პაატა შამუგია
მიშელ უელბეკი – „მორჩილება”
დაუმორჩილებელი მწერლის რომანს „მორჩილება“ რომ ჰქვია, არის ამაში რაღაც სიმბოლური. თუმცა, ეს მხოლოდ მცირე დეტალია. მთავარი კი ისაა, რომ რომანის გამოსვლისთანავე მთელი მსოფლიო უელბეკის ავ წინასწარმეტყველებაზე ალაპარაკდა.
სხვათა შორის, მიშელი იქამდეც ეჭვმიტანილი იყო გლობალური პროცესების ამოცნობაში, თავის რომანში „პლატფორმა“ მან 11 სექტემბერი იწინასწარმეტყველა, უფრო მეტიც, აღმოსავლეთიდან დაძრულ მილიონობით მიგრანტზე უელბეკი სიტყვა-სიტყვით წერდა წლების წინ შექმნილ რომანში. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ავტორმა მომავალში იმოგზაურა და საკუთარი თვალით ნახა „მიგრაციის ნაკადები, რომლებიც სისხლძარღვებივით ქსელავდნენ მთელ ევროპას“.
აი, ასეთი ვინმეა უელბეკი. ამიტომაც შეაშფოთა ევროპა და განსაკუთრებით, საფრანგეთი ანტიუტოპიურმა „მორჩილებამ~, რადგან აქ ევროპელთათვის არც ისე სახარბიელო პერსპექტივაა დახატული: 2022 წელს საფრანგეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში რადიკალი მუსლიმი კანდიდატი იმარჯვებს, შედეგად, გარდაუვალი ხდება ქვეყნის გამუსლიმება. ვფიქრობ, უელბეკი ასეთი დაუნდობელი არც ერთ რომანში არ ყოფილა. ევროპა, რომელიც თავისუფლების სიმბოლოა, მორჩილების მეტაფორად იქცევა – ასეთია მწერლის სასტიკი განაჩენი. ვნახოთ, 2022 წლამდე რაღა დარჩა. წესით, კი უნდა მოვესწროთ.
ჯონ მაქსველ კუტზეე – „იესოს ბავშვობა“
მოქმედება მიმდინარეობს გაურკვეველ ქვეყანაში, თავისებურ „ახალ მიწაზე“, სადაც ადამიანები მიდიან სისტემისგან ამორეცხილი მეხსიერებით. მათ წარსული ამოუშალეს, არ ახსოვთ საკუთარი სახელიც კი. მთავარი პერსონაჟი საიმონი გადაეყრება კიდევ უფრო მთავარ პერსონაჟს _ დეივიდს, რომლებიც ერთობლივად იწყებენ ამ უკანასკნელის (დეივიდის) დედის ძიებას.
მაგრამ ჩნდება კითხვა: რა შუაშია იესოს ბავშვობა ამ ყველაფერთან? ამის ასახსნელად ახალი რომანის დაწერა იქნებოდა საჭირო. თუმცა, მიგანიშნებთ, რომ დეივიდი, სინამდვილეში, იესოს ალეგორიაა, რომელიც სისტემასთან მებრძოლ ბავშვადაა გამოსახული. მამამისი საიმონი კი მამაღმერთის სიმბოლური სახეა, რომელმაც იესო ხელახლა უნდა „დააბადებინოს“ აინესს (დედას), ოღონდ, რასაკვირველია, უბიწოდ, რათა დამოწმდეს ის, რაც წერილ არს.
ძალიან გირჩევთ ამ წიგნს!
ჟოზე სარამაგუ – „იესოს სახარება“
P.შ. ბრონქიალური ასთმა თუ გაქვთ, არ გირჩევთ – გრძელ-გრძელი წინადადებები უყვარს სარამაგუს და შეიძლება, სუნთქვა არ გეყოთ.
უმბერტო ეკო – „მტრის ხატის შექმნა“
ამ წიგნის წაკითხვის შემდეგ, მენდეთ, ცოტათი უფრო განათლებულები იქნებით, ვიდრე იქამდე იყავით. სინჯეთ!
ვუდი ალენი – „ჩემი აპოლოგია“
ვუდის უშნო სათვალიდან ყოველთვის სევდიანი თვალები მოჩანს, თუმცა, შიგადაშიგ ჭინკებიც გაუკრთება და ალბათ მაშინ წერს ასეთ ფრაზებს: „ნუ ფიქრობ, რომ სიკვდილი დასასრულია. მონახე დადებითი მხარე – ეს შესანიშნავი გზაა, ვალებისგან ერთბაშად გათავისუფლდე.“
და თუ სიკვდილს ჯერ არ აპირებთ, ვუდის სხვა ორიგინალური რჩევებიც აქვს. მაგალითად, თუ ქართველი ხართ და, შესაბამისად, გიყვართ „სმა-ჭამა დიდად შესარგი”, ამავდროულად, ხართ მორწმუნეც და ყოველი დანაყრებისას რელიგიური სინდისის ხმა გაწუხებთ, შეგიძლიათ მშვიდად იყოთ – ვუდი ალენმა ამ ორი ინსტინქტის შერწყმა უკვე მოახერხა: „დავასკვენი, თუ ღმერთი ყველგანაა, მაშინ საჭმელშიც იქნება-მეთქი. და თან, რაც მეტს ვჭამ, უფრო უნდა ვივსებოდე ღმერთით-მეთქი. ამ რელიგიური ფანატიზმით აღტყინებული, გამოვსკდი. ექვსი თვის შემდეგ წმინდათა წმინდა ვიყავი, გული სულ ლოცვით მქონდა სავსე, მუცელი კი იმხელა გამიხდა, უკვე ქვეყნის საზღვარსა ჰკვეთდა.“
ეს მოთხრობები უკვე ქართულადაც არის და მისი დაგემოვნებით, ვფიქრობ, ესთეტიკურ სიამოვნებასთან ერთად, ჯანმრთელი იუმორის დიდ ნაკადსაც მიიღებთ.
მო იენი – „ღვინის ქვეყანა“
ჩინურიაო, როცა ვამბობთ, ვგულისხმობთ, რომ რაღაც ისეთთან გვაქვს საქმე, მთლად სანაქებო ხარისხით რომ არ გამოირჩევა. თუმცა, „მალხევადი” სამოსისა და „მალცვეთადი“ კედების მიღმა, ჩინეთს მწერლობა აქვს. უფრო სწორად, დიდი, შთამბეჭდავი, და ნუ მოვერიდებით ამ სიტყვას, გენიალური მწერლობაც კი.მო იენი ჩინეთის უკანასკნელი ნობელიანტი და უკიდურესად ორიგინალური ხელწერის მქონე მწერალია. მას ჰალუცინაციური რეალიზმის დამფუძნებლად მიიჩნევენ და საფუძვლიანადაც – აქ აღწერილი ისტორიები, პერსონაჟები და სიტუაციები ფხიზელი გონებისთვის სრულიად მიუწვდომელია. და როცა ვკითხულობ, თითქოს ჩვენც ჰალუცინაციური ზეგავლენის ქვეშ ვართ.
„ღვინის ქვეყანა~ კომპლექსური რომანია, რომელიც გროტესკისა და გადაჭარბების გამოყენებით, ეგზომ ეგზოტიკურ იდეებში გვახედებს. და რაც მთავარია, ამ რომანის წაკითხვისას ვხვდებით, რომ ნებისმიერი საზღვარი პირობითია, რომ ჩინეთი და საქართველო (გეოგრაფიული დასაზღვრულობის მიუხედავად), ფაქტობრივად, არც კი განსხვავდება ერთმანეთისგან. მაგალითად, ჩინეთსაც ჰქონია ამბიცია, იყოს ღვინის ქვეყანა, ჩინელებსაც ჰყვარებიათ მძლავრი სტომაქისმიერი „ივენთები“, ჩინელებსაც სცოდნიათ ალკოჰოლის დაძალება (პატივისცემის ნიშნად), ჩინელებსაც სცოდნიათ გულისგამაწვრილებელი სადღეგრძელოები და ა.შ. ერთი სიტყვით, კითხულობ „ღვინის ქვეყანას“ და რწმუნდები, რომ ჭეშმარიტი ჩინელი ხარ.
ჩინებული წიგნია! სხვათა შორის, ტერმინი „ჩინებული“ ჩინურს ნიშნავს. ანუ ძალიან კარგს, დიდებულს, საჩინოს. ასე ხედავდნენ ჩვენი წინაპრები ჩინეთს. დროა, ჩვენც ასე შევხედოთ. მითუმეტეს, რომ მო იენი მართლაც ჩინებული ჩინელია.
სვეტლანა ალექსიევიჩი – „ჩერნობილის ლოცვა“
P.შ. ერთი ანტირეკომენდაციაც მექნება: ნუ იყიდით ე.ლ. ჯეიმზის „გრეის 50 ელფერს“. არ ღირს ფულის ფლანგვა.
მომზადებულია ჟურნალისთვის “საახალწლო საკითხავი”, რომელიც გამოიცა კომპანია “ანაგის” მხარდაჭერით.