შეფასებები კონსტიტუციაში ქორწინების განმარტების ინიციატივაზე
საპარლამენტო ფრაქცია “ქართული ოცნების” თავმჯდომარე გია ვოლსკიმ 9 თებერვალს განაცხადა, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით მუშაობა მიმდინარეობს, რომლის მიხედვითაც კონსტიტუციაში განისაზღვრება, რომ ოჯახი არის ქალისა და მამაკაცის ერთობა. ინიციატივას,არ იზიარებენ ის ადამიანები, რომლებსაც “ნეტგაზეთი” ესაუბრა:
თამთა მელაშვილი, მწერალი
“ჩვენი კონსტიტუცია ძალიან ლიბერალური და ძალიან კარგი კონსტიტუციაა და თავი დაანებოს[გია ვოლსკიმ]. ეს თემა აქტუალური არ არის. როგორც ხდება ხოლმე, ახლაც წინასაარჩევნო მანიპულაციასთან გვაქვს საქმე, რომელსაც რაღაც ძალები იყენებენ იმისათვის, რომ საზოგადოება გააღიზიანონ, მათზე იმოქმედონ. ქორწინება დღეს საქართველოში აქტუალური არ არის და თუ ოდესმე გახდება, მაგასაც ვიტყვით, არ არის პრობლემა. ოჯახის განსაზღვრება საერთოდ არ უნდა იყოს კონსტიტუციაში, მით უმეტეს, როგორც ქალის და კაცის კავშირი.”
ერეკლე დეისაძე, მწერალი და მუსიკოსი
ერეკლე დეისაძე
“ეს თემა საერთოდ არ არის აქტუალური. ამას აკეთებენ იმისათვის, რომ წინასაარჩევნოდ გამოგონილი პრობლემები წინა პლანზე წამოწიონ რეალური პრობლემების გადასაფარად. ამას აკეთებენ გოგი თოფაძის, ლევან ვასაძის და სხვათა სახელით. ეს ერთი დიდი თამაშია, რათა რეალური პრობლემები მიჩქმალული იყოს და ხალხს ჰქონდეს სანახაობა. ეს პრობლემებია უმუშევრობა, მძიმე სოციალური ფონი, განათლების სისტემის მოშლა. სამწუხაროდ, ამ მიმართულებებით ქვეყანაში არაფერი კეთდება, მე ვერანაირ წინსვლას ვხედავ.
გია ვოლსკის წარმოდგენით, თუ ოჯახი არის კაცისა და ქალის ერთობა, მაშინ ქალებს და კაცებს უნდა დავუტოვოთ უფლება, რომ თვითონ გადაწყვიტონ, იქნებიან კაცები თუ ქალები. ერთი არის ბიოლოგიური სქესი, მაგრამ მეორეა ადამიანის იდენტობა. მე მგონია, რომ იდენტობა ბიოლოგიაზე წინ უნდა დავაყენოთ. როცა წყვილი ქორწინების სახლში მივა და ურთიერთობის დარეგისტრირებას მოითხოვს, იქ მომუშვე ადამიანმაც კარგად უნდა იცოდეს, რომ იდენტობა ბიოლოგიურ სქესზე წინ დგას.
რატი ამაღლობელი, მწერალი
რატი ამაღლობელი
მე არ ვფიქრობ, რომ კონსტიტუცია ოჯახს უნდა არეგულირებდეს. ვიღაცებისთვის, რომლებიც პოლიტიკური ქულების დაწერით არიან დაკავებული, ასეთი თემები აქტუალურია, მაგრამ მე მგონია, რომ თითიდან გამოწოვილი თემაა. ”
ლია უკლება, მხატვარი
მხატვარი ლია უკლება, ფოტო: ბაია პატარაია
“იქნებ მე და ჩემი შვილი, ან მეგობარი ვცხოვრობთ ერთად, ეს ოჯახი არ არის? ვერ ვიაზრებ ოჯახის ასეთ დეფინიციას და მისი კონსტიტუციაში ჩაწერის კატეგორიული მოწინააღმდეგე ვარ. ოჯახი არის ერთად მცხოვრები ადამიანების ერთობა, იმის მიუხედავად, დაკანონებულია, თუ არა. ვისაც ოჯახის შექმნის სურვილი აქვს, უნდა შეეძლოს, არ აქვს მნიშვნელობა ქალები იქნებიან, კაცები, თუ ქალი და კაცი.”
მოვლენათა ქრონოლოგია
- საქართველოს კონსტიტუციის 36-ე მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით, ქორწინება ემყარება მეუღლეთა უფლებრივ თანასწორობასა და ნებაყოფლობას.
- 2012 წლის საქართველოს საპრეზიდენტო არჩევნების წინ ქრისტიანულ-დემოკრატიულმა მოძრაობამ მოამზადა საკონსტიტუციო ცვლილებების პროექტი, რომელიც ითვალისწინებდა კონსტიტუციის 36-ე მუხლის ცვლილებას შემდეგი რედაქციით: “სახელმწიფო აღიარებს მამაკაცისა და ქალის ქორწინებას, რომელიც ემყარება მეუღლეთა უფლებრივ თანასწორობასა და ნებაყოფლობას.“ ქდმ-მ ამ ინიციატივის მხარდასაჭერად მაშინ ხელმოწერების შეგროვება დაიწყო. ეს ინიციატივა ასევე გახდა ჰომოფობიაზე დისკუსიის საფუძველი.
- 2014 წელს მაშინდელი პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი გამოვიდა ინიციატივით, კონსტიტუციაში შეეტანათ ჩანაწერი, რომ “ოჯახი არის ქალისა და მამაკაცის ერთობა” [სავარაუდოდ მას მხედველობაში ჰქონდა ქორწინება, რადგანაც “ოჯახი” საერთოდ არ გვხდება კონსტიტუციაში”. მაშინ ღარიბაშვილმა განაცხადა, რომ ოჯახის დეფინიციის კონსტიტუციით გამყარების ინიციატივა განხილული და მოწონებულია კოალიცია „ქართული ოცნების“ პოლიტსაბჭოს მიერ.
- 2016 წლის 27 იანვარს მოქალაქე გიორგი ტატიშვილმა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მიმართა საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის იმ ნორმის არაკონსტიტუციურად ცნობის შესახებ, რომელიც ქორწინებას მხოლოდ ქალსა და კაცს შორის აღიარებს.
- 2016 წლის 7 თებერვალს საქართველოს მართლმადიდებელმა ეკლესიამ მიმართა შინაგან საქმეთა მინისტრს გიორგი ტატიშვილისთვის დაცვის გამოყოფის თხოვნით. ეკლესიამ განაცხადა, რომ ტატიშვილი არის ლგბტ საზოგადოების წარმომადგენელი და რადგანაც მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი უარყოფითად არის განწყობილი “ასეთ კანონთან მიმართებაში” არის საშიშროება, რომ გარკვეული ძალების მიერ ეს მდგომარეობა იქნას გამოყენებული პროვოცირებისათვის და გიორგი ტატიშვილის სიცოცხლეს საფრთხე შეექმნას. შსს სამინისტრო არ ავრცელებს ინფორმაციას, გამოუყვეს თუ არა დაცვა გიორგი ტატიშვილს საპატრიარქოს თხოვნის საფუძველზე;
- 2016 წლის 8 თებერვალს ლგბტ ორგანიზაციები ქორწინების თანასწორობასთან დაკავშირებით გიორგი ტატიშვილის ინიციატივას გაემიჯნენ და განაცხადეს, რომ გიორგი ტატიშვილს არ ჰქონია ლგბტ თემთან საკანონმდებლო ინიციატივაზე დისკუსია და იგი მოქმედებს არა ლგბტ ადამიანების, არამედ საკუთარი სახელით. მათი აზრით, ინიციატივა ქორწინების დეფინიციასთან დაკავშირებით პროვოკაციულია და ლგბტ ადამიანების უფლებების არა დაცვისკენ, არამედ მათი დაზარალებისკენ არის მიმართული.
- 2016 წლის 9 თებერვალს, საინფორმაციო სააგენტო “ინტერპრესნიუსის” ცნობით, გია ვოლსკიმ განაცხადა, რომ საპარლამენტო უმრავლესობას მზად აქვს კანონპროექტი, რომლის მიხედვითაც კონსტიტუციაში გადავა ოჯახის ის დეფინიცია, რაც საქართველოს სამოქალაქო კოდექსშია.