ახალი ამბები

გამოჩნდება თუ არა ახალი მემარცხენე ძალა? – ინტერვიუ გიორგი ღვინჯილიასთან

6 აპრილი, 2019 • 3739
გამოჩნდება თუ არა ახალი მემარცხენე ძალა? – ინტერვიუ გიორგი ღვინჯილიასთან

მშენებლობაზე მუშების სიკვდილმა ბიძგი მისცა საპროტესტო დემონსტრაციას, რომელზეც სხვადასხვა სოციალური პრობლემის წინააღმდეგ საბრძოლველად “სახალხო მოძრაობის” შექმნის პირობა დაიდო.

გეგმავს და მოახერხებს თუ არა სხვადასხვა ჯგუფი გამოკვეთილად მემარცხენე პოლიტიკური იდეების გარშემო გაერთიანებას? რა სახის შეიძლება იყოს ეს გაერთიანება? ვინ შეიძლება აქ ვიხილოთ? ვის მოიაზრებენ მხარდამჭერებად? რა გამოწვევების წინაშე დგანან ისინი? ნეტგაზეთმა ეს და სხვა კითხვები დაუსვა სახალხო მოძრაობის ერთ-ერთ ინიციატორს, გიორგი ღვინჯილიას.

—პირველი აპრილის დემონსტრაციები დასრულდა პირობით, რომ სახალხო მოძრაობა ჩამოყალიბდება. რა მოხდა ამის შემდეგ? რა ეტაპზე ხართ?

—ეს არ ყოფილა აქციაზე სპონტანურად მოფიქრებული იდეა. ამაზე შიდა საუბარი მიმდინარეობდა, რისი ერთ-ერთი ინიციატორიც მე ვიყავი… აქციებს რომ შევხედოთ, მუდმივად ნაცნობი ადამიანები ვართ ხოლმე. სულ ვფფიქრობდი, როგორ გავაფართოვოთ ეს წრე, როგორ უნდა შემოვიყვანოთ უფრო მეტი ადამიანი. ამ საკითხის გადაჭრა საზოგადოებასთან მუშაობის პრინციპების ცვლილებას გულისხმობს.

“სახალხო მოძრაობის” იდეა გულისხმობს, შეიქმნას სამუშაო პროცესი სხვადასხვა ჯგუფს შორის, სადაც ისინი ერთად მოიფიქრებენ, როგორ არის შესაძლებელი მათ შორის თანამშრომლობა. მე დავაანონსე სამუშაო პროცესი. ეს არ არის მარტივი. ჩვენ ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, რომელშიც ყველა საზოგადოებრივად აქტიურ ჯგუფზე დღემდე უშიშროება მუშაობს, სულ ისმის შფოთვა, რომ გვისმენენ, აგენტებს გვინერგავენ და გვაკონტროლებენ, ამაზეც ღიად საუბარია საჭირო. დღეს რომ მივალ ადამიანთან, შეიძლება მეორე დღეს დაურეკონ და უთხრან ისეთი რამ, რომ მე არასასურველი ვიყო მისთვის. ეს პოლიტიკური პროცესია და პოლიტიკურ ბრძოლას მოითხოვს. შეკითხვა მდგომარეობს შემდეგში — მზად ვართ თუ არა ჩვენ, დამოუკიდებელი ჯგუფები, რომლებიც არ ვართ ასოცირებულები რომელიმე პოლიტიკურ პარტიასთან თუ სხვა ჯგუფთან, შევძლებთ თუ არა ამას.

—ვის არის ეს “ჩვენ”, დამოუკიდებელი ჯგუფები? 1 აპრილის აქციის ორგანიზატორები იყვნენ მეტროს პროფკავშირი “ერთობა 2013”, დამოუკიდებელი პროფკავშირი “სოლიდარობის ქსელი” და “ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგიც ცენტრი” (EMC). ამ ჯგუფებზეა საუბარი?

—ვინც დადის ამ აქციებზე. ბევრი ჯგუფი არსებობს; ამ აქციას ჰყავდა სამი კონკრეტული ორგანიზატორი, მაგრამ პირველ რიგში ვთვლი უშუალოდ დაზარალებულ ადამიანებსა და ჯგუფებს. ესენი არიან ტაქსის მძღოლები, იპოთეკარები, დევნილები, მშრომელები, ნარკოპოლიტიკითა და აზარტული თამაშებით დაზარალებულები, ა.შ. მოკლედ ყველა ვისაც ყოველდღიური ქართული პრობლემები ეხება და მარტოს უწევს ამ პრობლემებთან გამკლავება.

—ანუ ადამიანები, რომლებსაც იწვევთ, მოძრაობას შემოუერთდნენ, არა?

—ეს ადამიანები არსებული მოძრაობას კი არ უნდა შემოუერთდნენ, მათ უნდა შექმნან ეს მოძრაობა. თანახმანი არიან თუ არა, რომ შექმნან ეს მოძრაობა. ეს კითხვები უნდა დაისვას მათთან.

—ვინ არიან ეს “მათ”, რომელი ჩაგრული ჯგუფები?

რაღაც გაგებით, მთელი მთელი საქართველო არის დღეს ჩაგრული ჯგუფი… დამიკავშირდნენ ბევრ ობიექტში შესახლებული დევნილები, რომლებმაც თქვეს, რომ იქნებოდნენ ამით დაინტერესებული. არიან ჯგუფები, რომლებსაც კონკრეტული კანონპროექტები აქვთ, მაგალითდ, სათამაშო ბიზნესის რეგულირებისთვის, გამოსახლებების შესაჩერებლად; არის ტაქსის მძღოლების ჯგუფი, რომელიც არ არის ჰომოგენური, და ჩვენი თანადგომა ჭირდება, რატომ უნდა დაიჩაგროს ეს ხალხი, რომელიც ისედაც დიდ წნეხში იმყოფება, მათ დაშლაზე უშიშროებაც მუშაობს და სხვადასხვა პარტიებიც ცდილობენ ამ სიტუაციის გამოყენებას. ერთი სიტყვით, საუბარია სამუშაო პროცესის დაწყებაზე და იმის გარკვევაზე ვინ არის ამის გამკეთებელი.

—სამუშაო პროცესი რისთვის?

—იმისთვის, რომ ვნახოთ, შეგვიძლია თუ არა, შევქმნათ რაღაც ტიპის მოძრაობა, რომელიც ამ ხალხს გააერთიანებს.

გააერთიანებს რისთვის?

—იმისთვის, რომ რიგითი ქართველისთვის პრობლემურ ნებისმიერ საკითხზე დადგეს კონკრეტული შედეგი. მაგალითად, კანონპროექტს გამოსახლებების წინააღმდეგ და ა.შ., სჭირდება სერიოზული საზოგადოებრივი წნეხი, რადგან თვითონ პარლამენტში არის წარმოდგენილი მევახშეების ძლიერი ლობი. ჩვენ ვხედავთ, რომ სასამართლოს, გარდაცვლილი მუშების შემთხვევაში, კონკრეტული შედეგი არ დგება.

ეს შედეგი იმიტომ არ დგება, რომ, ერთი მხრივ, ყველა ჩვენგანი იბრძვის ცალ-ცალკე, მეორე მხრივ იმიტომ, რომ სოლიდარობის ფუნქცია არის გადაბარებული ჩვენნაირ ადამიანებზე, ვინც ამ აქციებზე დავდივართ. უკვე “პროფესიით სოლიდარული ადამიანები” გავხდით. თუ ეს წრე ვერ გავარღვიეთ, მაშინ საერთოდ აზრზსაც ვეღარ ვხედავ რამენაირი აქციის ჩატარების და რაიმეს მოთხოვნის. ბოლოს რომელმა მოთხოვნამ გაიმარჯვა, აღარც მახსოვს. ესე იგი, საჭიროა ხალხთან მუშაობის სტრატეგია შეიცვალოს…თუ არა და აქციებზე სიარულის აზრსაც ვეღარ ვხედავ, ყოველთვის გამოყენებულად და სპექტაკლის მონაწილედ ვგრძნობ თავს.

—ვინ უნდა იმუშაოს ამაზე?

—ყველაზე დიდი პრობლემა ეს არის. საჭიროა ასეთი ჯგუფები, რომლებიც ამას გააკეთებენ. მე, მაგალითად, არ მაინტერესებს გამიჯვნა — “ლიბერალი”, “მემარცხენე”, “მემარჯვენე”, ა.შ..

მნიშვნელოვანი არის ის, რომ ეს ადამიანები უნდა იზიარებდნენ თეზისს, რომ საქართველოს მოსახლეობა გავაძლიეროთ ისე, რომ დავაბრუნოთ ქართულ დემოკრატიაში. ქართული დემოკრატია დღეს ფუნქციონირებს ხალხის გარეშე, ხალხი უბრალოდ მენეჯმენტის ობიექტია პოლიტიკური კლასისთვის.

ვინც თანხმდება, რომ საქართველოში დემოკრატიას მხოლოდ სამართლიანი სასამართლო ან მხოლოდ რეგულაციები კი არ აკლია, არამედ აკლია ქართველი ხალხი; ეს ამოცანა ვისაც ადარდებს, — ლიბერალია, მემარცხენეა, მემარჯვენეა თუ არა, რა შეხედულებაც, რელიგიაც, სხვა ნიშნებიც არ უნდა ჰქონდეს, — ყველასთან მუშაობა არის ჩემთვის საინტერესო.

—ის ჯგუფებიც კი, რომლებიც მსგავს, შრომითი უფლებებისთვის გამართულ აქციებზე დადიან, მიუხედავად იმისა, რომ, ერთი შეხედვით, ფართო გაგებით, მემარცხენეობა აერთიანებთ, არ არიან ჰომოგენურები. მზად ხართ იმისთვის, რომ საერთო მიზნისთვის გარკვეულ დათმობებზე წასვლა მოგიწევთ?

მე, მაგალითად, არ მომწონს, რომ რაღაც ჯგუფს მემარცხენეებს უწოდებენ, რომელშიც მეც მოვიაზრები. შემდეგ ვიღაცამ შეიძლება რაიმე თქვას ამ ჯგუფის სახელით და ეს მოსაზრება ყველა დანარჩენზე ვრცელდებოდეს, თითქოს “ამას ამბობენ მემარცხენეები”.

ამ მემარცხენეების შიდა სამზარეულოში წლების განმავლობაში მიმდინარე კამათითაც დავიღალე. გარეთ უნდა გამოვიდეს საქმიანი დისკუსია: როგორ ქვეყანაში გვინდა ცხოვრება, რა გვინდა, რომ გავაკეთოთ ჩვენი ქვეყნისთვის. ეს არის ამოცანა, რომელსაც პასუხის გაცემა სჭირდება. არ შეიძლება, რომ ამაზე ლაპარაკობდეს რამდენიმე ინტელექტუალი სადღაც სამზარეულოში. ამაზე უნდა საუბრობდეს რაც შეიძლება ფართო ჯგუფი.

"მშრომელთა სიცოცხლე საფრთხეშია" — აქცია-მსვლელობა უსაფრთხო შრომისთვის. ფოტო: ნეტგაზეთი/ლუკა პერტაია

პასუხისმგებლობას ვგრძნობ იმ ხალხის წინაშე, ვინც ამ აქციებზე დადის. ამ ხალხს რამე ახალი ხომ უნდა უთხრა? რაღაც ხომ უნდა შევთავაზო? პირველ რიგში, ეს ხალხი უნდა ჩაერთოს ამ დისკუსიაში, რათა ყველანი მონაწილეობდნენ და საკუთარ აზრს გამოთქვამდნენ. ახლა ხომ ჩიხია? თუ აქვს EMC-ს [აქციის ერთ-ერთ ორგანიზატორს] ან ნებისმიერ სხვას, პროცესის განვითარების თავისი ხედვა, როგორ გავხადოთ უკეთესი ეს მოძრაობა, როგორ გავხადოთ გამარჯვებაზე ორიენტირებული, წარმოუდგინოს დანარჩენ საზოგადოებას. მოვიყვანოთ ეს დაზარალებული ადამიანებიც და წარმოადგინონ პოლიტიკური პროცესის საკუთარი ხედვები, მოყვნენ, როგორ შეაჩერეს მათი კანონპროექტები, როგორ დაქსაქსეს, როგორ ატყუებდნენ.

—თქვენი ხედვა როგორია?

—ჩემი ხედვა არის შემდეგში: ეს ჯგუფები, — ვერც მე, ვერც თქვენ, ვერც ვერავინ, ცალკე ვერაფერს ვერ მოვიფიქრებთ. ჩვენ შეგვიძლია, წარმოვადგინოთ ზოგადი ხედვა, რომ ქართველი ხალხი, როგორც აქტორი, არის დასაბრუნებელი დემოკრატიაში. სხვადასხვა ჯგუფები, რომლებიც იჩაგრებიან, უნდა ჩაერთონ დისკუსიაში, ბრძოლაში. უნდა ნახონ სხვადასხვა ადამიანები, უნდა წავიდეს საუბრის, გამოცდილების გაცვლა-გამოცვლის პროცესი. ამის მიზანი უნდა იყოს ის, რომ შეიქმნას რაღაც ტიპის მოძრაობა.

შეიძლება, ეს მოძრაობა ვერ გავაკეთო, მაგრამ ამას ვაყენებ როგორც მოსაზრებას, რომლის ირგვლივაც მინდა, ღია დისკუსია მიმდინარეობდეს.

—ეს ნიშნავს, რომ მზად ხართ კიდევ იმისთვის, რომ თუკი არ ემთხვევა სხვადასხვა საკითხზე თქვენი ხედვები ერთმანეთს, მაგრამ ძირითადი ღირებულება საერთო იყოს, კონსენსუსზე წახვიდეთ, ამ მცირე განსხვავებებზე თვალი დახუჭოთ?

—რა თქმა უნდა. ჩვენ ძალიან ჭრელ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, რომელშიც ნებისმიერი ჯგუფი, რომელიც საკუთარ თავზე აიღებს პასუხისმგებლობას, რომ ხალხის სახელით ისაუბროს, საკუთარ თავში ამ სიჭრელეს უნდა მოიცავდეს. სხვანაირად არ შეიძლება. ეს ვერ იქნება ჰომოგენური ჯგუფი, სექტანტური მემარცხენე გაერთიანება და ვერც ლიბერალების კრიტიკაზე აწყობილი გაერთიანება. ჯგუფის იდენტობა ამით განსაზღვრული ვერ იქნება. ეს უნდა იყოს ჯგუფი, რომელიც ფიქრობს, როგორ ჩართოს ხალხი და დაეხმაროს მათ იმაში, რომ მათი ინიციატივები გაჟღერებული იყოს.

—თუმცა ეს გაერთიანება გარკვეულ იდეოლოგიურ ჩარჩოში მაინც იქნება მოქცეული, არა?

აუცილებლად, მაგრამ დღეს მე ვერ ვხედავ მზა იდეოლოგიურ ჩარჩოს. მგონია, რომ ესეც დისკუსიის პროცესში უნდა შეიქმნას. არ მგონია, რომ დღეს არსებობს საქართველოში რომელიმე ჯგუფი ან ინტელექტუალი, ვისაც შეუძლია, რომ მზა იდეოლოგიური ჩარჩო მოგვიტანოს და ამას გავყვეთ. არ შეიძლება ერთი ადამიანი ან ადამიანების ჯგუფი მთელი ქვეყნის ნაცვლად აზროვნებდეს და იღებდეს გადაწყვეტილებებს, ამ დემოკრატიის სპექტაკლს 25 წელის ვუყურებთ და სიმართლის თქმის არ უნდა შეგვეშინდეს.

—ის ხალხი, ვისი ჩართვაც გინდათ პროცეში, რატომ უნდა დაგიდგნენ მხარში? რას ეუბნებით მათ?

—იმიტომ, რომ ყველა ჩვენგანი არის მარტო. ყველა ჩვენგანი არის დიდი ხნის წინ დამარცხებული. ჯერ ერთი, ჩვენ ამ საზოგადოებას ვუყურებთ რაღაც სიმაღლიდან. შეიძლება, მემანქანე ვერ ხედავს, რომ მის გვერდით ვიღაცას ასახლებენ, რადგან მეტროში მუშაობს. ის გამოსახლებული ადამიანი კიდევ იმას ვერ აღიქვამს, რომ მატარებლის საჭესთან ადამიანი ზის, რომელიც ამას მართავს და რაიმე პრობლემები შეიძლება ჰქონდეს. როდესაც ეს ადამიანები ერთმანეთთან საუბარს დაიწყებენ, და ამ საუბარს რაღაც ჩარჩო მიეცემა, რომ გავერთიანდეთ, [შემდეგ უფრო ნათლად გამოჩნდება პერსპექტივა].

—რა სტრატეგიას ისახავთ იმისთვის, რომ ამ ადამიანებზე “გახვიდეთ”, რა უნდა გააკეთოთ?

—ამ ადამიანებზე გასვლა არანაირი დაბრკოლება არ არის. ეს ადამიანები არსებობენ, პირადად ვხვდები რეგულარულად და ველაპარაკები ამ საკითხებზე. მათი დიდი ნაწილი თანახმაა, რომ პროცესში მიიღოს მონაწილეობა. მონაწილეობენ კიდეც. უფრო მეტს უნდა მოსვლა.

ჩვენი პრობლემა დღეს შემდეგშია: პოლიტიკურ ელიტასთან დამარცხებული ხალხი არ არსებობს რაიმე ტიპის გაერთიანების სახით; არ არსებობს სახალხო ცნობიერება, რომ ყველანი ერთმანეთის გვერდით უნდა ვიდგეთ. უნდა ვიზრუნოთ ასეთი ტიპის სახალხო ცნობიერების შექმნაზე. “სოლიდარობის” სკანდირებით ეს არ გამოდის. ვერ ვხვდები, ამის წინააღმდეგ რა არგუმენტი შეიძლება არსებობდეს. მათ შორის ლიბერალურიც ჯგუფიც.

ჩვენ ახლა ლიბერალიზმზე, მემარცხენეობასა და კონსერვატიზმზე ხომ არ ვლაპარაკობთ? ვლაპარაკობთ დემოკრატიის ზოგად გაგებაზე. დემოკრატია კი ნიშნავს, რომ რიგითი ადამიანები გავლენას ახდენენ პოლიტიკურ პროცესზე. ჩვენ დღეს მთლიანად გამოთიშულები ვართ პოლიტიკური პროცესისგან, როგორც საზოგადოება…

—დემონსტრაციაზე გამოსვლაში ზუსტად ეს ახსენეთ, — ჩვენ ვართ რიგითი ადამიანები, რომლებსაც არანაირი ფინანსური, კაპიტალი ზურგს არ გვიმაგრებსო. ეს ხელის შემშლელი ხომ არ არის?

—ეს ხელის შემშლელი არის. შეიძლება, ცოტა იდეალისტური მიდგომა იყოს, მაგრამ საკითხს ასე ვუდგები: აქ იდეა არის მნიშვნელოვანი, იდეის გაჟღერება და ამ დისკუსიის დაწყება. ამას, როგორც სიმბოლოს, — რომ ხალხი უნდა გაერთიანდეს პოლიტიკური ელიტის და პარტიების გარეშე, — თავისთავადი მნიშვნელობა აქვს. ჩვენ რომ ხვალ დავმარცხდეთ, სიმბოლო დარჩება. შეიძლება, დღეს-ხვალ არ გამოვიდეს, მაგრამ რამდენჯერაც დავმარცხდებით, იმდენჯერ თავიდან უნდა ვცადოთ. ამ სახელმწიფოს მომავალი, პროგრესის ერთადერთი გზა გადის ამაზე — ქართველის ხალხის დაბრუნებაზე ქართულ დემოკრატიაში. ერთიანი წინააღმდეგობის გაწევა უნდა მოვახერხოთ.

—თუ შედგა ეს მოძრაობა, რა არის შემდეგი ნაბიჯი? როგორ ახორციელებს ზეწოლას პოლიტიკურ ველზე, როგორ ქმნის პოლიტიკას?

—არსებობს წინააღმდეგობის სხვადასხვა ტაქტიკა. ერთი არის ეს გაფიცვების ტაქტიკა, რომელსაც მუშები მიმართავენ. არსებობს გამოსახლებების შეჩერების ტაქტიკა — როდესაც უბრალოდ ადამიანები მიდიხართ და არ აძლევთ მევახშეს იმის საშუალებას, რომ 50 000-დოლარიანი ბინა 2 000-ლარიანი ვალის სანაცვლოდ წაართვას ოჯახს.

არსებობს სხვადასხვა ტაქტიკები, რასაც შეიძლება მიმართო, მაგრამ აქ მთავარი არის ის, რომ ამას სჭირდება ავანგარდი, რომელიც არა საკუთარ თავზე, არამედ ამ საერთო ცნობიერების ჩამოყალიბებაზე ზრუნავს.

—ვის მოიაზრებთ ამ ავანგარდში?

—ყველას, ვინც ამ ინტერვიუს განმავლობაში ჩამოყალიბებულ თეზისებს იზიარებს. არ მაინტერესებს არც პირადი უთანხმოებები, არც ის, ვის მოვწონვარ ან არ მოვწონვარ, ან ვიღაც მოსწონს თუ არ მოსწონს. თუ ამ საქმის კეთება უნდათ ადამიანებს, ნებისმიერისთვის ჩვენი კარი არის ღია და ნებისმიერთან შემიძლია ამაზე საუბარი, თუ ის საკუთარი პოლიტიკური ინტერესებისთვის არ გამოიყენებს ამას.

—იქნება თუ არა მოძრაობის შემდეგი ნაბიჯი პოლიტიკური გაერთიანების, მოძრაობის ან პარტიის შემქნა?

ამას პროცესი გამოაჩენს. მე არ მჯერა ისეთი პარტიების, რომელსაც ათი ადამიანი გეგმავს, შემდეგ საიდანღაც დაფინანსებას იღებს და ამის შემდეგ გადაწყდება, რომ ადამიანებს ერქმევათ, სიტყვაზე, სოციალ-დემოკრატიული, კომუნისტური ან ლიბერალური პარტია, ან ნებისმიერი. მე მჯერა პროცესის, სახალხო დიპლომატიის, ხალხს შორის კომუნიკაციის. ამ ხალხმა თვითონ გადაწყვიტოს საბოლოო ჯამში, რა უნდა, რომ გააკეთოს.

რაც შეეხება პარტიას, — მე წარმომიდგენია ისეთი პარტია, რომელიც ხალხიდან მოდის. მე, მაგალითად, როგორც რიგით მოქალაქეს, გიორგი ღვინჯილიას, მირჩევნია, რომ პარლამენტში მემანქანეები მიწყვიტავდნენ საკითხებს და არა მამუკა მდინარაძე. მინდა, რომ თვითონ ეს ხალხი იყოს წარმოდგენილი პარლამენტში. ინტელექტუალებსაც მირჩევნია ეს ხალხი იყოს წარმოდგენილი, იმიტომ, რომ ამ ხალხმა კარგად იცის საქართველოს მოსახლეობის პრობლემები და ის სიმწარე, რომლის გადატანაც ადამიანებს ყოველდღიურად უწევთ.

ვკითხოთ საქართველოს მოსახლეობას, ვინ ურჩევნიათ, მათი წარმომადგენელი იყოს — ესენი ჰყავდეთ, ვინც არიან, თუ ჰყავდეთ მათივე წიაღიდან წამოსული ადამიანები.

—მსგავსი მოძრაობის ჩანასახი რაღაც უფრო მეტის მოლოდინით, ადრეც გვინახავს, არა? იგივე, 2017 წლის ზამთარში, როდესაც სერვისის სფეროში დასაქმებულების, საზოგადოებრივი მაუწყებლის, რუსთავის “აზოტის” თანამშრომლების პრობლემების გარშემო იმართებოდა დემონსტრაციები. რით განსხვავდება ახლანდელი შემთხვევა?

მაშინ მეც და ჩემი ძალიან ბევრი თანამებრძოლი ვიყავით ჩართული. ერთი, რომ ძალიან მოუმწიფებლები ვიყავით. ახლაც უნდა ვნახოთ, რა შეგვიძლია და რა არ შეგვიძლია, დასაკარგი არაფერია, წლები გადის, ჩვენი იდეები არ იცვლება და ერთმანეთში ვაგრძელებთ ამაზე საუბარს.

განსხვავება არის იმაში, რომ ჩვენ მაშინ არ გვიცდია ერთიანი სამუშაო პროცესის შექმნა, იქამდე ვერ მივედით, რადგან მედიის დღის წესრიგში ვიყავით ჩაძირულები. ვიყავით ჯგუფი, რომელიც დადის და სოლიდარობას უცხადებს სხვადასხვა ჯგუფს.

კიდევ ერთი განსხვავება ის არის, რომ დღეს ჩვენ ვიმყოფებით ამ პოლიტიკური კლასის კატასტროფული ლეგიტიმაციის კრიზისის პირობებში. მათი ლეგიტიმაცია ძალიან დაბალია. თუ ჩვენ არ ვიქნებით, ასე ვთქვათ, ზევიდან თავს მოხვეული ჯგუფი, რომელიც ვიღაცებთან კავშირშია, სადღაც “შეძრომას” ცდილობს და ა.შ., ჩვენ შეგვიძლია, რომ გამოვცადოთ, რა არის რეალური სახალხო დიპლომატია; ვნახოთ რა დაბრკოლებებს შეიძლება წააწყდეს ჯგუფი, რომელსაც არა ბიძინასთან და ბესელიასთან, არამედ რიგით ქართველებთან უნდა რაღაც ურთიერთობის დალაგება. მიუხედავად იმისა, რომ ეს იქნება ძალიან რთული.

—როგორ წარმოგიდგენიათ ამ მოძრაობაში ლიდერობის საკითხი? ეყოლება თუ არა მას ლიდერები, საკვანძო ფიგურები?

—აუცილებლად უნდა ჰყავდეს ლიდერები და სახეები. კიდევ ერთხელ ვამბობ, ეს თვითონ მშრომელი ადამიანებისგან უნდა მოდიოდეს. ხალხმა უნდა გადაწყვიტოს, ვინ არის საჭირო, რომ წინ იყოს.

—ესე იგი, ამბობთ, რომ წლების განმავლობაში დაგროვებული სოციალური აქტივისტური გამოცდილება იძლევა იმის თქმის საშუალებას, რომ პოტენციური ლიდერები არიან იმ წრეში, ვისზეც საუბრობთ?

—მე მგონია, რომ არსებობენ. ჩვენ ხომ პრინციპში ლიდერები არ გვყავს. ჩვენ გვყავს სახეები, რომლებიც დემონსტრაციებზე სიტყვით გამოდიან. ლიდერი ნიშნავს სხვა რამეს, — ადამიანს, რომელიც მიმართულებას აძლევს გარკვეულ ორგანიზებულ ჯგუფს. ამ სამუშაო პროცესში უნდა გაჩნდნენ ასეთი ორგანული ლიდერები. სამუშაო პროცესში უნდა გამოიკვეთოს. ლიდერები ამ ჩიხიდან გასვლის გზებზე ღიად უნდა საუბრობდნენ და თვითკრიტიკასაც არ ერიდებოდნენ.

—რა არის უახლოესი მიზანი ან მოძრაობის?

ჩემთვის უახლოესი მიზანი არის, რომ გავარკვიოთ, ვის უნდა, რომ ამ ადამიანებთან ერთად იმუშაოს, ეს ადამიანები შევკრიბოთ. არ მგონია, რომ მხოლოდ აქტივისტურ ჯგუფებს ვესაუბრები. თუნდაც ის საზოგადოება, რომელიც აქციებზე დადის, — ის 500-მდე ადამიანი, — ყველანი აქტივისტურ ჯგუფებს არ წარმოადგენენ. მეც არცერთი ორგანიზაციიდან არ ვარ, დასაქმებულიც არ ვარ. ვარ რიგითი მოქალაქე გიორგი ღვინჯილია, რომელიც გამოვდივარ ამ ინიციატივით:

შევკრიბოთ ადამიანები, რომლებსაც უნდათ ამაში ჩართვა და გამოვცადოთ, თუ შეგვიძლია ამის გაკეთება. პარალელურად კი წავიდეს საჯარო პოლემიკა, თუ როგორი უნდა იყოს პოლიტიკური მომავალი ამ ქვეყანაში, როგორ უნდა ორგანიზდეს. მე ამ წუთას ვერ ვხედავ საქმიან დისკუსიას, რომელიც იდეის შექმნაზეა ორიენტირებული, შექმნას მიმართულება, რისკენაც უნდა ვიაროთ.

თუ ვიღაცას აქვს ასეთი აზრები, — ჩვენ რომ ამ აქციებზე დავდივართ, პოლიციას ვეჭიდავებით, — ხომ უნდა გვითხრას? ფაქტობრივად, დაქსაქსულები ვართ და გამოდის, რომ იმპულსურ, აფექტურ რეჟიმში ვმუშაობთ და ვერაფრის შეცვლას ვერ ვახერხებთ იმის გამო, რომ არ გვაქვს ხალხთან კომუნიკაცია. ხალხთან კომუნიკაცია მიმდინარეობს ფეისბუკის დახმარებით.

—ამ დაქსაქსულობამ გარდა, კიდევ რა მიზეზებმა შეუშალა ხელი წლების განმავლობაში იმის მიღწევას, რაზეც საუბრობთ?

—წლების განმავლობაში ბევრი პრობლემა იყო. ჩვენ რაღაცნაირად ამ იმპულსურ რეჟიმში გვიწევს არსებობა. ძალიან ძნელია, პროცესში გაჩერდე და დაფიქრდეს. მე სულ ვცდილობდი, ასე გამეკეთებინა, “გაჩერდი და დაფიქრდი”, “ეს როგორ უნდა გავაკეთოთ”, და ა.შ.. რაც ამ პროცეში ცალსახად არ მომხდარა, არის თვითკრიტიკა და მუშაობა სხვადასხვა ჯგუფის გაერთიანებისთვის, მათი შეკრება. არა უბრალოდ საჯაროდ გამოსვლა და აქციის დაგეგმვა, არამედ ყოველდღიურად მუშაობა სხვადასხვა სოციალური ჯგუფის გასაერთიანებლად.

—როგორ გააკეთებთ ამას?

—წლების განმავლობაში ვფიქრობდი ამ რეცეპტზე, რასაც მეკითხებით. არ მჯერა, რომ ჩვენ, აქ, ახლა, შეგვიძლია ამ რეცეპტის მოფიქრება. ეს ხდება პრაქტიკაში. თუ არ მოხდა რაღაც ტიპის საზოგადოებრივი დისკუსიის ინიცირება ამ მთავარი კითხვებით, — “როგორ დავაბრუნოთ ქართველი ხალხი დემოკრატიაში” და “როგორ გავხადოთ მათ შორის შესაძლებელი სოლიდარობა, რომელიც არ არსებობს”, — პასუხს სხვანაირად ვერ მივიღებთ. სხვანაირად, გავა კიდევ ათი წელი და ვერავინ ამაზე პასუხს ვერ იტყვის.

—აქციის შემდეგ თითქოს გაჩნდა მოლოდინი, რომ მემარცხენე პოლიიტკური პარტიის მკვეთრი კონტურები იხატებოდა…

მე ასეთ კონტურებს ვერ ვხედავ. გულწრფელად. კი ბატონო, ამაზე ვარ ორიენტირებული — პარტიაზე, რომელშიც იქნებიან ტაქსის მძღოლები, გამოსახლებული ადამიანები, ინტელექტუალებიც და სხვადასხვა სოციალური ფენის წარმომადგენელი ადამიანი. ამაზე ორიენტირი მაქვს, მაგრამ მგონია, ამაზე დღეს ლაპარაკი ნიშნავს, რომ ვიმოქმედოთ არსებული პოლიტიკური ველის დღის წესრიგით და გადავახტეთ ორ ნაბიჯს.

საკმარისია, რამდენიმე ბიზნესმენი გავიცნო, დავარწმუნო, რომ ლობირებას გავუწევ და გავაკეთო პარტია. ამის პრობლემა არც მე არ მაქვს. ამის გაკეთება მე და ჩემს მეგობრებს ხვალაც შეგვიძლია. მაგრამ ეს არ იქნება რეალური პოლიტიკური პარტია, რომელსაც საკუთარი ბაზა, ფესვები, საკუთარი სკოლა აქვს, რომელიც ამ ლიდერებმა გაიარეს, საიდანაც წამოვიდნენ.

ჩვენ ვსაუბრობთ ისეთ რამეზე, რაც არსებულ დღის წესრიგში, ლოგიკაში, რომლითაც პოლიტიკური პროცესი მიმდინარეობს, არ ჯდება. ჩვენ გვინდა ამ ლოგიკის გარღვევა. იმიტომ, რომ ამ ლოგიკის შიგნით ის ადამიანები, ვისაც სტკივა, მუდმივად დამარცხებულები რჩებიან.

ჩვენთვის არსებობს ორი ალტერნატივა: ან მივიდეთ მდიდარ ბიძიებთან, რომელბსაც ფულის ტომარები აქვთ და ვუთხრათ, “ჩვენ პარტიის ჩამოყალიბება გვინდა” და ფულს გვაძლევენ, ან ვიაროთ რთული გზით.

ამ რთული გზით ვისაც არ უნდა სიარული, უნდა თქვას, რომ ეს მისი საქმე არ ყოფილა. უნდა აღმოაჩინოს ცხოვრების გარკვეულ ეტაპზე, რომ ეს მისი საქმე არ ყოფილა. შეიძლება მეც აღმოვაჩინო მსგავსი რამე. მაშინ დავიშალოთ. ასე არ შეიძლება.

როდესაც ადამიანების გვამებით ვაჭრობას მაბრალებენ, — მეც ხომ მომემართება, მემარცხენეებზე რასაც ამბობენ, — გულზე მხვდება, რადგან სინდისი მაწუხებს, როდესაც ერთი და იმავე სახის აქციებზე მოვდივართ, ამას არაფერი არ მოჰყვება. ამ ამოცანას გადაჭრა სჭირდება, არა? ჰოდა გადავჭრათ ერთად ეს ამოცანა. ვიფიქროთ. შეგვიძლია.

—ახლა, მაგალითად, მთაწმინდის ოლქის მაჟორიტარულ არჩევნებში კენჭს იყრის გრიგოლ გეგელია, რომელიც იდენტიფიცირდება, როგორც მემარცხენე კანდიდატი. მოიაზრებს თუ არა მოძრაობა გრიგოლს მხარდამჭერად, ან თუ დაუჭერს მას მხარს?

—ეს არის გრიგოლის გადასაწყვეტი. კალაძის მხრიდან იყო განცხადება, რომ “პოლიტიკური შემადგენელი ჰქონდა” ამ აქციას. ეს ზეპირი, სრულიად გაურკვეველი საუბარი. გრიგოლ გეგელიას აქვს იმის გაცხადებული ამბიცია, რომ უნდა, იყოს სახალხო ლიდერი.

მემარცხენე კანდიდატი ნიშნავს იმას, რომ მას უნდა, ყველაზე დაჩაგრულ ადამიანებთან ერთად მოვიდეს პოლიტიკაში და მათი ხმა იყოს. მისი გადასაწყვეტია, უნდა თუ არა ამ მსჯელობაში მონაწილეობა, მე არანაირი კომპლექსი იმის არ მექნებოდა, რომ ისიც ამაში იყოს ჩართული, როგორც რიგითი წევრი.

—ესე იგი, შეიძლება, რომ ამ მოძრაობამ მხარი დაუჭიროს მას?

—ამას პროცესი აჩვენებს. ადამიანებმა ერთმანეთში უნდა ვისაუბროთ, მედიის გამოყენებით, ყველა ხერხით. საქართველოში ისეთი პოლიტიკური პროცესი მიმდინარეობს, რომ ყოველდღე იცვლება იმ ხალხის განწყობები, ვისაც ელაპარაკები, ყველაფერი იცვლება ყოველდღე. უბრალოდ, უნდა დავაკვირდეთ ამ პროცესს. ეს დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად ერთგული იქნება ეს ხალხი ამ პროცესის. და თუ ერთგული არ იქნებიან, ყველაზე მნიშვნელოვანს — ხალხის ნდობას დაკარგავენ.

—ღია იქნებოდა თუ არა ეს მოძრაობა იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც ახლახანს გამოვიდნენ პარლამენტში “სოციალ-დემოკრატების” ფრაქციიდან?

—უცნაურია, რომ არარსებული გაერთიანების მიწევს საუბარი. ეს იქნება იმ ხალხის გადასაწყვეტი, ვინც იქ იქნება… პირდაპირ ვიტყვი: ამ წლების განმავლობაში ყელში ამოვიდა, რომ მთელი ჩემი სამეგობრო ვასოცირდებით გია ჟორჟოლიანთან. პირდაპირ ვამბობ: გია ჟორჟოლიანთან თანამშრომლობას მე არასდროს არ ვაპირებ ჩემს ცხოვრებაში, არაფერი საერთო არ მქონია და არც მექნება.

ჩემი პოზიცია თუ გაინტერესებთ, ამ ხალხმა უნდა აღიაროს ერთი შეცდომა: ეს ხალხი გაიხარჯა უაზრო პარლამენტარიზმსა და უაზრო საკომიტეტო დისკუსიებში. ეს წლები მათ ამაში დახარჯეს; საჯარო დისკუსიის საგანი წარსული შეცდომები და მათი გაანალიზებაც უნდა გახდეს, იმისთვის, რომ წინ გადავდგათ ნაბიჯი, ეს დისკუსია და ანალიზი ჩვენს პასუხისმგებლობას გამოაჩენს იმ მცირერიცხოვანი საზოგადოების მიმართ, რომელიც აქციებს უერთდება ჩვენს იდეებს იზიარებს.

გარეკანის ფოტოზე: გიორგი ღვინჯილია. სქრინშოთი: რადიო თავისუფლება, სალომე ასათიანის ინტერVIEW

მასალების გადაბეჭდვის წესი