„სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოებამ“ (ISFED) საქართველოს პარლამენტის 2020 წლის არჩევნების წინასაარჩევნო მონიტორინგის პირველი შუალედური ანგარიში წარმოადგინა. ანგარიშში განხილულია 2020 წლის პირველი ივნისიდან 4 ივლისის ჩათვლით პერიოდი, ასევე, მოვლენები, რომელთა განვითარება პირველ ივნისამდე დაიწყო და მონიტორინგის პერიოდშიც მიმდინარეობდა.
ISFED-ის შეფასებით, საანგარიშო პერიოდში გამოვლინდა:
- ამომრჩეველთა სავარაუდო მოსყიდვის 19 ფაქტი, მათ შორის, საქართველოს პარლამენტის მაჟორიტარი დეპუტატების მიერ – 16, ხოლო “ლელოსთან” დაკავშირებული „მოძრაობა მომავლისთვის – მომოს“ მიერ – 3 შემთხვევა;
- სახელმწიფო რესურსების სავარაუდო გამოყენების 2 ფაქტი;
- „სამართლიანი არჩევნების“ დამკვირვებელზე ზეწოლის 1 ფაქტი;
- პოლიტიკურ საქმიანობაში ხელის შეშლის 2 ფაქტი;
- სავარაუდოდ, პოლიტიკური ნიშნით ზეწოლა/მუქარის 1 ფაქტი.
მაჟორიტარების მიერ ამომრჩევლის სავარაუდო მოსყიდვა
ISFED-ის ცნობით, პარლამენტის ცალკეული მაჟორიტარი დეპუტატის მიერ სხვადასხვა სახის სოციალური ღონისძიების ფარგლებში მოსახლეობისთვის სასურსათო ან სამედიცინო პაკეტების გადაცემის ფაქტები დაფიქსირდა, რაც მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ საქართველოს კანონის 252-ე მუხლით აკრძალული ქმედების – ამომრჩევლის მოსყიდვის ნიშნებს შეიცავს. “სამართლიანი არჩევნები” ანგარიშში ასახავს 16 მაჟორიტარი დეპუტატის მიერ ამომრჩევლის სავარაუდო მოსყიდვას:
ფატი ხალვაში - ბათუმის მაჟორიტარი დეპუტატი
მუხრან ვახტანგაძე - ბათუმის მაჟორიტარი დეპუტატი
მონაწილეობა არ მიუღია. ის სასურსათო კალათების დარიგების პროცესში ჩაერთო, როგორც ყოფილი სპორტსმენი.
გოჩა ენუქიძე - ამბროლაურის, ონის, ცაგერის, ლენტეხისა და მესტიის მაჟორიტარი დეპუტატი
კახა ოქრიაშვილი - დმანისისა და წალკის მაჟორიტარი დეპუტატი
მისი მაჟორიტარული ოლქის ტერიტორიაზე ცხოვრობენ. მოსახლეობას პროდუქტები შეფუთვებად დაურიგდა, რასაც თან ახლდა წარწერა „საკვები პროდუქტების ნაკრები, თქვენთან ერთად, კახა ოქრიაშვილი, ჰუმანიტარული დახმარება“. დეპუტატის პრეს-სამსახურის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში ნათქვამია, რომ ჰუმანიტარული აქციის ფარგლებში, რომლის ბიუჯეტი ნახევარ მილიონ ლარს შეადგენს, კახა ოქრიაშვილმა აუქციონის წესით, პირადი სახსრებით, ჯამში, 32 000 ლიტრი ზეთი, 48 000 კგ მაკარონი, 32 000 კგ ბრინჯი, 32 000 კგ წიწიბურა და 32 000 კგ შაქარი შეიძინა. კახა ოქრიაშვილს საჯაროდ აქვს გაცხადებული მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში ამავე ოლქში მაჟორიტარ დეპუტატად კენჭისყრის განზრახვის შესახებ.
გოდერძი ჩანქსელიანი - თეთრიწყაროს მაჟორიტარი დეპუტატი
გენადი მარგველაშვილი - ქუთაისის მაჟორიტარი დეპუტატი
ჯანმრთელობას!“
გოგი მეშველიანი - ბოლნისის მაჟორიტარი დეპუტატი
სავალან მირზოევი - გარდაბნის მაჟორიტარი დეპუტატი
გიორგი თოთლაძე - ქარელის მაჟორიტარი დეპუტატი
კობა ლურსმანაშვილი - ხარაგაულისა და ბაღდათის მაჟორიტარი დეპუტატი
კობა ნაკაიძე - ქობულეთის მაჟორიტარი დეპუტატი
ანზორ ბოლქვაძე - ხულოს, ქედისა და შუახევის მაჟორიტარი დეპუტატი
ელგუჯა გოცირიძე - ტყიბულისა და თერჯოლის მაჟორიტარი
ასევე, ზოგიერთ მრავალშვილიან ოჯახში დახმარების გადასაცემად თავად დეპუტატი იყო მისული.
ნინო წილოსანი - ლანჩხუთის და ჩოხატაურის მაჟორიტარი დეპუტატი
გაუხანგრძლივდა ულიმიტო ინტერნეტი. ჩოხატაურის მაჟორიტარი დეპუტატის ბიუროს ხელმძღვანელმა მაკა გოგიჩაიშვილმა „სამართლიანი არჩევნების“ წარმომადგენელთან საუბრისას დაადასტურა, რომ მაჟორიტარი
დეპუტატის ბიუროს შუამდგომლობით, „ფონდმა წილოსანმა“ – რომლის ხელმძღვანელიც ჩოხატაურის მაჟორიტარი დეპუტატი ნინო წილოსანია, აპრილისა და მაისის თვეში, ინტერნეტ-პაკეტის საფასური ჩოხატაურის საჯარო სკოლების 15 მოსწავლეს გადაუხადა.
თემურ ხუბულური - გორის მაჟორიტარი დეპუტატი
გიორგი ვოლსკი - ჩუღურეთის მაჟორიტარი დეპუტატი
გაიმართა. შესაბამისი ინფორმაცია სენაკის მუნიციპალიტეტის მერიამ 2 ივლისს გამოაქვეყნა, სადაც აღნიშნულია, რომ მუნიციპალიტეტში მცხოვრებ სოციალურად შეჭირვებულ ოჯახებს, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილ მოქალაქეებს, ომისა და თავდაცვის ძალების ვეტერანებსა და მათი ოჯახის წევრებს ჩაუტარდებათ უფასო სამედიცინო პროფილაქტიკური გამოკვლევები.
„მოძრაობა მომავლისთვის“ და პარტია „ლელო“
„სამართლიანი არჩევნების“ ინფორმაციით, „მოძრაობა მომავლისთვის – მომო,“ სოციალური კამპანიის ღონისძიებას სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში აწყობს და ეხმარება სოციალურად შეჭირვებულ მოქალაქეებს. ორგანიზაცია პარტია “ლელოსთან” არის აფილირებული, კერძოდ, ორგანიზაცია საჯარო აქტივობებში იყენებს „ლელო საქართველოსთვის“ ვიზუალურ მანიშნებელს – ყვითელ ფერს, სოციალური აქციების დროს კი ისმის პარტიის ლიდერის, მამუკა ხაზარაძის სახელი. ასევე, ორგანიზაციის დამფუძნებელი პარტია „ლელო საქართველოსთვის“ ერთ-ერთი წევრი თეონა დოლენჯაშვილია. მაგალითად, 15 მაისს „მოძრაობა მომავლისთვის – მომოს” ორგანიზებით, სოფელ ერგნეთში ყველა ოჯახს (152 ოჯახი) სასურსათო დახმარება გაეწია. დახმარების გადაცემისთვის ერგნეთში, „მომოს“ დამფუძნებელ თეონა დოლენჯაშვილთან ერთად, ჩასულები იყვნენ პარტია „ლელოს“ წარმომადგენლები: კახა კოჟორიძე, პაპუნა კობერიძე და სოსო ვახტანგაშვილი. მათ ადგილზე გააკეთეს განცხადება და დახმარებისთვის მადლობა გადაუხადეს მამუკა ხაზარაძეს.
17 ივნისს „ლელო საქართველოსთვის” ახალგაზრდული ფრთის წარმომადგენლებმა თელავის რაიონის სოფელ რუისპირში მცხოვრებ ოჯახს მატერიალური დახმარება გაუწიეს, გადასცეს საჭირო პროდუქტები და მედიკამენტები. აქციის მონაწილეები გამოწყობილი იყვნენ „ლელო საქართველოსთვის“ საიმიჯო ყვითელი ფერის სამოსში, მათივე ლოგოს გამოსახულებით.
3 ივლისს მედიით გავრცელდა ინფორმაცია, რომ „მოძრაობა მომავლისთვის – მომომ“ 12 გალელ სტუდენტს სტიპენდია დაუნიშნა.
“ჩვენი სოფელი”
“სამართლიანი არჩევნების” შეფასებით, სახელმწიფო ბიუჯეტით დაფინანსებული ბეჭდვითი საინფორმაციო გამოცემა „ჩვენი სოფელი“ მმართველი პარტიისა და მისი ლიდერის, ბიძინა ივანიშვილისთვის სასარგებლო აგიტაციის ნიშნებს შეიცავს. სავარაუდოდ, პედაგოგების ფართო აუდიტორიის გულის მოგებას ემსახურება განათლების, მეცნიერების, სპორტისა და კულტურის სამინისტროს მიერ პრაქტიკოსი პედაგოგებისთვის დაგეგმილი სავალდებულო გამოცდის გაურკვეველი თარიღით, შემოდგომისთვის გადადება.
დამკვირვებლებზე ზეწოლა
ISFED-ის შეფასებით, განსაკუთრებით საგანგაშოდ უნდა შეფასდეს, მონიტორინგის დაწყების შემდეგ „სამართლიანი არჩევნების“ დამკვირვებელზე განხორციელებული ირიბი ზეწოლის შემცველი სატელეფონო ზარი და მინიშნება, რომ, აქტიურობის შემთხვევაში, მის ბიზნესს პრობლემები შეექმნება. ასევე, სავარაუდოდ, პოლიტიკურ საქმიანობაში ხელის შეშლის ფაქტები გამოვლინდა ქუთაისსა და ხულოში. ქუთაისში უცნობი პირები „ერთანი ნაციონალური მოძრაობის“ ღონისძიებებისთვის ხელის შეშლას ცდილობდნენ, ხულოში კი ხულიგნობის ბრალდებით დაკავებული პირის ძმა აცხადებს, რომ მას აჭარის მთავრობის თავმჯდომარის მამამ არჩევნების პერიოდში დახმარება სთხოვა, ხოლო უარის შემდეგ მისი ძმა დააპატიმრეს.
ISFED-ის რეკომენდაციები
“სამართლიანი არჩევნები” ხელისუფლებასა და პოლიტიკურ პარტიებს მოუწოდებს:
- არ განახორციელონ ზეწოლა დამკვირვებლებზე და ხელი არ შეუშალონ სადამკვირვებლო საქმიანობის განხორციელებაში;
- არ გამოიყენონ ამომრჩევლებთან ურთიერთობის იმგვარი ფორმა, რაც შეიცავს ამომრჩევლის მოსყიდვის ნიშნებს და საკუთარი საქმიანობა განახორციელონ კეთილსინდისიერად;
- პარლამენტის მაჟორიტარმა დეპუტატებმა თავი შეიკავონ სახელმწიფო ან/და ადგილობრივი ბიუჯეტით დაფინანსებულ ღონისძიებებში მონაწილეობის მიღებისგან. ქველმოქმედების განხორციელებისას, მაჟორიტარმა დეპუტატებმა დაიცვან ანონიმურობა და თანხები შესწირონ იმ ფონდებს, რომლებიც ამ მიმართულებით საქმიანობენ;
- პოლიტიკურმა პარტიებმა თავი უნდა შეიკავონ ოპონენტების კამპანიურ ღონისძიებებზე საკუთარი მხარდამჭერების მობილიზებისა და დასწრებისგან. ასევე, არ უნდა დაუშვან თავისი მხარდამჭერების მიერ სხვა პარტიების შეხვედრებისა და კამპანიური საქმიანობისთვის ხელის შეშლა.
- პარტიებმა და კანდიდატებმა ამომრჩევლებთან შეხვედრების შესახებ ინფორმაცია ხელმისაწვდომი გახადონ სადამკვირვებლო ორგანიზაციებისთვის და მედიისთვის, რათა ხელი შეეწყოს საარჩევნო კამპანიის მონიტორინგს.
- ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებმა სახელმწიფო და ადგილობრივი ბიუჯეტის სახსრებით დახმარების გაცემისას იმოქმედონ კეთილსინდისიერების პრინციპის დაცვით და მოსახლეობას არ შეუქმნან განცდა, რომ გაცემული დახმარების უკან მმართველი პარტია დგას.
- საქველმოქმედო ორგანიზაციებმა და ჰუმანიტარული აქციების ორგანიზატორებმა საქველმოქმედო აქციების ჩატარებისას არ დაარღვიონ საქართველოს საარჩევნო კოდექსით დადგენილი აკრძალვები და არ გამართონ მსგავსი ღონისძიებები პოლიტიკურ პარტიებთან და მათ წარმომადგენლებთან ერთად; არ გამოიყენონ საქველმოქმედო აქცია რომელიმე პარტიის ან/და კანდიდატის სასარგებლოდ აგიტაციისთვის.
„სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოება“ (ISFED) საქართველოს პარლამენტის 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნების წინასაარჩევნო პერიოდის მონიტორინგს პირველი ივნისიდან ახორციელებს. მონიტორინგი ხორციელდება შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) და ევროკავშირის მხარდაჭერით. წინასაარჩევნო პერიოდის მონიტორინგის პირველი შუალედური ანგარიში, ძირითადად, მოიცავს 2020 წლის პირველუ ივნისიდან 4 ივლისის ჩათვლით პერიოდს, აგრეთვე მოვლენებს, რომელთა განვითარება 1 ივნისამდე დაიწყო და მონიტორინგის პერიოდშიც მიმდინარეობდა.
