომ ჟურნალისტებზე მოახდინოს ზეწოლა და რაღაცნაირად იმოქმედოს, რომ ჟურნალისტები გარდაიქმნენ. ჟურნალისტები აბსოლუტურად  სხვა კრიტერიუმებით იმართებიან. ეს ხდება შიგნით, მედიაორგანიზაციებში რედაქტორებისა და მედიამფლობელების მიერ. ესენი არიან ბიზნესორგანიზაციები, რომლებიც ცდილობენ გაიგონ. რა იყიდება კარგად. ამ შემთხვევაში ეს არ იყო პრემიერის მიზანი. ჩემი აზრით, პრემიერის მიზანი იყო,  საზოგადოებისთვის დაენახებინა, რომ არც ისეთი ყოჩაღები და მაგრები არიან ეს ჟურნალისტები, მათაც ეშლებათ და არიან ტენედენციურები. ალბათ, ეს იყო მისი ჩანაფიქრი და ეს არის ის, რაც ჩვენთვის უჩვეულოა. სხვა შემთხვევაში, მე მიმაჩნია, რომ ასეთი შეხვედრები მისასალმებელია. ასეთი შეხვედრები ჟურნალისტებს აძლიერებს, აძლევს მეტ თავისუფლებას და [საშუალებას] პირდაპირ მოუსმინონ პირველ პირებს და იქვე დაუსვან შეკითხვები და შევიდნენ კამათში. ამით ჩვენ, საზოგადოება და მაყურებელი ვიგებთ, ხოლო ჟურნალისტებისთვის არის ძალიან კარგი პრაქტიკა. ვერაფერს ცუდს ამაში ვერ ვხედავ და თუ ამაში რამე ცუდი არის, ეს შეიძლება იყოს ცუდი ისევ პრემიერ–მინისტრისთვის და პირველი პირებისთვის… თუ მათ ეშლებათ, თუ ისინი ცრუ შეფასებებს აკეთებენ და ცრუ ფასეულობებს ტირაჟირებენ, ეს ისევ მათ მიუბრუნდებათ, ანუ ეს არის რისკი მათთვის.

მამუკა ყუფარაძე
მამუკა ყუფარაძე

ბიძინა ივანიშვილი არის ერთ–ერთი უმაღლესი თანამდებობის პირი, მთავრობის მეთაური. მისი მხრიდან კონკრეტული ჟურნალისტის მოსაზრებების თუ საქმიანობის კრიტიკა არ შეიძლება აღქმული იყოს, როგორც თანამდებობის პირის სურვილად, რომ ამა თუ იმ ჟურნალისტის საქმიანობა მისთვის კომფორტული მიმართულებით შეცვალოს?

შეიძლება ეს მცდელობა აქვს, მაგრამ მე საერთოდ ვერ წარმომიდგენია, რომ ამით მიზანი მიიღწეოდეს პრემიერისგან, რომ ასე აქცევდეს თავის გავლენის ქვეშ ჟურნალისტს… ვერ წარმომიდგენია. მე ვერ შევატყვე, რომ რომელიმე ჟურნალისტი დათრგუნული გამოსულიყო იქიდან.

თქვენ თქვით,  შესაძლოა, ეს იყოს პრემიერის მცდელობა, რომ წარმოაჩინოს: არც ისეთი ყოჩაღები არიან ეს ჟურნალისტები. როგორც ფიქრობთ, დღეს ივანიშვილს ეს გამოუვიდა?

 

სრულად არ მინახავს გადაცემა, მაგრამ მე რაც ვნახე, ვერ დავინახე ის, რომ პრემიერ–მინისტრმა ჟურნალისტები დაჩაგრა. მან მართლაც რაღაცნაირად დაჩაგრა ექსპერტების თუ პოლიტოლოგების ერთი ნაწილი, მაგრამ ჟურნალისტების დაჩაგვრა ასე ადვილი არ არის და მე ასეთი რაღაც ვერ დავინახე. საზოგადოებაში, შესაძლოა, რაღაც ნაწილმა ჩათვალოს ასე, რომ პრემიერმა აჯობა ჟურნალისტებს, მაგრამ მე ასეთი რამ ვერ დავინახე. მე გავაკრიტიკებ კიდევაც და დავიჭერ ჟურნალისტების მხარეს და ვიტყვი, რომ არაფრით მესმის პრემიერის ნათქვამი, რომლის მიხედვითაც ჟურნალისტი არ უნდა იყოს ფოსტალიონი. რატომ არ უნდა იყოს?! ჟურნალისტი ფოსტალიონიც უნდა იყოს და მიკროფონიც, აქ არის აბსოლუტურად სხვა ფასეულობა: როდესაც ჟურნალისტი აკეთებს გადაცემას თუ რეპორტაჟს, უნდა გამიჯნოს ფაქტი და ის კომენტარი, რომელსაც თვითონ უკეთებს, თორემ რატომ არ უნდა იყოს ფოსტალიონი, განა ახალი ამბები რა, ფოსტალიონობა არ არის? განა ახალი ამბებიდან რამეს სხვას ველით?! ახალი ამბები გვინდა ფაქტებით. ეს შეცდომა იმ წუთში თვალში საცემი იყო, როცა პრემიერი აკრიტიკებდა ჟურნალისტებს.

ამ სახის დისკუსიაში შესვლა ჟურნალისტების და პრემიერის  რამდენად მისაღებია და რამე მაგალითები თუ შეგიძლიათ, რომ მოიყვანოთ იგივე დასავლეთის ქვეყნებიდან, როცა უმაღლესი თანამედობების პირი ჟურნალისტებს ხვდება ისეთი ფორმატით, სადაც თვითონ სვამს კითხვებს და ითხოვს ახსნა–განამრტებებს მათგან.

არ ვიცი. მე არ ვიცნობ ასეთ ფორმატს, მაგრამ ის, რომ პირველ პირებს ესაუბრებიან ჟურნალისტები და  გულწრფელი, ცოცხალი დისკუსიები და დიალოგი არის, მე ეს ვიცი ნამდვილად, თუმცა ზუსტად ეს ფორმატი არ ვიცი. ჩვენ ივანიშვილამდე განებივრებულები არ ვიყავით ამით, სააკაშვილიც, შევარდნაძეც და სხვა წარჩინებული მაღალი თანამდებობის პირები შერჩევით უსხდებოდნენ ხოლმე ჟურნალისტებს და იმ შერჩევით თუ წინასწარ გაწერილ რეგლამენტში რაღაც დავარცხნილი დიალოგი იყო ხოლმე. ეს ამ შემთხვევაში არის ახალი და ეს შეიძლება რაღაცნაირდ დაემსგავსოს დასავლურ გამოცდილებას, როდესაც პირველ პირებს მართლაც ხვდებიან ჟურნალისტები და მართლაც არის…

თუმცა იქ ძირითადად ჟურნალისტები სვამენ შეკითხვებს?

კი, ჟურნალისტები სვამენ… ჩვენი დონეა ასე, რომ პრემიერ–მინისტრი იწყებს შეკითხვების დასმას. ისევ ვიმეორებ, ამაში რამე ტრაგიკულს მე ვერ ვხედავ. ჩვენ გვყავს პრემიერ–მინისტრი, რომელიც 2 წლის წინ გახდა პოლიტიკოსი, ყოველ შემთხვევაში, ასე განაცხადა და აქედან გამომდინარე, ეს მე არ მიმაჩნია რაღაც დანაშაულად ან მიუტევებელ შეცდომად.

2 წლის წინ რომ გახდა პოლიტიკოსი, ეს ამ შემთხვევაში რას ცვლის?

ეს ცვლის იმას, რომ თუ ჩვენ ასეთ პოლიტიკოსს ვირჩევთ და 2 წლის პოლიტიკოსი მოგვყავს სახელმწიფოს სათავეში, მაშინ ასეთი თანმდევი პროცესებიც არ უნდა გაგვიკვირდეს. ესეც იმის ლოგიკური გაგრძელებაა, რომ მე მახსოვს, როდესაც ის კანდიდატი იყო და მიუძღვოდა თავის პარტიას, პირველ ორ შეხვედრაზე საერთოდ ვერ ლაპარაკობდა ეს ადამიანი და ამაში რაღაცნაირად საზოგადოებაც უთანაგრძნობდა, მაგრამ ის კაცი 2–3 თვის შემდეგ კარგი მჭევრმეტყველი გახდა. კარგს ვამბობ იმ დონესთან შედარებით, ანუ გაიზარდა, წინ წავიდა. თან გაითვალისწინეთ, რომ პრემიერ–მინისტრი მიდის და თითქოს დასაკარგიც არაფერი მაქვსო, ასე ამბობს და რაღაც თანამიმდევრული გათვლა აქვს მას, რომ ასე თამამად ხვდება, თავის აზრს ამბობს, კიცხავს, კითხვებს უსვამს და ასე შემდეგ. არაფერი ამაში ტრაგიკული არ არის.

მასალების გადაბეჭდვის წესი